Очилов Зафар Абдуллаевичнинг
диссертация ҳимоясисиз селекция ютуғи (ихтиро патенти) асосида фалсафа доктори (PhD) илмий даражасини бериш бўйича эълон матни 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Лалми ерларнинг текислик ва қир-адирлик минтақаларида экиш учун юмшоқ буғдойнинг қурғоқчиликка чидамли эртапишар навини яратиш», 06.01.05–Селекция ва уруғчилик (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Qx700.
Илмий раҳбар: Халилов Насриддин Халилович, қишлоқ хўжалик фанлари доктори, профессор.
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Дон ва дуккакли экинлар илмий-тадқиқот институти Ғаллаорол илмий-тажриба станцияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Пахта селекцияси, уруғчилиги ва етиштириш агротехнологиялари илмий-тадқиқот институти, PhD.05/27.02.2020.Qx.42.02.
Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг ихтирога патенти олинган: юмшоқ буғдойнинг “Нўшкент” нави (№ NАР 00250). Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг 2021 йил 22 феврал 01-11/1720-сонли хулосаси.
II. Тадқиқотнинг мақсади республикамизнинг Марказий ва Жанубий ҳудудлари лалмикор ерларининг текислик ва қир-адирлик минтақалари тупроқ-иқлим шароитларида экиш учун юмшоқ буғдойнинг эртапишар ва қурғоқчиликка чидамли бўлган янги навини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
илк маротаба лалмикор текислик ва қир-адирлик минтақаларида экиш учун қурғоқчиликка чидамли, эртапишар ва серҳосил юмшоқ буғдой навларини яратишда географик келиб чиқиши турлича бўлган нав намуналарини ўрганиш асосида қимматли хўжалик белги хусусиятларига эга бўлган янги бошланғич манбалар танлаб олинган;
лалмикор ерларда экиш учун юмшоқ буғдойнинг қимматли хўжалик белги ва хусусиятларига эга бўлган янги нав ва намуналарнинг стреес омилларга чидамлилиги ўрганиш асосида қимматли хўжалик белгилар мажмуасига эга истиқболли тизмалар ажратилган;
юмшоқ буғдойнинг эртапишар ва қурғоқчиликка, сариқ ва қўнғир занг касалликларига чидамли Сурхак-5688 ва Эритрорспермум-2003 навлари билан чатиштириш асосида янги «Нўшкент» нави яратилган;
юмшоқ буғдойнинг янги яратилган «Нўшкент» нави қурғоқчиликка, иссиқликка, касалликларга чидамлиги, нам билан кам таъминланган текислик ва қир-адирлик лалмикор минтақада етиштиришга мослиги жиҳатидан ҳозирги вақтда, экиб келинаётган бошқа навларга нисбатан ҳосилдорлиги 20%, дон таркибидаги клейковина миқдори 1,5-3,0% юқори эканлиги билан бошқа навлардан фарқ қилиши тасдиқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Республикамизни лалмикор майдонларнинг текислик ва қир-адирлик минтақалари тупроқ иқлим шароитларида экиш учун мос бўлган юмшоқ буғдойнинг хорижий нав намуналаридан буғдой селекциясида фойдаланиш бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижасида: 
юмшоқ буғдойнинг лалмикор, эртапишар, қурғоқчиликка чидамли, юқори ҳосилли «Нўшкент» навига Ўзбекистон Республикаси Интелектуал мулк агентлиги томонидан NАР 00250 (02.12.2019 й.) рақамли патент олинган ҳамда ушбу нав 2020 йил конкурс синови натижалари ва экспорт комиссияси хулосасига асосан, Қашқадарё вилоятининг лалми майдонларида ва Ўзбекистон республикаси бўйича экиш учун қишлоқ хўжалиги экинлари давлат реестирига киритилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 29 майдаги 02/021-2295-сон маълумотномаси). Натижада навнинг асосий морфобиологик белгилари ётиб қолишга чидамлиги 5 балл, қўрғоқчиликка ва иссиқликка чидамлиги 5 балл, дони йирик, 1000 дона дон вазни 41,5-42,0 грамм, ҳосилдорлиги 21,5-25,0 ц/га, дон таркибида оқсил миқдори 14,8-15,6%, клейковина миқдори 28,3-30,0%, ИДК кўсатгичи 70-75, чанг қора куя, сариқ занг ва қўнғир занг касалликларига чидамли, ялтироқлилиги 85,0-88,0% ни ташкил қилган;
лалмикор юмшоқ буғдойнинг «Нўшкент» нави 2019-2020 йилларда Қашқадарё вилояти Чироқчи туманида «Машъал» фермер хўжалигида 26 гектар, «Шўрқудуқ» фермер хўжалигида 27 гектар ва «Дадил қадам» фермер хўжалигида 21 гектар, жами 74 гектар лалмикор майдонларда жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 29 майдаги 02/021-2295-сон маълумотномаси). Натижада лалмикор ерларда бошқа навларга нисбатан 2,5-3,2 ц/га қўшимча ҳосил олишга эришилган, рентабеллик даражаси 21,5-23,5 фоизни ташкил этган;
З.А.Очилов ҳаммуаллифлигида «Лалмикор майдонларда юмшоқ буғдой етиштириш бўйича тавсиялар» номли ўқув қўлланма ишлаб чиқилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 29 майдаги 02/021-2295-сон маълумотномаси). Натижада республикамизнинг қишлоқ хўжалиги сохасида, жумладан лалмикор майдонларда фаолият юритаётган фермер хўжаликлари томонидан фойдаланиб келинмоқда.