Sayt test rejimida ishlamoqda

Аллаева Гулчехра Жалгасовнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистон Республикасининг ёқилғи-энергетика мажмуаси корхоналарини барқарор ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизми услубиятини такомиллаштириш”, 08.00.03 – Саноат иқтисодиёти (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйҳатга олинган рақам: B2021.I.DSc/Iqt288.
Илмий маслаҳатчи: Махкамова Мамлакат Абдукадировна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети, DSc.03/30.12.2019.I.03.05.
Расмий оппонентлар: Гулямов Саидахрор Саидахмедович, академик, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Икрамов Мурат Акрамович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Тилляходжаев Музаффархўжа Абдупаттахович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё-технология университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади рақамли иқтисодиётни ривожлантириш шароитида Ўзбекистон ёқилғи-энергетика мажмуаси корхоналарини барқарор ривожлантиришнинг самарали ташкилий-иқтисодий механизмлари услубиятини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ёқилғи-энергетика комплекси корхоналарининг орбитал барқарорлиги, ишлаб чиқариш ва техник-иқтисодий хусусиятларини ҳисобга олиш асосида энергетик хавфсизликни ошириш трилеммаси такомиллаштирилган;
0<0,50>0,80 оралиғида ёқилғи-энергетик ресурсларни қазиб олиш, ишлаб чиқариш ва тақсимлаш блоклари ҳажмли индикаторларининг чегаравий қийматларини интеграл баҳолашга асосланган ёқилғи-энергетика комплекси корхоналарининг барқарор ривожланиш модели такомиллаштирилган; 
ёқилғи-энергетик ресурсларнинг қазиб олиниши ва тақсимланишини мониторинг қилиш ва мақбуллаштиришни ўз ичига олган компенсаторли, итерацион ва захира механизмларни ҳисобга олишга асосланган барқарор ривожланиш методологияси такомиллаштирилган; 
корхонанинг ривожланиш барқарорлиги индикаторларининг амалдаги қийматини экстремалга нисбатан  нормал, инқирозга яқин, инқирозли даражалар бўйича чегаравий қийматларини аниқлаш методикаси такомиллаштирилган;
ёқилғи энергетика комплексини рақамли трансформация, энергетик балансда муқобил энергия, қайта тикланувчи энергия, АЭС улушларини ошиб боришини ҳисобга олувчи 2035 йилгача барқарор стратегик ривожланишнинг  прогноз параметрлари ишлаб чиқилган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ўзбекистон Республикасининг ёқилғи-энергетика мажмуаси корхоналарини барқарор ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизми услубиятини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Такомиллаштирилган энергетик хавфсизликни ошириш трилеммаси  «Худудий электр тармоқлари» АЖ ва «Ўзбекнефтгаз» АЖ қазиб олиш корхоналари фаолиятига жорий қилинган («Худудий электр тармоқлари»  АЖнинг  2021 йил 18 июндаги 01-04/391-сон, «Ўзбекнефтгаз» АЖнинг 2021 йил 31  мартдаги 28-1-11-01-45-сон ҳамда «Косон нефтгаз кидирув экспедицияси» МЧЖнинг 2021 йил 4 июндаги 657-сон маълумотномалари). Ушбу таклифларни қўллаш асосида корхоналар иқтисодий самарадорлигини баҳолашда ялпи фойда 1,3 баробарга ошган;
ёқилғи-энергетик комплекс корхоналарининг барқарор ривожланиш такомиллаштирилган модели бўйича таклифлар  «Худудий электр тармоқлари» АЖ ва «Ўзбекнефтгаз» АЖ қазиб олиш корхоналари фаолиятига жорий қилинган («Худудий электр тармоқлари»  АЖнинг  2021 йил 18 июндаги 01-04/391-сон, «Ўзбекнефтгаз» АЖнинг 2021 йил 31 мартдаги 28-1-11-01-45-сон ҳамда «Косон нефтгаз кидирув экспедицияси» МЧЖнинг 2021 йил 4 июндаги 657-сон маълумотномалари). Ушбу таклифларни қўлланиши корхонани ташкилий-иқтисодий фаолиятини барқарор ривожлантириш, инновация фаолиятини жадаллаштириш учун тўғри мақсадларни танлаш, шунингдек, компанияга ишлаб чиқариш қувватларидан фойдаланиш самарадорлигини 21% га ошириш имконини берган;
ёқилғи-энергетик комплекс корхоналарининг барқарор ривожланиш такомиллаштирилган методологияси «Худудий электр тармоқлари» АЖ ва «Ўзбекнефтгаз» АЖ қазиб олиш корхоналари амалий фаолиятига жорий қилинган («Худудий электр тармоқлари»  АЖнинг  2021 йил 18 июндаги 01-04/391-сон, «Ўзбекнефтгаз» АЖнинг 2021 йил 31  мартдаги 28-1-11-01-45-сон ҳамда «Косон нефтгаз кидирув экспедицияси» МЧЖнинг 2021 йил 4 июндаги 657-сон маълумотномалари). Ушбу таклифларни қўллаш корхона фаолиятининг барча турларини барқарор ривожлантиришнинг иқтисодий самарадорлигини баҳолаш ва “Ўзбекнефтгаз” АЖ қазиб олиш корхоналарининг энергетик-иқтисодий барқарорлигини 25% ошириш имконини берган;
индикаторнинг амалдаги қийматини экстремалга нисбатан  нормал, инқирозга яқин, инқирозли даражалар бўйича корхонанинг ривожланиш барқарорлигининг чегаравий қийматларини аниқлаш методикаси «Худудий электр тармоқлари» АЖ ва «Ўзбекнефтгаз» АЖ қазиб олиш корхоналари илмий-амалий фаолиятига жорий қилинган («Худудий электр тармоқлари»  АЖнинг  2021 йил 18 июндаги 01-04/391-сон, «Ўзбекнефтгаз» АЖнинг 2021 йил 31  мартдаги 28-1-11-01-45-сон ҳамда «Косон нефтгаз кидирув экспедицияси» МЧЖнинг 2021 йил 4 июндаги 657-сон маълумотномалари). Ушбу таклифларни қўллаш ЁЭМ корхоналари фаолиятининг нормал, инқирозга яқин даражалар бўйича ривожлантиришининг иқтисодий самарадорлигини баҳолашни 11% ошириш имконини берди, бу эса, башорат қилинадиган корхоналар фойдаси ҳажмини йилига 456 млн сўмдан ошириш имконини берган;
ёқилғи энергетика комплексини рақамли трансформация, энергетик балансда муқобил энергия, қайта тикланувчи энергия, АЭС улушларини ошиб боришини ҳисобга олувчи барқарор ривожланишнинг  ишлаб чиқилган 2035 йилгача прогноз параметрлари «Худудий электр тармоқлари» АЖ ва «Ўзбекнефтьгаз» АЖ қазиб олиш корхоналари илмий-амалий фаолиятига жорий қилинган («Худудий электр тармоқлари»  АЖнинг  2021 йил 18 июндаги 01-04/391-сон, «Ўзбекнефтгаз» АЖнинг 2021 йил 31  мартдаги 28-1-11-01-45-сон ҳамда «Косон нефтгаз кидирув экспедицияси» МЧЖнинг 2021 йил 4 июндаги 657-сон маълумотномалари). Ушбу ишлаб чиқилган прогноз параметрлари ЁЭМ корхоналарини барқарор ривожлантиришнинг устувор йўналишларини аниқлаш ва «Худудий электр тармоқлари» АЖ, “Ўзбекнефтгаз” АЖ қазиб олиш корхоналарининг энергетик-иқтисодий барқарорлигини 17% ошириш имконини берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish