Тоштемирова Саодат Абдурашидовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Кластер ёндашуви асосида умумий ўрта таълим муассасаларида таълим сифатини ошириш”, 13.00.01-Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/Ped1086.
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Тошкент вилояти Чирчиқ давлат педагогика институти. 
Илмий раҳбар: Ходжамқулов Умид Негматович, педагогика фанлари доктори, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент вилояти Чирчиқ давлат педагогика институти, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.01. 
Расмий оппонентлар: Ярматов Раҳим Бахрамович, педагогика фанлари доктори, доцент; Шадиев Рашид, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади кластер ёндашуви асосида умумий ўрта таълим муассасаларида таълим сифатини ошириш имкониятларини аниқлаш, баҳолаш ҳамда механизмларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
кластер ёндашуви асосида умумий ўрта таълим муассасаларида таълим сифатини оширишнинг педагогик компонентлари (таълим сифатини баҳолаш мезонлари ва аниқлаш индикаторлари, ўқувчи компетентлик даражаси, ўқитувчининг инновацион фаолияти) ҳамда сифатга таъсир қилувчи омиллар (таълимни бошқариш, сифат менежменти, таълим мазмуни, объект ва субъект муносабати, технологик, ижтимоий, иқтисодий) давлат таълим стандартлари ва буюртмачилар талабларини интеграциялаш асосида аниқлаштирилган; 
таълим турларининг ўзаро боғлиқ таркибий бўлимлари (горизонтал, вертикал) ва ўзига хос интеграл белгилари (ижро, назорат, натижа)дан иборат таълим сифатини оширишга мўлжалланган инновацион кластер тузилмаси моделлаштириш тамойиллари (нормативлик, изчиллик, универсаллик) асосида ишлаб чиқилган; 
кластер ёндашуви асосида умумтаълим мактабларида таълим сифатини ошириш механизмлари интеграцион муҳит тамойиллари (тизимлилик, барқарорлик, синергетик, мослашувчанлик)га асосланган мобил ҳаракатли тезкор алоқа, ҳудудий яхлитлик ҳамда “мактаб-лаборатория” майдончалари-нинг имкониятлари (методик, дидактик, технологик, мотивацион)га устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
узлуксиз таълим тизимида сифатли кадрга бўлган эҳтиёжни таълим кластери шароитида тизимлараро манфаатдорлик тамойиллари (мақсад умумийлиги, манфаатлар хусусийлиги)га кўра таъминлашнинг узвийлик ва узлуксизликка асосланган педагогик механизмлари назарий ва амалий фаолият уйғунлиги асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. кластер ёндашуви асосида умумий ўрта таълим муассасаларида таълим сифатини ошириш бўйича ўтказилган тадқиқот натижалар асосида:
таълим сифатини оширишнинг педагогик компонентларини аниқлаштириш, таълим сифатини таъминлаш тамойил ва мезонларини такомиллаштириш, жаҳон талабларига жавоб берувчи рақобатбардош кадрларни тайёрлашда таълим турлари ва мазмуни интеграциясини ривожлантириш юзасидан ишлаб чиқилган илмий методик таклиф ва тавсиялардан ПЗ-2017927124 “Таълим муассасаларида ҳамкорлик асосида педагогик фаолиятни ривожлантириш” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 17 августдаги 89-03-2833-сон маълумотномаси). Натижада, умумий ўрта таълим муассасаларида ўқув жараёнлари сифати самарадорлигини оширишга эришилган;
таълим сифатини оширишга йўналтирилган технологиялар, ўқувчилар иқтидорини ривожлантиришнинг педагогик тизими ва қобилият даражасини аниқлаш ҳамда ривожлантириш механизмлари, ҳамкорлик тамойиллари асосида умумий ўрта таълим муассасаларида таълим сифатини ошириш бўйича ишлаб чиқилган таклиф ва тавсиялардан ИТД-1-148 “Касб таълими мазмунини модернизациялаш асосида ўқитувчилар касбий компетентлигини ривожлантириш технологияси” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 4 ноябрдаги 89-03-4397-сон маълумотномаси). Натижада, таълим муассасалари ҳамкорлигини ташкил қилиш механизмлари ҳамда ўқитувчиларнинг касбий компетентлиги такомиллаштирилган;
узлуксиз таълим тизимида сифатли кадрга бўлган ижтимоий буюртмани ўқувчининг иқтидорига кўра тўғри касбга йўналтириш вазифалари ва механизмларига оид таклифлар асосида ишлаб чиқилган “Ўқувчиларни иқтидорини аниқлаш бўйича тест” электрон дастуридан таълим кластери шароитида ўқувчилар иқтидорини аниқлаш ва уни ривожлантириш ҳамда таълим сифатини оширишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 4 ноябрдаги 89-03-4397-сон маълумотномаси). Натижада, кластер ёндашуви асосида умумтаълим мактаблари иқтидорли ўқувчилар компетентлик даражасининг ошишига эришилган;
таълимни модернизациялашда янгича ёндашувларни татбиқ қилишнинг зарурати, интеграцион жараёнларни кучайтиришда кластер моделининг аҳамияти, умумтаълим муассасаларида таълим сифатига таъсир этувчи омиллар, таълим кластери шароитида умумий ўрта таълим самарадорлигини ошириш бўйича илмий-методик тавсиялардан ЎзМТРК “Маданий-маърифий, бадиий эшиттиришлар муҳарриятининг “Таълим ва тараққиёт” эшиттиришини (“Ўзбекистон” телерадиоканали ДУКнинг 2019 йил 19 июндаги O’z IR-1-118-сон маълумотномаси) ҳамда Ўзбекистон тарихи телеканалининг “Тақдимот” кўрсатувини тайёрлашда фойдаланилган (“Ўзбекистон” телерадиоканали ДУКнинг 2021 йил 15 июндаги 02-40-1007-сон маълумотномаси). Натижада, ҳудудий таълим кластери моделини амалга ошириш механизмлари ва ҳамкорлик тамойиллари борасидаги назарий хулосалар таълим муассасаларининг илмий ва методик таъминотини кучайтиришга хизмат қилган.