АхмедоваАзиза Комиловнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “ХХ аср америка ва ўзбек реалистик романларида идеал қаҳрамон образи” (Синклер Льюиснинг “Эроусмит” ва Пиримқул Қодировнинг “Уч илдиз” асарлари мисолида), 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Fil1131.
Илмий раҳбар: Муратова Эльмира Денисовна, филология фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллар университети,  DSc.03/30.12.2019.Fil/Ped.27.01.
Расмий оппонентлар: Содиқов Зоҳиджон Ёқубович, филология фанлари доктори, доцент; Адилова Шахноза Рахимовна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD). 
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон  миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Синклер Льюиснинг «Эроусмит» ва Пиримқул Қодировнинг «Уч илдиз» романларида идеал қаҳрамоннинг муштарак ва фарқли жиҳатларини тадқиқ қилиш орқали муаллиф идеалларини бадиий тимсолга кўчиришнинг усул ва воситаларини очиб беришдан иборат.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эстетик идеал категориясининг ҳақиқат, эзгулик ва гўзаллик аспектларини ифодаловчи тасвир воситалари, поэтик усуллар, ижодий индивидуаллик, бадиий шакл ва услуб ўзига хослиги муаммолари инглиз ва ўзбек адабиётшунослиги бадиият мезонлари контекстида қиёсий-типологик ёндашув орқали идеал қаҳрамон ёзувчининг фалсафий мушоҳадалари ва эстетик қарашларини мужассам этган тимсол эканлиги аниқланган;
идеал қаҳрамон образини яратишда ҳақиқатни излаш мотиви, бадиий тасвир методи, персонаж нутқида романтик пафос, психологик, характерлараро, каҳрамон ва муҳит конфликтлари ҳамда сюжет қурилишидаги типологик бадиий усул ва воситалар макрокомпаративистика тамойиллари доирасида илмий-назарий жиҳатдан далилланган;
бош қаҳрамонда реалистик, романтик метод унсурларининг уйғунлиги, умумбашарий ҳамда миллий қадриятлар етакчилиги ва ушбу муштаракликлар типологияси ижтимоий-тарихий ҳамда адабий-эстетик асосда ўзбек ва жаҳон адабиётшунослиги назарий тушунча ва тамойилларига таяниб асосланган;  
Ғарб ва Шарқ поэтик тафаккури тадрижида Шарқ адабиётшунослиги тарихидаги адабий мезонлар билан жаҳон илм-фанидаги самарали усулларни уйғунлаштирган ҳолда Синклер Льюис ва Пиримқул Қодировнинг эпик қаҳрамон яратиш маҳорати, муштарак ва фарқли жиҳатлари роман жанри контекстида очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. ХХ аср америка ва ўзбек реалистик романларида идеал қаҳрамон образининг тадқиқи бўйича олинган натижалар асосида:
эстетик идеал категориясининг ҳақиқат, эзгулик ва гўзаллик аспектларини ифодаловчи тасвир воситалари, поэтик усуллар, ижодий индивидуаллик, бадиий шакл ва услуб ўзига хослиги муаммолари инглиз ва ўзбек адабиётшунослиги бадиият мезонлари контекстида қиёсий-типологик ёндашув орқали тадқиқ этилиб, идеал қаҳрамон ёзувчининг фалсафий мушоҳадалари ва эстетик қарашларини мужассам этган тимсол эканлиги  борасидаги таҳлиллар ва хулосалар Ўзбекистон Республикаси Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги ҳузуридаги «Маҳалла ва оила» илмий-тадқиқот институтининг «ЖХБЛ-19» рақамли «Оила маънавиятининг электрон тезарус луғатини яратиш» номли лойиҳаси доирасида, оила маънавиятига хос бўлган категориялар таърифини ишлаб чиқишда ижодий-концептуал манба бўлиб хизмат қилган («Маҳалла ва оила» илмий-тадқиқот институтининг 2020 йил 12 декабрдаги 01-09/61-сон маълумотномаси). Натижада тезарус луғатда маънавий-эстетик идеалларни шакллантиришга доир тушунчаларни кенг қамровда изоҳлаш имконини берган;    
идеал қаҳрамон образини яратишда ҳақиқатни излаш мотиви, бадиий тасвир методи, персонаж нутқида романтик пафос; психологик, характерлараро, каҳрамон ва муҳит конфликтлари ҳамда сюжет қурилишидаги типологик бадиий усул ва воситалар макрокомпаративистика тамойиллари доирасида илмий-назарий жиҳатдан далилланганлигига оид илмий натижалардан Тошкент давлат шарқшунослик университетининг И-ОТ-2019-7 – «Умумий ўрта мактаблар учун мўлжалланган 3D-тизимли интерактив ўқув-методик қўлланмаларни яратиш ва жорий қилиш» (5-синф «Адабиёт» фани учун) номли амалий лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 9 октябрдаги 89-03-3818-сон маълумотномаси). Натижада ўқув-услубий қўлланмалар мазмунан бойитилган ҳамда маънавий жиҳатдан таъсирчанлиги ошишига эришилган;
бош қаҳрамонда реалистик ва романтик метод унсурларининг уйғунлиги, умумбашарий ва миллий қадриятлар етакчилиги ва ушбу муштаракликлар типологияси ўзбек ва жаҳон адабиётшунослиги назарий тушунча ва тамойиллари асосида  далилланиб, чиқарилган хулосалар Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2019-2020 йилларда Ўзбекистон Республикасида миллий маданиятни янада ривожлантириш концепциясини амалга ошириш бўйича «йўл харитаси» доирасида фойдаланилган (Маданият Вазирлигининг 2020 йил 9 октябрдаги 01-12-03-37-78-сон маълумотномаси). Натижада диссертация натижаларининг самарадорлиги ва улар асосида ишлаб чиқилган тавсияларнинг амалиётга татбиқ этилиши юзасидан эришилган ижобий натижалар «йўл харитаси» доирасида ўз аксини топган;
Ғарб ва Шарқ поэтик тафаккури тадрижида Шарқ адабиётшунослиги    тарихидаги адабий мезонлар билан жаҳон илм-фанидаги самарали усулларни уйғунлаштирган — синтез қилган ҳолда Синклер Льюис ва Пиримқул Қодировнинг эпик қаҳрамон яратиш маҳорати, муштарак ва фарқли жиҳатлари роман жанри контекстида очиб берилганлигига оид чиқарилган хулосалар ва илмий натижалар Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида бажарилаётган И-ОТ-2019-42 рақамли «Ўзбек ва инглиз тилларининг электрон (Инсон қиёфаси, феъл-атвори, табиат ва миллий тимсоллар тасвири) поэтик луғатини яратиш» номли инновацион лойиҳа доирасида фойдаланилган (Инновацион ривожланиш Вазирлигининг 2021 йил 30 мартдаги 03-15/1723-сон маълумотномаси). Натижада луғат миллий тимсоллар ҳақидаги илмий-назарий асос билан бойитилган; 
Синклер Льюис ва Пиримқул Қодировнинг образ яратиш маҳоратида ижодий индивидуаллигини изоҳлашга оид илмий хулосалар ёш ижодкорлар билан ишлаш бўлими қошидаги «Наср» ижодий тўгараги фаолиятида, ёш ижодкорлар билан учрашувларда ҳамда бадиий асар таржимаси билан боғлиқ муаммоларни ҳал қилишда қўлланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2020 йил 24 декабрдаги 01-03-05/1209-сон маълумотномаси). Натижада Синклер Льюис ва Пиримқул Қодировнинг миллий адабиётда тутган ўрни, таълим-тарбиядаги аҳамиятини ёшлар ўртасида кенг тарғиб қилишга эришилган ҳамда тадқиқот хулосалари роман жанри поэтикаси, бадиий таржима муаммоларини кенг таҳлил қилишга асос бўлган.