Убайдуллаев Мадаминжон Мўминжон ўғлининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Фарғона вилоятининг ўтлоқи-саз тупроқлари шароитида ўрта толали ғўза навларида дефолиантларнинг самарадорлигини баҳолаш”, 06.01.08 – Ўсимликшунослик (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.3.PhD/Qx262.
Илмий Тешаев Фатулло Жўрақулович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона политехника институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти, PhD.05/30.10.2020.Qx.126.01.
Расмий оппонентлар: Худойқулов Жонибек Бозорович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, доцент; Эгамов Илхом Урайимжонович, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Ўсимликлар генитик ресурслари илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Фарғона вилоятининг ўтлоқи соз тупроқлари шароитида С-8290 ва С-6775 ғўза навларида янги ЭнтоДефол ҳамда ФанДЕФ-аъло дефолиантларини қўллашнинг мақбул меъёр ва муддатларини ишлаб чиқишдан иборатдир.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Фарғона вилоятининг ўтлоқи соз тупроқлари шароитида экилган С-8290 ва С-6775 ғўза навларининг кўсаклари 30-40 очилган муддатида юмшоқ таъсирга эга хорижий ЭнтоДефол дефолиантини 0,200 л/га ҳамда маҳаллий ФанДЕФ-аъло дефолиантини 7,0 л/га меъёрларда қўллаш мақбул эканлиги аниқланган;
ғўзанинг С-8290 ва С-6775 навларида кўсаклар 50-60% очилган муддатида юмшоқ таъсирга эга хорижий ЭнтоДефол 0,150 л/га ҳамда маҳаллий ФанДЕФ-аъло 6,0 л/га меъёрларда қўллаш мақбул эканлиги аниқланган;
С-8290 ва С-6775 ғўза навлари чигитларининг униб чиқиши, ниҳолларнинг ўсиб ривожланиши, морфологик белгиларининг фарқланиши, кўсаклар очилиш динамикаси аниқланган; 
ғўзанинг С-8290 ва С-6775 навларида кўсаклар 30-40 ҳамда 50-60% очилган муддатларда ЭнтоДефол ва ФанДЕФ-аъло дефолиантлари 0,200-0,150 ва 7,0-6,0 л/га меъёрларда қўлланилганда барглар тўкилиши ва кўсаклар очилиши юқори бўлиши аниқланган; 
ғўзанинг С-8290 ва С-6775 навларида кўсаклар 30-40 ҳамда 50-60% очилган муддатларда ЭнтоДефол ва ФанДЕФ-аъло дефолиантлари 0,200-0,150 ва 7,0-6,0 л/га меъёрларда қўлланилганда пахта ҳосили ва биринчи терим салмоғи ошиши, тола сифатига салбий таъсир этмаслиги исботланган;
ғўзанинг С-8290 ва С-6775 навларида кўсаклар 30-40 ҳамда 50-60% очилган муддатларда ЭнтоДефол ва ФанДеф-аъло дефолиантлари 0,200-0,150 ва 7,0-6,0 л/га меъёрларда қўлланилганда иқтисодий самарадорлик ошиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Фарғона вилоятининг ўтлоқи соз тупроқлари шароитида ўрта толали ғўза навларида дефолиантларнинг самарадорлигини баҳолаш бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижалари асосида:
кўсакларнинг очилиш муддатларига қараб дефолиантларни қўллаш борасида «Фарғона вилоятининг ўтлоқи соз тупроқлари шароитида ўрта толали С-8290 ва С-6775 ғўза навларида сифатли дефолиация ўтказиш бўйича» тавсиянома тасдиқланган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 11 январдаги 02/020-71-сон маълумотномаси). Ушбу тавсиянома Фарғона вилоятининг ўтлоқи соз тупроқлари шароитида пахта етиштирувчи фермер хўжаликларида ғўза дефолиациясини сифатли ўтказишда қўлланма сифатида хизмат қилмоқда;
ўтлоқи соз тупроқларда С-8290 ғўза нави кўсакларининг очилиш муддатини инобатга олган ҳолда дефолиантларни мақбул меъёрларини қўллаш технологиясини Фарғона вилоятининг Риштон тумани фермер хўжаликларида 121 гектар майдонда жорий этилган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 11 январдаги 02/020-71-сон маълумотномаси). Натижада ғўза барглари тўкилиши 93,4-88,1% ни, кўсаклар очилиши 87,5-86,4% ни ҳамда ҳосилдорлик 34,3-33,5 ц/га ни ташкил этиб, 2,5-1,7 ц/га қўшимча пахта ҳосили олинган ҳамда рентабеллик даражаси 29,1-28,6 фоизни ташкил этган;
ўтлоқи соз тупроқларда С-6775 ғўза нави кўсакларининг очилиш муддатини инобатга олган ҳолда дефолиантларни мақбул меъёрларини қўллаш технологиясини Фарғона вилоятининг Риштон тумани фермер хўжаликларида 121 гектар майдонда жорий этилган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 11 январдаги 02/020-71-сон маълумотномаси). Натижада ғўза барглари тўкилиши 92,8-87,5% ни, кўсаклар очилиши 85,2-84,1% ни, ҳосилдорлик 33,8-32,9 ц/га ни ташкил этиб, 2,9-2,0 ц/га қўшимча пахта ҳосили олинган ва рентабеллик даражаси 28,8-27,6 фоизга ошишига эришилган.