Sayt test rejimida ishlamoqda

Ахмедов Дильшот Дильмурадовичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Атмосфера заҳарланишини мониторинг ва башоратлаш учун ахборот-таҳлил тизимининг математик ва дастурий таъминоти», 05.01.04 – «Ҳисоблаш машиналари, мажмуалари ва компьютер тармоқларининг математик ва дастурий таъминоти» (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.2.PhD/T684.
Илмий раҳбар: Равшанов Нормахмад, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети ҳузуридаги Ахборот-коммуникация технологиялари илмий-инновацион маркази. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.13/30.12.2019.Т.07.01.
Расмий оппонентлар: Зайнидинов Хакимжон Насриддинович, техника фанлари доктори, профессор; Хошим Эрданович Рахманов, PhD. 
Етакчи ташкилот номи: Тошкент давлат транспорт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: саноат ҳудудлари ер юзаси ва ҳаво муҳитинининг экологик ҳолатини мониторинг қилиш ва башоратлаш учун ахборот-таҳлилий тизимининг математик ва дастурий таъминотини ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
ҳудуднинг метеорологик параметрлари ва физик-географик хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда координаталар сферик тизимида атмосферада аралашмаларининг тарқалиш жараёнининг математик модели ишлаб чиқилган;
ер усти-ҳаво муҳитидаги зарарли аралашмалар заррачаларининг концентрациясини аниқлаш масаласини иккинчи тартибли аниқликдаги ошкормас схемани қўллашга асосланган сонли ечимининг тежамкор алгоритми ишлаб чиқилган;
тақсимланган тармоқ манбаларидан маълумотларни узатиш протоколлари ва амалий дастурлаш интерфейслари воситасидаги алоқани ҳисобга олган ҳолда метеорологик ва фазовий маълумотларни консолидация қилиш усули ишлаб чиқилган;
вақт ва фазовий характеристикаларга боғлиқ ер усти-ҳаво муҳитининг экологик мониторинг қилиш маълумотларини XML/JSON сериаллаштириш ва картографик визуаллаштириш усуллари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқoт натижаларининг жорий қилиниши. Саноат ҳудудларнинг атмосфера ҳавосининг экологик ҳолатини мониторинг қилиш ва башоратлаш учун ахборот-таҳлилий тизимининг математик ва дастурий таъминотини қўлла асосида:
атмосферада зарарли моддаларнинг концентрацияси даражаларини ҳисоблаш ва визуаллаштиришни автоматлаштириш учун ахборот, математик ва дастурий таъминоти Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш Самарқанд ва Сирдарё вилоятлардаги бошқармаларига жорий қилинган (Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2020 йил 2 ноябрдаги 02-02/8-1123-сон маълумотномаси). Натижада атмосферада зарарли моддаларнинг концентрацияси даражасини башоратлаш аниқлиги 8-10% оширишга ҳамда табиат муҳофазаси билан боғлиқ чора-тадбирларни ўтказишга қаратилган сарф-харажатларни  қисқартиришга имкон берган;
атмосфера заҳарланишини мониторинг қилиш ва башоратлаш учун ахборот-таҳлилий тизимининг математик ва дастурий таъминоти Самарқанд вилоятдаги «Жомбой яшил чироклари» МЧЖ объектларига жорий қилинган (Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2020 йил 2 ноябрдаги 02-02/8-1123-сон маълумотномаси). Жорий қилиниши натижасида ноорганик чанг ва углерод оксиди заррачаларининг концентрацияси даражаларини башорат қилиш аниқлигини 8-10% га ошириш ва санитария меъёрларини бузилиши билан боғлиқ харажатларни 5-7% га камайтириш имкон берган;
атмосфера заҳарланишини мониторинг қилиш ва башоратлаш учун ахборот-таҳлилий тизимининг математик ва дастурий таъминоти Самарқанд вилоятдаги «TALIBARZU BUNYOD» МЧЖ объектларига жорий қилинган (Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2020 йил 2 ноябрдаги 02-02/8-1123-сон маълумотномаси). Жорий қилиниши натижасида органик чанг ва ёниш маҳсулотлари заррачаларининг концентрациясини башоратлаш қилиш аниқлигини 9-11% га оширишга эришилган ва рухсат этилган ташланмалар нормаларининг бузилиши билан боғлиқ молиявий харажатларни 6-8% га камайтириш имкон берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish