Каримова Ферузахон Сайфуддиновнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбек тилидаги диалогик нутқнинг лингвопрагматик хусусиятлари”, 10.00.01 – Ўзбек тили
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:  B2020.1.PhD/Fil1084 
Илмий раҳбар: Худайберганова Дурдона Сидиқовна, филология фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти, DSc.02/30.12.2019.Fil.46.03.
Расмий оппонентлар: Собиров Абдулҳай Шукурович, филология фанлари доктори, профессор; Қурбонова Муҳаббат Матякубовна, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек тилидаги диалогик нутқнинг лингвопрагматик хусусиятларини аниқлаш, унинг самарали амалга ошишида лингвопрагматик омилларнинг ижтимоий ва психологик омиллар билан уйғунлашувини  ёритишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
диалогик нутқ жараёнида амал қилувчи сўзловчи ва тингловчи муносабатининг мазмуний-прагматик жиҳатлари миллий-маданий муҳит доирасида амал қилиши, бунда суҳбатдошларнинг умумий билиш фонди билан биргаликда оламни ҳиссий идрок этиш тамойилларининг бир-бирига мос келиши далилланган;
диалог ва монолог ҳодисаларининг бир-бирига ўтиш ҳолатлари,   боғлиқлиги ва умумий кесишув нуқталари белгиланиб, бу ҳолат жонли нутқ ва адабий тил чегараларидаги муштарак томонларни бирлаштиришда  ижобий  натижа бериши асосланган;
диалогларни тасниф этишда жумлалар мазмуни билан биргаликда  иштирокчиларнинг мазкур нутқий жараён кечаётган вақт ва замондаги  ҳиссий ва ижтимоий ҳолатларини ҳам ҳисобга олиш мақсадга мувофиқ эканлиги аниқланган;
ўзбек тилида нега ва нима компонентли савол-жавоб диалогик бирликларида савол мазмуни билан бирга инкор, буйруқ, ранжиш, тинчлантириш, тасдиқ, мажбурлаш, аччиқланиш, норозилик каби қўшимча прагматик маънолар ҳам ифодаланиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек тилидаги диалогларни прагмалингвистик тадқиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
диалогик нутқда қўлланиладиган диалогик дискурс, лингвистик прагматика, мулоқот кодекси, психолингвистик омил, миллий-маданий сўзлар, миллий-маданий омиллар каби янги терминлар ўзбек тилшунослигининг замонавий тадқиқ йўналишига хос тараққиётни кўрсатувчи омиллардан бири эканлиги ҳақидаги хулосалардан  ФА – Ф1-Г041 рақамли «Ўзбек тили лексикаси ва терминологиясининг мустақиллик даври тараққиётини тадқиқ этиш» мавзусидаги фундаментал лойиҳани амалга оширишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2021 йил 12 январдаги 3/1255-74-сон маълумотномаси). Натижада ушбу терминлар мустақиллик даври ўзбек терминологияси тараққиётини кўрсатувчи омил сифатида қайд этилган ва лойиҳада бу хусусидаги назарий   фикрларнинг иллюстратив мисоллар билан далилланиш даражаси ортган;
диалогик нутқнинг лингвопрагматик хусусиятини очиб берувчи коммуникатив импликатура, нутқий мулоқот постулатлари, диалогик дискурс, максима, аттракция, миллий-маданий омиллар каби термин ва таҳлиллардан ОТ–Ф1–78 рақамли «Ҳозирги глобаллашув даврида ўзбек тили, унинг тарихий тараққиёти ва истиқболлари (ўзбек тили вазифавий услублари таҳлили асосида)» мавзусидаги фундаментал лойиҳани  амалга оширишда  фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академиясининг 2021 йил 12 январдаги 3/1255-74-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек тили луғавий таркиби тараққиёти ҳақидаги назарий фикрларнинг далилланиш даражаси ортган;  
диалогик нутқ жараёнининг шаклланиши ва ривожланишида ижтимоий-руҳий, миллий-маданий омилларнинг ўрни хусусидаги қарашлардан «Madaniyat va ma’rifat» телеканалининг «Адабий жараён» кўрсатувлари (Ш.Бўтаев, Э.Аъзам, Х.Дўстмуҳаммад асарлари таҳлилига бағишланган сонлари) да фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси «Madaniyat va ma’rifat» телеканалининг  2020 йил 25 ноябрдаги 01-16-124-сон маълумотномаси). Натижада мазкур таклифлар тил бирликларининг нутқий имкониятлари, тилнинг инсон омили билан ўрганилишига доир илмий, амалий ва методологик ғояларнинг кенг жамоатчиликка етказилишида амалий қимматга эга бўлган ҳамда кўрсатув учун тайёрланган материалларнинг мазмуни мукаммаллашган.