Sayt test rejimida ishlamoqda

Реймов Маманбек Полатовичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Оролбўйи муҳофаза қилинадиган табиий ҳудудлар экотизим ва хизматларини геоинформацион таҳлил қилиш ва карталаштириш”, 11.00.07 – “Геоинформатика” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Т1381.
Илмий раҳбар: Александр Фехер (Alexander Feher), PhD, профессор (Нитра шахридаги Словакия қишлоқ хўжалиги университети).
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти ҳузуридаги DSc.03/30.12.2019.Т.10.02 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Рафиков Вахоб Асомович, география фанлари доктори; Суюнов Абдусали Саматович, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Жанубий Оролбўйи муҳофаза қилинадиган табиий ҳудудлар экотизим ва хизматларини тадқиқ қилиш учун геоахборот тизимларидан фойдаланишни барқарорлаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
космик тасвирларни интерпретация қилиш усули уч декадада  юзаларнинг намланиш, чўлланиш ва тупроқларнинг шўрланиш спектрал индексларини ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган ва илк бора Жанубий Оролбўйи муҳофаза қилинадиган табиий ҳудудлар экотизимларининг чўллашиши ва трансформацияси аниқланган; 
нормаллаштирилган вегетация индексига қўшимча равишда юзаларнинг намланиш ва шўрланиш спектрал индексларини ҳисобга олган ҳолда «Сайгачий» мажмуа (ландшафт) буюртма қўриқхонасининг илк бора 1:250 000 масштабли  ландшафтли-экологик картаси  яратилган; 
экотизим хизматларини карталаштириш усули агроландшафтларга яқин жойлашган табиий худудларни муҳофаза қилинадиган, буферли, иқтисодий зонага кўшимча равишда қишлоқ хўжалиги зонасига ажратиш асосида ҳудудий экотизим хизматларининг жойлашувини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқилган;
агроландшафтларга яқин жойлашган муҳофаза қилинадиган ҳудудларнинг таъминот, норматив, яшаш муҳити ва маданий хизмат турларини ҳисобга олган ҳолда илк бора Қуйи Aмударё давлат биосфера резерватининг 1:500 000 масштабли экотизим хизматлари картаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Жанубий Оролбўйи муҳофаза қилинадиган табиий ҳудудларни ўрганиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Геоэкологик таҳлил ва мониторинг натижалари асосида ҳудуднинг 1:250 000 масштабли ландшафтли-экологик картаси «Сайгачий» мажмуа (ландшафт) буюртма қўриқхонасига жорий этилган (Қорақалпоғистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2020 йил 4 декабрдаги 02/18-1-2314-сон маълумотномаси). Натижада, табиий экотизимларнинг трансформацияланиш жараёнларини геоэкологик таҳлил қилиш ва мониторинги учун турли спектрал индекслардан фойдаланиш имконияти яратилган;
Қуйи Aмударё давлат биосфера резерватининг экотизим хизматларини карталаштириш усули, агроландшафтларга яқин жойлашган муҳофаза қилинадиган ҳудудларнинг ўзига хос ҳусусиятларини инобатга олиб ишлаб чиқилган ва 1:500 000 масштабли экотизим хизматлари картаси Қуйи Амударё давлат биосфера резерватига жорий этилган (Қорақалпоғистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2020 йил 4 декабрдаги 02/18-1-2314-сон маълумотномаси). Натижада, Қуйи Амударё давлат биосфера резервати экотизим хизматлари ҳолати, турлари ва миқдор кўрсаткичларини мониторинг қилиб бориш имконияти яратилган. 
Экотизим хизматлари таҳлил натижаларини инобатга олиб, Қуйи Aмударё давлат биосфера резерватининг ҳудудий таркибини оптималлаштириш усули Қуйи Aмударё давлат биосфера резерватига жорий этилган  (Қорақалпоғистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2020 йил 4 декабрдаги 02/18-1-2314-сон маълумотномаси). Натижада, агроландшафтларга туташган муҳофаза қилинадиган ҳудудларнинг фазовий тузилишини оптималлаштириш муаммоларини ҳал қилишда мақсадли вазифа сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган асосий экотизим хизматларини аниқлаш имконияти яратилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish