Pardaeva Dilfuza Raimovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): «Markaziy Osiyo yozuvchilarining mifologiya elementlaridan foydalanish mahorati (Ch.Aytmatov, Sh.Rashidov, A.Muxtor, T.Zulfiqorov, A.Alimdjanov, O.Bokeev va R.Esenov ijodi misolida)», 10.00.06–Qiyosiy adabiyotshunoslik, chog‘ishtirma tilshunoslik va tarjimashunoslik.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: № B2019.4.PhD/Fil1064.
Ilmiy rahbar: Yo‘ldoshev Boynazar Yo‘ldoshevich, filologiya fanlari doktori.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Qarshi davlat universiteti. 
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Buxoro davlat universiteti, PhD.03/30.12.2019.Fil.72.03.
Rasmiy opponentlar: Jo‘raeva Malohat Muxammadovna, filologiya fanlari doktori, dotsent; Murodov G‘ayrat Nekovich, filologiya fanlari doktori, professor.
Etakchi tashkilot: Samarqand davlat universiteti.    
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: Markaziy Osiyo yozuvchilari ijodida mifologik elementlar qo‘llanishining o‘ziga xosliklarini qiyosiy-tipologik  aspektda aniqlashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi: 
mif poetikasi va mifologizatsiya jarayoni mifologik motivlar, takrorlashlar va refrenlar tizimi, inisiatsiya marosimlari tuzilmasidan foydalanilgan holda badiiy shaklni yaratish orqali amalga oshishi asoslangan;
Markaziy Osiyo zamonaviy adabiyoti yozuvchilarining o‘z ijodida mifologik elementlardan foydalanish mahoratidagi mushtarak jihatlar  hayot va o‘lim, yaxshilik va yomonlik, do‘stlik - xiyonat, haqiqat - yolg‘on, ishonch - ishonchsizlik kabi binar oppozisiyali syujetlar, kompozisiyalar yaratishda namoyon bo‘lishi isbotlangan;
qiyoslanayotgan asarlarning badiiy tuzilishidagi  mifologik ong, vaqt va makon kabi mif elementlari; mif poetikasining davriylik, ritmlik, ramziylik, muqaddaslanish, antropomorfizm singari funksional elementlari  mif nazariyalarining ramziy, marosimiy, psixologik va shakliy (struktural) yo‘nalishlarini belgilashi aniqlangan;
Ch. Aytmatovning “Oq kema”, “Sohil yoqalab chopayotgan olapar” qissalarida binar oppozisiyalari, davriylik, antropomorfizm  singari mifologik elementlardan foydalanish mahorati, milliy miflarning real hayotiy voqealarni ramziy tarzda namoyon etish, qahramon ruhiyatini aks ettirish, asarning g‘oyasini yoritib berish vositasi kabi kompozision vazifalarni bajarishi, ularning mazmun va badiiy shakl yaxlitligini ta’minlashdagi vazifalari dalillangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Markaziy Osiyo yozuvchilari ijodida mif elementlarining qo‘llanilishi borasida olib borilgan tadqiqot yuzasidan erishilgan natijalar asosida:
Markaziy Osiyo zamonaviy adabiyoti yozuvchilarining o‘z ijodida mifologik elementlardan foydalanish mahoratidagi mushtarak jihatlari  hayot va o‘lim, yaxshilik va yomonlik, do‘stlik - xiyonat, haqiqat - yolg‘on, ishonch - ishonchsizlik kabi binar oppozisiyali syujetlar, kompozisiyalar yaratishda namoyon bo‘lishiga oid ilmiy xulosalardan 2003–2007 yillarda bajarilgan  OT-F7-5117 raqamli “Sharq mumtoz adabiyotida komil inson konsepsiyasi”  mavzusidagi fundamental loyihada foydalanilgan (Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 17 martdagi 89-03-1117-sonli ma’lumotnomasi). Natijada adabiyotda mif poetikasi o‘rnini o‘rganishga bag‘ishlangan izlanishlarda, Markaziy Osiyo xalqlari adabiyotlarida mif va adabiyotning o‘zaro ta’siri hamda  mif poetikasi orqali komil inson konsepsiyasini tarixini asoslash bo‘yicha muayyan xulosalar chiqarish imkonini bergan; 
mif poetikasi va mifologizatsiya jarayoni mifologik motivlar, takrorlashlar va refrenlar tizimi, inisiatsiya marosimlari tuzilmasidan foydalanilgan holda badiiy shaklni yaratishga doir ilmiy natijalaridan 2012-2016 yillarda bajarilgan F-10-06 raqamli  “Istiqlol davri o‘zbek adabiyotida Sharqu G‘arb adabiy an’analari sintezi” mavzusidagi fundamental loyihada foydalanilgan (Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 17 martdagi 89-03-1117-sonli ma’lumotnomasi). Natijada yozma adabiyotda an’ana va novatorlikning ijodiy individuallik bilan bog‘liqligi asoslangan;
Ch. Aytmatovning “Oq kema”, “Sohil yoqalab chopayotgan olapar” qissalarida binar oppozisiyalari, davriylik, antropomorfizm  singari mifologik elementlardan foydalanish mahorati, milliy miflarning real hayotiy voqealarni ramziy tarzda namoyon etish, qahramon ruhiyatini aks ettirish, asarning g‘oyasini yoritib berish vositasi kabi kompozision vazifalarni bajarishi, ularning mazmun va badiiy shakl yaxlitligini ta’minlashdagi vazifalari bilan bog‘liq ilmiy qarashlardan O‘zbekiston Respublikasi Tojik madaniy-milliy markazining O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Millatlararo munosabatlar va xorijiy mamlakatlar bilan do‘stlik aloqalari qo‘mitasi bilan hamkorlikda amalga oshirilgan loyiha va ilmiy-amaliy tadbirlarni shakllantirish va o‘tkazishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Tojik madaniy milliy markazining 2020 yil 23 sentyabrdagi 01-25 sonli ma’lumotnomasi). Natijada adabiyotda mif poetikasini o‘rnini o‘rganishga bag‘ishlangan izlanishlarda, Markaziy osiyo xalqlari adabiyotlarida mif va adabiyotning o‘zaro ta’siri hamda mif poetikasi orqali insoniyatni har doim o‘ylantirib kelgan hamda hayotning ajralmas qismiga aylangan tushunchalarni asoslash bo‘yicha muayyan xulosalar chiqarish imkonini bergan;
qiyoslanayotgan asarlarning badiiy tuzilishidagi  mifologik ong, vaqt va makon kabi mif elementlari; mif poetikasining davriylik, ritmlik, ramziylik, muqaddaslanish, antropomorfizm singari funksional elementlari  mif nazariyalarining ramziy, marosimiy, psixologik va shakliy (struktural) yo‘nalishlariga doir xususiyatlar yoritilgan xulosalardan “Qashqadaryo” telekanalining “Al`manax”, “Intellekt shou” dasturlari ssenariysini tayyorlashda  foydalanilgan (Qashqadaryo viloyat teleradiokompaniyasining 2020 yil 06 fevraldagi 94-son ma’lumotnomasi). Natijada teleko‘rsatuvlarning ilmiy-ommabopligi ta’minlanib, yosh avlodning badiiy-estetik takomiliga oid fikr-mulohazalar bilan boyitilgan.