Jalilova Lola Jalilovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): «XX asr boshidagi Amerika satirik novellasining poetikasi», 10.00.04 – Evropa, Amerika va Avstraliya halqlari tili va adabiyoti.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: № B2018.4.PhD/Fil657.
Ilmiy rahbar: Lixodzievskiy Anatoliy Stepanovich, filologiya fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Buxoro davlat universiteti. 
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Buxoro davlat universiteti, PhD.03/30.12.2019.Fil.72.03.
Rasmiy opponentlar: Nasrullaeva Nafisa Zafarovna, filologiya fanlari doktori; Nizamova Munira Nizamovna, filologiya fanlari nomzodi, dotsent.
Etakchi tashkilot: Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti.    
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi:  XX asr boshlari AQSh adabiyoti namoyandalari  Robert Benchli va Jeyms Tyorber ijodi misolida mazkur davr satirik novellaning poetikasini aniqlashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi: 
R. Benchli va J. Tyorber asarlarida mazmun, janr, uslubiy xususiyat, kompozision tuzilma, shakliy ifodani qamrab olgan matnaro bog‘liqlik va matnning ekstralingvistik muhitda real kommunikativ vaziyatni voqelantiradigan matnaro bog‘liqlik kategoriyalari ramziy obrazlar, parodiyalar, allyuziyalar, qahramonlar og‘zaki nutqi kabi badiiy tasvir vositalari orqali namoyon bo‘lishi dalillangan;           
J.Tyorber adabiy-satirik ijodining badiiy-tarixiy, g‘oyaviy-ijtimoiy shartlanganligida oila muhiti, AQShdagi «Buyuk Depressiya» davridagi o‘zgarishlar, Ikkinchi jahon urushi voqeligi kabi omillarning ustuvorligi asoslangan;
XX asr boshidagi jamiyatning ijtimoiy-axloqiy muammolari, an’analari va ularning rivojlanishi  R. Benchli va J. Tyorber satirik novellalarining badiiy konsepsiyasi, g‘oyaviy-axloqiy mohiyati, ijodkorlar idiostili, estetik strategiyasi orqali namoyon bo‘lganligi aniqlangan;
har ikkala adib ijodida xafagarchilik, ayollarga nafrat, insonlarga nafrat, zolim jamiyatdan qochish, muammoni mantiqiy hal etishda tushkunlik,  muammoni chetlab o‘tish  kabi motivlarni voqelantirishda qahramonning shaxsiy muammolari, ma’naviy va psixologik izlanishlari etakchi o‘rin egallashi isbotlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Amerika adabiyotining ikki vakili Robert Benchli va Jeyms Tyorberning asarlari poetikasini o‘rganish bo‘yicha ishlab chiqilgan tavsiyalar asosida:
novella janrining rivojlanishi, R. Benchli va J. Tyorber asarlari asosida Amerika satira va yumor poetikasi xususiyatlariga doir xulosalardan F-1-06 raqamli «Istiqlol davri o‘zbek adabiyotida Sharqu-G‘arb adabiy an’analari sintezi» mavzusidagi fundamental loyihada (2012-2016 yy.) foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 11 sentyabrdagi 89-03-3262-son ma’lumotnomasi). Natijada novella janridagi asarlar poetik taraqqiyotiga jahon adiblari novellanavislik mahoratining ta’sirini aniqlash etish imkonini berdi;
muloqot jarayonida til birliklaridan foydalanishning ijtimoiy xoslanishi, muloqotda yuzaga keluvchi satirik hamda kinoyaviy ma’nolarni hosil qiluvchi verbal va noverbal hodisalarni qiyosiga doir xulosalardan OT-F1-18-raqamli «Ommaviy lisoniy madaniyatni shaklantirish metodlari va metodologiyasini ishlab chiqish» mavzusidagi fundamental loyihada (2017-2020 yy.) foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 11 sentyabrdagi 89-03-3262-son ma’lumotnomasi). Natijada turli tizimli tillardagi lisoniy birliklarning lingvokognitiv xususiyatlarini ochib berishda, til xususiyatlari, tasviriy va ifodali vositalar: metafora, taqqoslash, razmlar, allyuziyalar; fol`klorga murojaat, ya’ni maqol va maqollardan foydalanish kabi masalalarni ochib berishga xizmat qilgan;
R. Benchli va J.Tyorber adabiy-satirik ijodining badiiy-tarixiy, g‘oyaviy-ijtimoiy shartlanganligida ilmiy natijalari Buxoro viloyat teleradiokompaniyasi Buxoro kanalining «Maxsus reportaj» ko‘rsatuvi ssenariysini tayyorlashda foydalanilgan (O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasining 2019 yil 09 oktyabrdagi 02-15/3178-son guvohnomasi). Natijada Jeyms Tyorberning qisqa hikoyalari misolida XX asr boshlarida Amerika satirik qisqa hikoyasining xususiyatlari va amerikalik yozuvchilar satirik obrazlarni tasvirlashda ishlatgan turli badiiy va stilistik uslublar bilan tomoshabinlarni tanishtirishga imkon bergan;
R. Benchli qisqa hikoyalari va J. Tyorber qisqa hikoyalarida «kichik odam» obrazining yoritilishi bilan bog‘liq xulosalardan Hindiston elchixonasi huzuridagi Lal Bahadur Shastri madaniy markazida qilingan ma’ruzada foydalanilgan (Hindiston elchixonasi huzuridagi Lal Bahadur Shastri madaniy markazining 2020 yil 18 martdagi sertifikati). Natijada «Millatlararo munosabatlarni yanada rivojlantirishga bag‘ishlangan ilmiy tadqiqotlarni tashkil etish» va ushbu sohada qabul qilingan boshqa me’yoriy hujjatlardagi ko‘rsatmalarni amalga oshirishga xizmat qilgan;
tadqiqotda bayon etilgan fikrlar, keltirgan misollar, tahlil etilgan asarlar haqidagi qarash va kuzatishlardan O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi Buxoro viloyat hududiy bo‘linmasi qoshidagi «Nilufar» ijodiy to‘garagi mashg‘ulotlarida zamonaviy o‘zbek satirik hikoyachiligi rivojini o‘rganish jarayonida foydalanilgan (O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasining 2020 yil 26 noyabrdagi 01-03-05/1023-son ma’lumotnomasi). Natijada Abdulla Qodiriy, Abdurauf Fitrat, G‘afur G‘ulom, O‘tkir Hoshimov hamda Anvar Obidjon satirik hikoyalari tahlilida muallifning yangi intertekstuallik tahlil uslubi hamda mushohadalari amaliyotda keng qo‘llanilgan.