Babaev Samandar Samievichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiya himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): «Kvadrati bilan integrallanuvchi differensiallanuvchi funksiyalar optimal approksimatsiyasi», 01.01.03 – Hisoblash matematikasi va diskret matematika (fizika-matematika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2019.2.PhD/FM341.
Ilmiy rahbar: Hayotov Abdullo Rahmonovich, fizika-matematika fanlari doktori.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Buxoro davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: O‘zbekiston milliy universiteti, DSc.03/30.12.2019.FM.01.02.
Rasmiy opponentlar: Normurodov Chori Begalievich, fizika-matematika fanlari doktori, professor; Xudoyberganov Mirzoali Urazalievich, fizika-matematika fanlari nomzodi, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Qoraqalpoq davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: Gil`bert fazosida optimal interpolyasion formulalar qurish, Fur`e integrallarini taqribiy hisoblash uchun optimal kvadratur formulalar yaratish va ularning xatoliklarini baholashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
Gil`bert fazosida ma’lum ko‘rinishdagi interpolyasion formulalarning xatolik funksionali normasi hisoblangan;
fazosida optimal interpolyasion formulalar koeffisientlarini topish uchun olingan chiziqli tenglamalar sistemasi echimining mavjudligi va yagonaligi isbotlangan;
fazosida optimal interpolyasion formulalar koeffisientlarining oshkor ifodalari topilgan;
fazosida Fur`e integrallarini taqribiy hisoblash uchun kvadratur formulalar xatolik funksionalining normasi hisoblangan;
fazosida Fur`e integrallarini taqribiy hisoblash uchun optimal kvadratur formulalar koeffisientlari topilgan;
fazosida Fur`e integrallarini taqribiy hisoblash uchun qurilgan optimal kvadratur formulalar yordamida kompyuter tomografiyasi tasvirlari qayta tiklangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi:
Kvadrati bilan integrallanuvchi differensiallanuvchi funksiyalar optimal approksimatsiyasi bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
va fazolarida qurilgan optimal interpolyasion splayn formulalardan №A-13-3 «Qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalarini yanada takomillashtirish va ulardagi jarayonlarni modellashtirishni tadqiq qilish» amaliy loyihada qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalaridagi issiqlik jarayonlarini matematik modelini ifodalovchi differensial tenglamalarni sonli echish aniqligini oshirishda va atrof ko‘rsatgichlarining vaqt bo‘yicha interpolyasiyasini aniqlashda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 1 fevraldagi 89-03-416-son ma’lumotnomasi). Natijada, issiqxonalardagi issiqlik tarqalishini ifodalovchi matematik modellar echimlarida ularning geometrik o‘lchamlarining optimal qiymatlarini topish imkonini bergan;
kvadrati bilan integrallanuvchi differensiallanuvchi funksiyalar optimal approksimatsiyasi formulalaridan №M/Uzb-KNR-19/2015 “Nanosuyuqlikli issiqlik tashuvchilarning issiqlik fizikaviy xossalari va ularning past potensialli quyosh qurilmalari issiqlik-texnikaviy xarakteristikalariga ta’sirini tadqiq qilish” nomli loyihada quyosh issiqlik qurilmalarining issiqlik rejimini modellashtirishda atrof havosi temperaturasi, qurilma sirtiga tushuvchi yig‘indi quyosh nurlanishi quvvatining qaralayotgan vaqtdagi qiymatlari shuningdek, qurilma ichidagi suyuqlikning issiqlik fizikaviy xossalarini aniqlashda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining 2020 yil 21 sentyabrdagi 2/1255-1944-son ma’lumotnomasi). Natijada, quyosh issiqlik qurilmalarida nanosuyuqlikli issiqlik tashuvchilarni qo‘llashda ularning issiqlik xossalarining sonli parametrlarini aniqlash imkonini bergan.
