Хайитов Мақсадбек Йўлдашбоевичнинг
диссертация ҳимоясисиз селекция ютуғи (ихтиро патенти) асосида фалсафа доктори (PhD) илмий даражасини бериш бўйича эълон матни 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Шоли ўсимлигининг морфобиологик хусусиятлари ва уларни селекциядаги ахамияти асосида янги навлар яратиш», 06.01.05–Селекция ва уруғчилик (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/Qx25.
Илмий раҳбар: Қурбонбаев Ауезхан, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Шоличилик илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Пахта селекцияси, уруғчилиги ва етиштириш агротехнологиялари илмий-тадқиқот институти, PhD.05/27.02.2020.Qx.42.02.
Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг ихтирога патенти олинган: шолининг Тарона нави (№ NАР 00265). Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Интеллектуал мулк агентлигининг 2021 йил 22 февралдаги 01-11/376-сон хулосаси.
II. Тадқиқотнинг мақсади: шоли генотипларини морфо-биологик кўрсаткичларини аниқлаган ҳолда амалий селекцияга жалб этиш ва яратилган тизмаларнинг қимматли хўжалик белгилари асосида янги нав ва тизмалар яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
илк бор географик келиб чиқиши турлича бўлган шолининг коллекцион генотиплари орасидан 1000 дона дон вазни бўйича к-297 (35,2 г) к-231 (34,7 г), к-43 (34,5 г) ва к-389 (36,1 г) намуналари, ҳосилдорлиги бўйича к-126 (72,1 ц/га), к-214 (78,5 ц/га), к-223 (80,4 ц/га), к-114 (79,8 ц/га) намуналари бошланғич ашёлар сифатида танлаб олинган;
дурагай авлодларда қимматли-хўжалик белгиларини фенотипик юзага чиқиши ҳамда доминантлик, тўлиқ ирсийланиши аниқланган;
дурагай популяциялар орасидан морфологик кўрсаткичлари ирсийланишини доминантлик даражаси юқори бўлган УзРОС 7 х ВИР 1641, Девзира х 1051, УзРОС 7-13 х 854-83 комбинациялари ажратиб олинган;
шолининг ташқи муҳит ноқулай омилларига чидамли, юқори ҳосилли, сифат кўрсаткичлари яхши бўлган F5 (173–90 х 1936–87) дурагайи асосида серҳосил, сифатли гуруч берадиган “Тарона” нави яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Шоли генотипларини морфо-биологик кўрсаткичларини ўрганиш, уларни амалий селекцияга жалб этиш ҳамда янги нав ва тизмалар яратиш бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижасида:
шолининг кечпишар “Тарона” навига Ўзбекистон Республикаси Интелектуал мулк агентлиги томонидан NАР 00265 (03.02.2020 й) рақамли патенти олинган ҳамда ушбу нав 2020 йил конкурс синов натижалари ва Эксперт комиссияси ҳулосасига асосан, Тошкент вилоятида экиш учун қишлоқ экинлари давлат реестрига киритилган (Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш марказининг 2020 йил 3 ноябрдаги Т-6/01-08-556-сон маълумотномаси). Натижада 1000 дона уруғ вазни 33,0-33,4 г, тўкилишга чидамлилиги 5 баллни ташкил этган;
шолининг янги “Тарона” нави Тошкент вилоятида 29 гектар, Фарғона вилоятида 42 гектар ва Андижон вилоятида 14,2 гектар шоликор фермер хўжаликлари майдонларида жорий қилинган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2020 йил 15 сентябрдаги  02/021-2931-сон маълумотномаси). Натижада мавжуд кечпишар шоли навларига нисбатан 3-5 ц/га қўшимча ҳосил олишга эришилган, рентабеллик даражаси ўртача 35-40 фоизни ташкил қилган;
Тадқиқотлар натижасида олинган маълумотлар асосида “Шолининг кечпишар Тарона навини етиштириш агротехникаси бўйича тавсиянома” чоп эттирилган. (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 15.09.2020 й., 02/021-2931-сон маълумотномаси). Натижада ушбу тавсиянома шоличиликка ихтисослашган фермер хўжаликлари ва агрокластерлари учун шоли экинидан юқори ҳосил олишига ҳизмат қилган.