Sayt test rejimida ishlamoqda

Шомирзаев Махматмурод Хурамовичнинг 
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган  фан тармоғи номи): «Мактаб технология таълимида миллий ҳунармандчиликнинг спектрал-вариатив компонентларини фанлараро такомиллаштириш», 13.00.01-Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.DSc/Ped111.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Термиз давлат университети.
Илмий раҳбар: Маҳмудов Юсуп Ғаниевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Термиз давлат университети ҳузуридаги PhD.03/30.12.2019.Ped.78.03 рақамли Илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Алеулов Усербай, педагогика фанлари доктори, профессор; Шадиев Нарзиқул, педагогика фанлари доктори, профессор; Қўйсинов Одил Алмуротович, педагогика фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот:  Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади мактаб технология таълимида миллий ҳунармандчиликнинг спектрал-вариатив компонентларини фанлараро такомиллаштириш бўйича назарий-амалий аҳамиятга молик таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
миллий ҳунармандчилик намуналари (каштачилик, наққошлик, ёғоч ўймакорлиги, ганчкорлик, зардўзлик, заргарлик, кандакорлик ва ҳ.к.)нинг тадрижий-тарбиявий шаклланиши мазмуни юксак маънавиятли ўқувчи шахсини тарбиялашда, тарихийлик, қомусий-психологик ҳамда миллий ҳунармандчиликка оид мактаб ўқувчиларини ижтимоий ҳаётга касбий тайёрлашда қўлланилган медитация методларига устуворлик бериш асосида ривожлантирилган;
ўқувчиларни миллий ҳунармандчилик намуналари воситасида психологик-маънавий тарбиялаш хусусиятлари миллий ҳунармандчилик намуналари турларининг интегратив хоссалари (ижодий, ҳисcий-рағбатловчи, вариатив ўқув топшириқлари)га кўра такомиллаштирилган;
миллий ҳунармандчилик намуналари воситасида ўқувчиларни маънавий-касбий тарбиялаш тизими компонентлари (аксиологик, қадриятли, тизимли-фаолиятли, ривожлантирувчи) ва таянч компетенциялари (билиш, ўрганиш, ахборот, коммуникатив) мазмуни “Синквейн”, “Арт-технология”, “Event” технологиялари воситасида импровизация ва рефлексивлик тамойилларига устуворлик бериш асосида ишлаб чиқилган;
ўқувчиларни маънавий-касбий тарбиялаш мазмуни ва шакли (ёши, индивидуал психологик, физиологик хусусиятларини эътиборга олган ҳолда), усуллари ва воситалари миллий ҳунармандчилик намуналарини тарбия жараёнига фаол киритиш негизида мувофиқлаштирилган ҳолда методик жиҳатдан яхлит  тизими ишлаб чиқилган;
ўқувчиларнинг маънавий-касбий сифатларини такомиллаштиришда миллий ҳунармандчилик намуналари, жумладан каштачилик, наққошлик, ёғоч ўймакорлиги, ганчкорлик, зардўзлик, заргарлик ва кандакорлик хунармандчилиги асос омиллардан бири эканлиги исботланган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Мактабда технологогия фанини ўқитиш жараёнида миллий ҳунармандчиликнинг спектрал-вариатив компонентларини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган таклиф ва тавсиялар асосида:
миллий ҳунармандчилик намуналари (каштачилик, наққошлик, ёғоч ўймакорлиги, ганчкорлик, зардўзлик, заргарлик, кандакорлик ва ҳ.к.)нинг тадрижий-тарбиявий шаклланиши мазмуни юксак маънавиятли ўқувчи шахсини тарбиялашда, тарихийлик, қомусий-психологик ҳамда миллий ҳунармандчиликка оид мактаб ўқувчиларини ижтимоий ҳаётга касбий тайёрлашда қўлланилган медитация методларига устуворлик бериш асосида ривожлантирилганлиги ҳақидаги маълумотлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 6 апрелдаги 187-сон “Умумий ўрта ва ўрта махсус, касб-ҳунар таълимининг Давлат таълим стандартларини тасдиқлаш тўғрисида”ги қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг  2020 йил 26 июндаги 01/11-03/9-620-сон маълумотномаси). Илмий натижалар ДТС 2017-2018 ўқув йилида амалиётга жорий этилган “Технология фанини ўқитишда инновацион педагогик технологиялар” ҳамда “Ўзбек миллий  ҳунармандчилигининг шаклланиш генезиси ва ривожланиш технологияси”, “Ўзбек миллий ҳунармандчилигида инновацион жараёнлар”, “Ўзбек миллий ҳунармандчилигининг спектрал-вариатив компонентлари”, “Технология фанини ўқитиш самарадорuлигини ошириш йўллари”, “Мактаб ўқувчиларини технология таълимида миллий ўзбек ҳунармандчилигининг спектрал-вариатив компонентлари билан таништиришда фанлар интеграцияси”, “Мактаб технология таълимида миллий ўзбек ҳунармандчилигининг спектрал-вариатив компонентларини фанлараро такомиллаштириш”, “Мактаб технология таълимида миллий каштачиликни ўрганиш” номли янги авлод ўқув адабиётларини яратилишига асос бўлган;
ўқувчиларни миллий ҳунармандчилик намуналари воситасида психологик-маънавий тарбиялаш хусусиятлари миллий ҳунармандчилик намуналари турларининг интегратив хоссалари (ижодий, ҳисcий-рағбатловчи, вариатив ўқув топшириқлари)га кўра такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиялар умумтаълим мактаб ўқувчилари учун “Технология” фани V-IX синф дарсликлари мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 19 мартдаги 89-03-1128-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари ўқувчиларда ҳунармандчиликнинг спектрал-вариатив компонентларини такомиллаштириш ҳамда технология фанини ўқитиш сифати ва самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
миллий ҳунармандчилик намуналари воситасида ўқувчиларни маънавий-касбий тарбиялаш тизими компонентлари (аксиологик, қадриятли, тизимли-фаолиятли, ривожлантирувчи) ва таянч компетенциялари (билиш, ўрганиш, ахборот, коммуникатив) мазмуни “Синквейн”, “Арт-технология”, “Event” технологиялари воситасида импровизация ва рефлексивлик тамойилларига устуворлик бериш асосида ишлаб чиқилган ўқув фаолиятини жадаллаштирувчи инновацион таълим технологияларига оид таклиф ва тавсиялардан №PZ-2016-091/2232947 “Умумий ўрта таълим мактабларида тарбиявий соатларни ўтказишни такомиллаштириш технологиялари  мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда (2017-2018 йй.) фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 19 мартдаги 89-03-1128-сон маълумотномаси). Илмий натижалар умумтаълим тизимида тарбиявий соатларни ўтказишни такомиллаштиришнинг амалиётга жорий этилишига методик асос бўлиб хизмат қилган;
ўқувчиларни маънавий-касбий тарбиялаш мазмуни ва шакли (ёши, индивидуал психологик, физиологик хусусиятларини эътиборга олган ҳолда), усуллари ва воситалари миллий ҳунармандчилик намуналарини тарбия жараёнига фаол киритиш негизида мувофиқлаштирилган ҳолда методик жиҳатдан ишлаб чиқилган яхлит тизим таклифларидан “Технология” фанидан V-IX синф дарсликларида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 19 мартдаги 89-03-1128-сон маълумотномаси). Натижада, умумтаълим мактаблари битирувчилари ДТС талаблари даражасидаги дидактик ва тарқатма материаллар билан танишиш ва олий таълим муассасаларига кириш учун тест синовларига тайёрланиш имкониятига эга бўлишган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish