Шамуратова Эльза Сапарбаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қорақалпоқ оиласида ислом қадриятларини шакллантиришнинг педагогик асослари», 13.00.01–Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.1.PhD/Ped503.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллари институти 
Илмий раҳбар: Махмудова Муяссар Махмудовна, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, PhD.03/30.01.2020 Ped.02.06.
Расмий оппонентлар: Махмудов Мэлс Ҳасанович, педагогика фанлари доктори, профессор, Салимахон Рустамий, филология фанлари доктори, профессор
Етакчи ташкилот: Навоий давлат педагогика институти 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади қорақалпоқ оиласида ислом қадриятларига асосланган  тарбия жараёнини ташкил этишнинг педагогик асослари, шакл, метод ва воситаларини аниқлаштириш, илмий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
оилада исломий қадриятларни шакллантиришнинг тарбиявий стратегияси мазмуни ота-оналарни педагогик менежментга тайёрлашда педагогик тамойиллар (тизимлилик ва изчиллик, узвийлик ва узлуксизлик, умумийлик ва яхлитлик каби) ҳамда диний эътиқодга доир концептуал қарашлар (тарбиявий шартлар ва таъминот, билимлар мажмуи, ташкиллаштириш ва лойиҳалаш, вазифалар ва омиллар) уйғунлигига устуворлик бериш асосида аниқлаштирилган; 
қорақалпоқ оилаларида ислом қадриятларини шакллантиришнинг институционал ва функционал тизимлари Исломда тарбиявий ғояларнинг педагогик-психологик ва диний-маънавий асосларга кўра ажратилган манбалари (бош манбалар ва ёрдамчи манбалар) тузилмаси ва мазмунини белгилаш асосида ишлаб чиқилган;
диний-маънавий ва диний-дунёвий тарбия жараёнларига ислом қадриятларининг (диний, маънавий, ижтимоий, кундалик, маиший) таъсири акмеологик, аксиологик ва дидактик асосларга оид рефлексив ҳаракатлар (эътиқод ва ишонч, диққат, баҳолаш, бажариш, қўллаш, ўз устида ишлаш, садоқат) таркибини киритиш асосида очиб берилган;
таълим-тарбия жараёнларида ислом қадриятларини шакллантиришга йўналтирилган илмий-методик таъминот педагогик ёндашув формуласи (<<комиллик ва ҳаётий позиция>> = << шахс + эътиқод + билим + кўникма + малака) талабларига кўра субъектлар фаолияти босқичларини белгилаш асосида  такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қорақалпоқ оиласида ислом қадриятларини шакллантириш бўйича ишлаб чиқилган назарий ва амалий таклифлар асосида:
оилада исломий қадриятларни шакллантиришнинг тарбиявий стратегияси мазмуни, ота-оналарни педагогик менежментга тайёрлашда педагогик тамойиллар (тизимлилик ва изчиллик, узвийлик ва узлуксизлик, умумийлик ва яхлитлик каби) ҳамда диний эътиқодга доир концептуал қарашлар (тарбиявий шартлар ва таъминот, билимлар мажмуи, ташкиллаштириш ва лойиҳалаш, вазифалар ва омиллар)га оид таклифларидан “Каттагар”, “Арал”, Тазғара” маҳалларида оилалар билан ишлаш бўйича тадбирлар режасини ишлаб чиқишда ва амалга оширишда фойдаланилган (Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари фаолиятини мувофиқлаштириш бўйича Қорақалпоғистон Республикаси Кенгашининг 2019 йил 12 сентябрдаги 01-01/321-сонли маълумотномаси). Натижада, оилаларда тарбия жараёнларини тизимли ташкил этиш, ота-оналарнинг фарзанд тарбиясидаги масъуллиятларига оид тарғибот-ташвиқот ишларини амалга ошириш  ишлари такомиллашган;
диний-маънавий ва диний-дунёвий тарбия жараёнларига ислом қадриятларининг (диний, маънавий, ижтимоий, кундалик, маиший) таъсири, акмеологик, аксиологик ва дидактик асосларга оид рефлексив ҳаракатлар (эътиқод ва ишонч, диққат, баҳолаш, бажариш, қўллаш, ўз устида ишлаш, садоқат) таркибига оид таклифларидан 5110900 – Педагогика ва психология бакалавриат йўналиши Давлат таълим стандартларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 18 мартдаги 89-03-1150-сонли маълумотномаси). Натижада, бўлажак ўқитувчиларни тайёрлаш жараёни сифатини ошириш, оилалар функциялари ва фаолият мақсадларига оид кўникмаларни ривожлантириш имконияти кенгайтирилган;
қорақалпоқ оилаларида ислом қадриятларини шакллантиришнинг институционал ва функционал тизимлари, Исломда тарбиявий ғояларнинг педагогик-психологик ва диний-маънавий асосларга кўра ажратилган манбалари (бош манбалар ва ёрдамчи манбалар), ислом қадриятларини шакллантиришга йўналтирилган илмий-методик таъминот, педагогик ёндашув формуласи талабларига кўра субъектлар фаолияти босқичларига оид таклифлари Тошкент давлат педагогика университетида 2014-2015 йилларда бажарилган ИОТ-2014-1-11 рақамли “Ёшларда юксак маънавий – ахлоқий фазилатларни миллий қадриятлар негизида шакллантириш йўналишидаги тадқиқотлар илмий натижалари асосида мулътимедия ўқув қўлланмасини яратиш” номли лойиҳани амалга оширишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 18 мартдаги 89-03-1150-сонли маълумотномаси, Ўзбекистон Мусулмонлар идорасининг 2021 йил 15 февралдаги 447-сон маълумотномаси). Мазкур лойиҳа доирасида ота-оналар ва ёшларда ислом қадриятларининг ўрни, улар мазмуни, Шарқ алломаларининг қарашлари, ислом арконларига доир турғун шахсий-эмоционал муносабат ва инсоний фазилатларни шакллантиришнинг методик таъминоти ишлаб чиқилган.