Sayt test rejimida ishlamoqda

Тошматов Давлатжон Абдурауфовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Конлараро ва маҳаллий йўллар учун нефть қуйқаси асосида нефтминерал аралашмаси технологиясини яратиш», 02.00.11 – Коллоид ва мембрана кимёси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.PhD/T856. 
Илмий раҳбар: Юсупов Фарход Махкамович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Умумий ва ноорганик кимё институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Умумий ва ноорганик кимё институти, DSc.02/30.12.2019.K/T.35.01.
Расмий оппонентлар: Эшметов Иззат Дусимбатович, техника фанлари доктори, профессор; Исматов Дилмурод Нуриллаевич, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона политехника институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: нефть қуйқа(шлам)лари асосида конлараро ва маҳаллий йўллар учун нефтеминерал аралашмаси олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор, битум ўрнига полимер НМА (нефть минералли аралашма) асосидаги асфалтобетон қоришманинг янги таркиби йўл қопламалари учун ишлаб чиқилди, ҳаво кислороди билан нефть қуйқасини окидлаш йўли билан нефтеминералли аралашмасини олиш жараёнининг мўътадил режими бунда ҳаво ҳарорати 320-380°С, ҳаво сарфи 15 л/дақиқа ва жараённинг давомийлиги 6–8 соатни ташкил қилиши аниқланган;
нефть минералли аралашманинг дисперс фаза заррачаларининг диаметри ва асфальтенлар миқдорига нефть қуйқаси оксидланиш хароратининг таъсири, яъни 320 0С ҳароратда асфальтенларнинг максимал 48% миқдори ва дисперс фаза заррачаларининг максимал диаметри 33 нм га етиши аниқланган;
нефть минерали аралашмасининг дисперс фаза заррачаларининг диаметри ва асфальтенлар миқдорига нефть қуйқаси оксидланиш вақтининг таъсири, яъни 420 дақиқада асфальтенларнинг 43% ли максимал миқдори ва дисперс фаза заррачаларининг максимал диаметри 30 нм га етиши исботланган;
нефтминерал аралашмасининг молекуляр таркиби ИҚ-спектроскопия усули ёрдамида асфалтен бирикмаларини оксидланиши натижасида мураккаб эфирлардан боғловчи ҳосил бўлиши аниқланган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Нефть қуйқаларидан йўл қопламаси учун нефтминералли аралашмасини олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
йўллар асоси учун нефть қолдиғидан оксидланган боғловчи олиш учун техник шарти  “Ўзстандарт” агентлиги томонидан тасдиқланган (Ts 23766064-11:2019). Мазкур техник шарт маҳсулотнинг сифати ва технология жараёнини назорат қилиш имконини берган;
нефть қуйқалари асосида олинган нефтминерал аралашмалар олиш технологияси  «Ўзбекнефтегаз»АЖнинг «2021–2023 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати»га киритилган («Ўзбекнефтегаз» АЖнинг 2019 йил 14 майдаги 02/12-1-95-сон маълумотнома).  Натижада, нефть қуйқаларини утилизация қилиш ва четдан келадиган битум ўрнини қоплаш имконини берган;
конлараро йўллар учун қумли-нефтқолдиқ шимдирилган ва оксидланган боғловчили нефтминерал аралашмасини технологиясини ишлаб чиқиш бўйича V-Республика инновацион ғоялар ва лойихалар ярмаркасида «Муборакнефтегаз» ДУК билан 12-88 сон хўжалик шартномаси тузилган (3.05.2012 й., 43-Л/ПУД-12 рақам билан рўйхатга олинган). Натижада, нефть қазиб олиш конларида йиғилиб қолган нефть қуйқаларида йўл қопламаси сифатида қўллаш ва қимматбаҳо битумни тежаш имконини берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish