Рахманкулова Матлуба Бойхурозовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўрта Осиёда муқовасозлик тарихи (XV–XIX асрлар)», 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи, 07.00.02 – Фан ва технологиялар тарихи (тарих фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.2.PhD/Tar75.
Илмий раҳбар: Мунавваров Зоҳилло  Иномходжаевич, сиёсий фанлар доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи:  Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, DSc.03/30.12.2019.Tar.01.04.
Расмий оппонентлар: Бўриев Омонулла, тарих фанлари доктори, профессор; Хасанов Жасур Маматқодирович, тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади XV–XIX асрларда Ўрта Осиёда муқовасозлик тарихи, ривожланиш босқичларини ва муқовасозликда қўлланган бадиий-техник материалларни очиб беришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
Темурийлар даврида муқовасозликнинг Ҳирот услуби яратилганлиги, ушбу услубнинг ўзига хос жиҳатлари безакларнинг сатҳга нисбатан бўртиб туриши, мураккаб тузилишдаги яхлит металл асбоб ёрдамида ҳосил қилинган манзаранинг ифодаланиши, инсон тасвирининг акс эттирилиши, жилднинг ички қисми чармдан кесилган нафис безаклар билан безатилиши кабиларда намоён бўлиши асосланган;
Темурийлар билан Хитой ўртасида дипломатик алоқаларнинг йўлга қўйилганлиги Темурийлар кутубхонасида меҳнат қилган муқовасоз усталар ижодида Хитой тасвирий санъатига хос сифатларнинг пайдо бўлганлигига, жумладан, безак услубидаги ўзгаришларга, муқовасозликда лок қўлланишига сабаб бўлганлиги, муқовасозлик ва миниатюра санъатлари орасида уйғунлик юзага келганлиги исботланган;
Шайбонийлар ва Аштархонийлар даврида муқовасозлик Темурийлар даврига хос анъанавий услубда ривожланишни давом эттирганлиги, 1570–1580 йилларда Абдуллахон соний ва Бобурий ҳукмдор Акбар ўртасидаги дипломатик алоқаларнинг таъсири натижасида ҳинд тасвирий санъатига хос тасвир ва безакларнинг ифодалангани ҳамда XIX асрга келиб, китобнинг арзон бўлишини таъминловчи материаллардан фойдаланишга қаратилган ҳаракатлар натижасида муқовасозликда янги Ўрта Осиё услуби шаклланганлиги асосланган;
XV–XIX асрларда муқовасозликда мармар лавҳа, исканжа, масотир, муҳрлар, кува, қолиплар, махсус қайчи ва бошқа асбоб-ускуналарнинг қўлланилиши китобларни муқовалашда амалга оширилган бадиий-техник жараёнларнинг асрлар давомида ўзгармай қолиши учун имкон берганлиги исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўрта Осиёда муқовасозлик тарихи (XV–XIX асрлар) мавзуси бўйича олиб борилган тадқиқот натижасида ишлаб чиқилган илмий хулосалар ва таклифлар асосида:
Темурийлар даврида муқовасозликда қўлланган янги бадиий-техник жараёнлар ҳамда Темурийлар билан Хитой ўртасида дипломатик алоқаларнинг муқовасозликка таъсири, Темурий ҳукмдорларнинг муқовасозлик ривожига қўшган ҳиссаси бўйича материаллардан Темурийлар тарихи давлат музейида бажарилган “Ўрта Осиё китобат санъати тарихидан (Темурийлар даврида яратилган асарларнинг қўлёзма ва тошбосма нусхалари)” мавзусидаги фундаментал тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академиясининг 2020 йил 25 июндаги 3/1255-1311-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари Темурийлар даврида муқовасозлик тарихини янги маълумотлар билан бойитиш билан бирга ёш авлоднинг аждодлар меросига фахр-ифтихор туйғуларини янада оширишда муҳим омил бўлиб хизмат қилган;
XV–XIX асрларда Ўрта Осиёда китобат ва ва қўлёзма китобларни муқовалаш тарихи, қўлланилган материалларни тайёрлаш ва ишлов бериш жараёни, соҳага оид атамалар таҳлили юзасидан олинган натижалар асосида “Манбашунослик” дарслигининг “Шарқ китобат тарихи. Қўлёзмалар хазиналари” деб номланган 5-мавзуси тайёрланган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 27 мартдаги  274-015-сон гувоҳномаси). Натижалар олий ўқув юрти талабаларининг қўлёзмалар билан ишлаш ҳамда кодикология бўйича билим ва кўникмаларини янада оширишга хизмат қилган.