Хамдамова Мухайёхон Тухтасиновнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий  маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Турли контрацевтив воситаларни қўллайдиган аёллар бачадон ва тухумдонларнинг ультратовуш анатомияси қиёсий хусусиятлари», 14.00.02 – Морфология; 14.00.01 – Акушерлик ва гинекология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.4.DSc/Tib479.
Илмий маслаҳатчилар: Тешаев Шухрат Жумаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Ихтиярова Гулчехра Акмаловна, тиббиёт фанлари доктори, доцент
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти ҳузуридаги DSc.30.12.2019.Tib.93.01 рақамли кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Миршарапов Уткур Миршарапович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Расулов Ҳамидулла Абдуллаевич, тиббиёт фанлари доктори, доцент; Доброхотова Юля Эдуардовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси).
Етакчи ташкилот: Жанубий Козоғистон Тиббиёт Академияси.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: турли контрацептив воситаларини қўллайдиган аёллар бачадон ва тухумдонларининг морфометрик параметрларини индивидуал-типологик ўзгаришларининг ўзига хосликлари ҳамда чаноқ ва антропометрик кўрсаткичлари билан боғлиқлигини баҳолашни такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор турли хилдаги аралаш орал таблетка, соф прогестин таркибли инъекцион ва мис таркибли бачадон ичи контрацептив воситаларни қўллайдиган, биринчи ва иккинчи етук ёш давридаги аёлларда бачадон ва тухумдонларнинг морфометрияси, ҳамда чаноқ веналарининг комплекс уч ўлчамли ултратовушли тадқиқоти асосланган; 
илк бор бачадон ва тухумдонларнинг шаклини аниқлашга мавжуд таъриф берувчи ёндашувдан фарқли равишда бачадон ва тухумдоннинг чизиқли ўлчамларининг турли нисбатларини акс эттирувчи, кенглик-узунлик ва қалинлик-узунлик индекслари катталикларининг даражаси асосида характеристикаси учун миқдор мезонлари ишлаб чиқилган; 
илк бор ўнг ва чап тухумдонларнинг ўлчамлари ва шаклларидаги билатерал фарқлар ва тана тузилишининг турли типларида уларнинг учраш фоизи тўғрисидаги маълумотлар исботланган;
илк бор климактерик ёшдаги аёлларда аралаш орал таблетка ва инъекцион соф прогестерон таркибли контрацептив воситаларини қўллаш давомийлигининг эндометрийга таъсири исботланган; 
илк бор чаноқ веналаридаги Р- ва E-селектинлар концентрациясининг ўзгаришлари гормонал контрацепция қўллаш давомида эндотелийнинг фунционал ҳолатини баҳолашда қўшимча диагностик мезон сифатида фойдаланиш  исботланган;
илк бор турли контрацептив воситаларни қўллайдиган, биринчи ва иккинчи етук ёшдаги аёлларда бачадон ва тухумдонларнинг 3D ултратовушли анатомиясини таққослаш учун ахборот базаси яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Турли контрацептив воситаларни қўллайдиган аёллар бачадон ва тухумдонларининг ультратовуш анатомияси қиёсий хусусиятларни ташхислаш  ва даволаш самарадорлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Замонавий ультратовуш ташхисоти» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 9 октябрдаги 8н-д/180-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома биринчи ва икинчи етук ёшдаги аёллар орасида саратон касаллигини эрта ташхислашда клиник хусусиятлари морфологик кўрсаткичлар орқали ташхислаш ва даволаш самардорлигини ошириш имконини берган;
«Ўрта етук ёшнинг биринчи ва иккинчи давридаги аёлларда бачадон ва ортиқларининг меъёрий ультратовуш мезонлари» услубий тавсияномаси тасдиқланган  (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 9 октябрдаги 8н-д/180-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома фертил ёшдаги аёллар орасида саратон касаллигига аниқ ташхис қўйиш орқали касалликнинг хавф омилларини ажратиш ва уларни бартараф қилиш орқали ногиронлик ва ўлимнинг олдини олиш имконини берган;
Турли контрацептив воситалардан фойдаланадиган аёллар бачадон ва тухумдонларининг ультратовуш анатомияси қиёсий хусусиятлари бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Бухоро вилояти перинатал маркази, Самарқанд вилояти кўп тармоқли шифохасининг гинекология бўлими ва Хоразм вилояти перинатал маркази,  Бухоро вилояти аҳоли саломатлигини ҳимоя қилиш репродуктив маркази, Бухоро шаҳар туғрукхонаси клиник амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 11 декабрдаги 8н-з/189-сон маълумотномаси). Олинган илмий натижаларнинг амалиётга жорий қилиниши оналар ва перинатал ўлимини камайишига олиб келадиган омиллар самарадорлигини ошириш имконини берган.