Шамсиева Шоҳистахон Қудратуллаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “ Хитой ва ўзбек тилларидаги маиший эвфемизмларнинг лингвомаданий тадқиқи”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Fil900.
Илмий раҳбар: Усманова Шоира Рустамовна, филология фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, DSc.03/30.12.2019.Fil/Tar.21.01.
Расмий оппонентлар: Дадабаев Хамидулла Арипович, филология фанлари доктори, профессор; Носирова Саодат Абдуллаевна, филология фанлариномзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: ЎзР ФА Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: хитой ва ўзбек тиллари эвфемизмларининг ҳосил бўлиш сабаблари ва шаклланиш манбалари, маиший эвфемизмларнинг қандай концептларда юзага чиқишининг лингвомаданий жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эвфемизмларнинг ижтимоий-тарихий, маданий ва миллий-меъёрий мезонлар билан чамбарчас боғлиқ эканлиги асосланган;
хитой ва ўзбек тилларида маиший эвфемизмларнинг табуланган, маданий мулоқот талабига жавоб бермайдиган тил бирликларини алмаштириш ҳамда манипулятив вазифа бажариш тақозоси билан юзага келиши далилланган; 
эвфемиянинг ишора қилиш, ирония, нутқий энантиосемия сингари ёндош ҳодисалардан фарқли хусусияти аниқланган;
хитой ва ўзбек тилларидаги маиший эвфемизмларнинг касб-кор, ўлим, касаллик, аёл ва аёллик, жинсий ҳаёт, кексалик каби концептлар доирасида шаклланишининг лингвомаданий хусусияти очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Хитой ва ўзбек тилларидаги маиший эвфемизмларни лингвомаданий тадқиқ қилиш бўйича олинган илмий натижалар ва хулосалар асосида:
табу-тақиқ ифодаловчи эвфемизмлар, хусусан, рақамларнинг қўлланишидаги табулар, вазн билан боғлиқ табулар ҳамда кексаликка бўлган турли муносабатларни ёритишга оид хитой ва ўзбек тилларидаги материаллардан А 1-180 “Таржима ва маданиятлараро мулоқот масалаларига оид ўқув қўлланмалари яратиш” мавзусидаги илмий тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 30 октябрдаги 89-03-4308-сон маълумотномаси). Ҳар икки тилдаги эвфемик универсалияларнинг мавжудлиги хитой ва ўзбек халқларининг маданияти, ахлоқий дунёсида яқинлик ҳамда ўхшашликларни ойдинлаштиришга ёрдам берган. Шунингдек, таржиманинг лингвомаданий хусусиятларига оид муаммоларни аниқлашда хизмат қилган; 
хитой ва ўзбек тилларида эвфемизмларнинг таснифи, қўлланилиши, уларнинг ўхшаш ва фарқли хусусиятларига оид тадқиқот натижаларидан Хитой Халқ Республикаси Пекин Марказий миллатлар университети Академик тадқиқотлар бўлими лойиҳалари бўйича 10301-202000205 “Масофавий таълимни ташкиллаштириш ва ислоҳ қилиш” мавзусидаги илмий тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Хитой Халқ Республикаси Пекин Марказий миллатлар университети 2020 йил 6 июндаги 10301-сон маълумотномаси). Олинган натижалар Хитой Халқ Республикаси Пекин Марказий миллатлар университети (Minzu university of China)да ўзбек тили ва маданиятини ўқитиш, ҳамда хитойликлар учун “Ўзбек тили” дарслиги тайёрлашда хизмат қилган;
тадқиқотдаги эвфемизмларнинг табуланган тушунчани алмаштириш, манипулятив вазифа бажариш хусусиятига доир хулосалар, касб-кор, ўлим, касаллик, аёл ва аёллик, жинсий ҳаёт билан боғлиқ эвфемизмлар ҳақидаги қарашлардан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Ўзбекистон-Хитой фан ва таълим, маданият соҳалари бўйича “Бир макон, бир йўл” халқаро лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2020 йил 9 октябрдаги 01-12-03-3777-сон маълумотномаси). Илмий натижаларнинг “Бир макон, бир йўл” халқаро лойиҳасига татбиқ этилиши маиший эвфемизмларнинг маданиятлараро мулоқот доирасида оммалаштирилишига хизмат қилган;
эвфемизмларнинг тилнинг эстетик вазифасини кучайтиришдаги ўрни хусусида олинган натижалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси «Mahalla» телеканалининг «Тилга эътибор – элга эътибор» кўрсатуви, «O‘zbekiston 24» радиоканалининг «Маданият» эшиттириши сценарийларини тайёрлашда манба сифатида фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси «Madaniyat va ma’rifat» телеканали ДУКнинг 2020 йил 22 сентябрдаги 01-16-352-сон ҳамда «O‘zbekiston 24» радиоканали ДУКнинг 2020 йил 21 сентябрдаги 03-09-426-сон маълумотномалари). Олинган натижалар татбиқи кўрсатув ва эшиттиришнинг илмий далилларга бой ва оммабоп бўлишини таъминлаган.