Муродова Назирахон Илҳомжон Қизи
фалсафа доктори (PhD)диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Инглиз, рус ва ўзбек тилларида энантиосемиянинг структур-семантик хусусиятлари» 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.3.PhD/Fil1595.
Илмий раҳбар: Джумабаева Жамила Шариповна, филология фанлари доктори, доцент
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий университети, DSc.03/30.12.2019. Fil.01.10. 
Расмий оппонентлар: Маматов Абди Эшонкулович,филология фанлари доктори, профессор; Эргашева Гули Исмаиловна, филология фанлари доктори, доцент. 
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади:  инглиз, рус ва ўзбек тилларида энантиосемиянинг структуравий семантик ўзига хослигини илмий асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
турли тизимли тилларда энантиосемиянинг лексик, фразеологик, метафорик, тақлид, нутқий, шевага хос, тиллараро каби турлари аниқланган;
энантиосемиянинг универсал белгилари – қарама-қаршилик ва маъноларнинг иккиланиши, фарқланувчи белгилари – битта сўзда қарама-қарши маънолик, коннотатив маъно, интенсификация, баҳолаш каби мезонлар нутқда просодик тил воситалари орқали очиб берилган;
инглиз, рус ва ўзбек тилларидаги энантисемиянинг тўлиқ ва нотўлиқ, ясама ва ясалмаган структур хусусиятлари, лексема, аффикс ва фраземалар маъносига кўра семантик хусусиятлари асосланган;
энантиосемиянинг янги турлари – концептуал энантиосемия ва мурожат энантиосемияси аниқланиб, улардан концептуал энантиосемия чоғиштирилаётган тилларда мавжудлиги, мурожат энантиосемияси эса фақат ўзбек тилида мавжудлиги далилланган;
энантиосемик бирликларнинг таржима қилишда сўзма-сўз, муқобил ёки аналогларини топиш орқали таржима қилиш усулларидан фойдаланиш юзасидан тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Диссертацияда ишлаб чиқилган назарий ва амалий хулоса, тавсия ва ишланмалар асосида:
инглиз, рус ва ўзбек тилларидаги энантиосемиянинг лингвокогнитив хусусиятларига оид илмий хулосалардан ОТ-Ф1-18 рақамли “Оммавий тил маданиятини шакллантириш усули ва методологиясини ишлаб чиқиш”  (2017-2020) мавзусидаги фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Олий ва ўрта-махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 9 сентябрдаги 89-03-3181-сон маълумотномаси). Натижада талабаларда турли тизимли тилларда энантиосемиянинг лингвокогнитив хусусиятларини қиёсий-чоғиштирма услубда ўрганиш кўникмаларини шакллантиришга эришилган; 
чоғиштирилаётган тиллардаги энантиосемиянинг семантик турлари хусусидаги тадқиқот натижаларидан Россия Федерацияси ва Қозғистон билан ҳамкорликда амалга оширилаётган “Ёшлар Евроосиё йўли: ҳамкорлик, замонавий дипломатияда ривожланиш ва инновация” халқаро амалий лойиҳасида фойдаланилган (Россия Федерацияси Президенти грантлар Фондининг 2020 йил 3 августдаги 20-2-008224-сон маълумотномаси). Натижада энантиосемиянинг концептуал энантиосемия ва мурожаат энантиосемияси каби янги турлари “Инглиз ва рус тилларининг қиёсий типологияси”, “Лексикология”, “Умумий ва қиёсий тилшунослик”, “Таржима назарияси ва амалиёти” каби янги дарслик ва ўқув қўлланмалари учун манбаларни бойитишга хизмат қилган;
энантиосемияни бошқа лексик бирликлар билан бир қаторда аниқ тушунишга ёрдам берадиган илмий қарашлардан Фарғона телеканалининг “Жараён” ва “Келажак” дастурлари сценарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси, Фарғона вилояти телерадиокомпанияси 2020 йил  2 июндаги 12-01/51-сон маълумотномаси). Натижада телетомошабинларнинг турли тизимли тилларда сўзнинг  семантик хусусиятини ифодаловчи энантиосемия ҳодисаси бўйича хулосаларини бойитишга эришилган;
таҳлил қилинган мисоллар асосида 200 дан ортиқ энантиосемик сўз ва ибораларнинг таҳлили ва изоҳларидан “Энантиосемик сўзларнинг қисқа луғати” (инглизча, русча, ўзбекча)ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги интеллектуал мулк агентлигининг 2020 йил 18 сентябрдаги 002448-сон маълумотномаси). Натижада талабаларнинг лексикографик луғат манбаларидан янада кенгроқ фойдаланиш имконияти яратилган.