Ахмедова Дилфуза Рахматовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ҳомиладорлик асоратли кечган аёлларда микроэлементлар бузилишининг хусусиятлари ва уни коррекциялаш», 14.00.01 – Акушерлик ва гинекология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.PhD/Tib262.
Илмий раҳбар: Курбанов Джахонгир Джамалович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти, PhD.04/13.05/2020.Tib.93.02.
Расмий оппонентлар: Доброхотова Юлия Эдуардовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси); Абдуллаева Лагия Мирзатуллаевна, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: С.Д.Асфандияров номидаги Қозоғистон миллий тиббиёт университети.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ҳомиладорлик кечиши асоратланган аёлларда микроэлементлар бузилишининг хусусиятлари ва уни коррекциялаш чора-тадбирлари комплексини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ҳомиладорлар ва уларнинг оила аъзоларида микроэлементозлар шаклланишининг патогенетик механизмлари, аёлларда ҳомиладорлик кечишининг енгил даражадаги преэклампсия ривожланиши, гестациянинг кечки муддатлари, пиелонефрит, сийдик-тош касаллиги ва сурункали пиелонефрит даржасининг ортишида кореляцион боғлиқлик асосланган;
ҳомиладорларда темир танқислиги анемияси билан ҳомиладорлик асоратларининг  шаклланиши ўртасида боғлиқлик мавжудлиги аниқланган;
ўсмир қизлар ва ҳомиладор аёллар орасида сифатсиз овқатланиш тартиби, кунлик рацион таркибидаги қатор микроэлементларнинг етишмаслиги, истеъмол қилинадиган сув сифатини белгиланган талабларга мос келмаслиги, микроэлементлар алмашинуви бузилишининг ривожланишига олиб келиши  исботланган;
ўсмир қизларнинг саломатлиги ҳолатини таҳлили организмидаги микроэлементлар етишмовчилиги, булажак оналар ва оналар организмида микроэлементлар алмашинувининг бузилишига олиб келиши, микроэлементозларни даволашда предгравидар (ҳомиладор бўлиш олди) тайёргарлик тамойиллари асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ҳомиладорлик асоратли кечган аёлларда микроэлементлар бузилишининг хусусиятлари ва уни коррекциялаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Темир танқислиги камқонлиги билан хасталанган ҳомиладорларда микроэлементлар бузилишларини коррекциялаш» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 13 июлдаги 8н-д/89-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома ҳомиладорлар, туққан аёллар ва янги туғилган чақалоқларда овқатланиш тартибининг бузилиши натижасида темир танқислиги камқонлиги билан хасталанган ҳомиладорларда турли  хил микроэлементлар сўрилишининг бузилиши ва етишмаслиги натижасида микроэлементлар балансини бузилишларини коррекциялаш асоратларни олдини олиш ва самарали даволаш  тизимини ишлаб чиқиш имконини берган;
«Оила аъзолари ўсмир қизлар орасида микроэлементозлар профилактикаси ва даволаш бўйича чора-тадбирлар комплексини ишлаб чиқиш» услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 13 июлдаги 8н-д/89-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома фертил ёшидаги аёллар, оила аъзолари ва ўсмирлар қизлар орасида микроэлементлар етишмаслигини аниқлаш, олдини олиш ва даволашга қаратилган комплекс чора-тадбирларни ишлаб чиқиш имконини берган;
Ҳомиладорлик асоратли кечган аёлларда микроэлементлар бузилишининг хусусиятлари ва уни коррекциялаш, оила аъзолари ўртасида микроэлементозлар профилактикаси ва давоси бўйича чора-тадбирлар комплексини ишлаб чиқиш самарадорлигини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика перинатал маркази, Хоразм ва Андижон вилоятлари перинатал марказларининг амалий фаолиятига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 15 июлдаги 8н-з/84-сон маълумотномаси). Олинган тадқиқот натижаларининг амалиётга жорий қилиниши ўсмир қизлар орасида ҳомиладорликка тайёргарлик даражасини ошириш, ҳомиладор аёлларда гестация ва перинатал давр асоратлари даражасини 2,5 мартага камайтириш имконини  берган.