Рустамова Шохиста Омонжоновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Саратон касалликларида HER2/neu генининг миқдорий вариантларини тадқиқ қилиш», 03.00.01 – Биокимё (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/B292.
Илмий раҳбар: Турдикулова Шахлохон Уткуровна, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон миллий университети ҳузуридаги Биофизика ва биокимё институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий университети ҳузуридаги Биофизика ва биокимё институти, DSc.03/30.12.2019.В.01.13.
Расмий оппонентлар: Юлдашев Насирджан Мухамеджанович биология фанлари доктори, профессор; Мухамедов Рустам Султанович биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Геномика ва биоинформатика маркази.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: саратон касалликларида нишон терапияни қўллаш учун маркер сифатидаги HER2/neu гени миқдорини аниқлаш усулининг янги тартибини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўсимта тўқималаридан айни вақтдаги ПЗР да қўллаш учун яроқли кўп миқдорда сифатли ДНК ажратиш усулининг янги самарали тартиби аниқланган;
кўкрак бези ва ошқозон саратони намуналарида HER2/neu генининг миқдорини аниқлаш учун интеркалирловчи SYBR Green бўёқ ёрдамида ва TaqMan гибридловчи зондларидан фойдаланган ҳолда айни вақтдаги ПЗР ўтказишнинг янги тартиблари ишлаб чиқилган;
айни вақтдаги ПЗР асосида HER2/neu генининг миқдори учун чегара қиймати аниқланган;
HER2 статуси билан кўкрак бези ва ошқозон саратони касалликлари биокимёвий мезонлари ҳамда касаллик хусусиятлари ўртасида боғлиқлик йўқлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Саратон касалликларида HER2 гени миқдорий вариантларини тадқиқ қилиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
саратон касалликларида HER2 гени миқдорий вариантларини аниқлаш учун ишлаб чиқилган TaqMan ҳамда SYBR Green ПЗР ўтказиш тартибидан А-10-007 рақамли «Саратон касалликларида таргет терапияни қўллаш имконини баҳолаш учун ўсимта турлари молекуляр характеристикаси диагностик панелини ишлаб чиқиш» мавзусидаги лойиҳада диагностик панелни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлигининг 2020 йил 8 июлдаги 05-05/2677-сон маълумотномаси). Натижада, ўсимта турлари молекуляр характеристикаси диагностик панелини ишлаб чиқиш имконини берган;
ўсимта тўқимасидан юқори сифат ва миқдорда эга бўлган ДНК эритмасини ажратиб олиш тартибидан МУ-ПЗ-20171025473 рақамли «Кўкрак бези саратони касалликларида метилланиш статусини аниқлашда ДНК бисульфит конверсияси учун реагентлар ишлаб чиқиш» мавзусидаги лойиҳада бирламчи намуна тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлигининг 2020 йил 8 июлдаги 05-05/2677-сон маълумотномаси). Натижада, мазкур тартиб ДНК бисульфит конверсияси учун фойдаланиладиган намуналарни тайёрлашнинг биринчи босқичини ўтказиш имконини берган.
