Мусурманов Эркин Раббимовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбек - Хитой халқлари адабий алоқалари генезиси: фольклор ва адабиётда муштараклик», 10.00.02 – Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.3.DSc/Fil184.
Илмий маслаҳатчи: Муҳиддинов Муслиҳиддин Қутбиддинович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.02.03.
Расмий оппонентлар: Сирожиддинов Шуҳрат Самариддинович, филология фанлари доктори, профессор; Элтазаров Жўлибой Донабоевич, филология фанлари доктори, профессор; Ма Цуй Линг, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: ЎзФА Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбек – хитой тарихий алоқалари фонида икки халқ адабий қарашларидаги муштараклик, умумий ва фарқли жиҳатлар, адабий генезис, поэтик онтология  ва эволюция билан боғлиқ изланиш олиб боришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
дастлабки адабий намуналар диний-адабий матнлар, қадимги тошбитиклардаги маълумотлар, халқ оғзаки ижодининг қадимги жанрлари ёрдамида ўзбек-хитой адабий қарашларининг генезиси тамойиллари очиб берилган;
олам ва одамнинг яратилиши, худолар, ярим худолар ва фаришталар мақомидаги маъбудлар ўртасидаги муносабатлар, анимистик, тотемистик қарашлар, уларнинг ўзига хос хусусиятлари, шунингдек, ҳар икки халқ фольклори тизимидаги ўринлари далилланган;
буддавийлик, монийлик, тенгрилик динлари мифологик тушунчалари акс этган асарлар, конгфутзийлик, даосизм каби фалсафий оқимлар ва уларнинг адабиётга таъсири масаласи аниқланган;
ўзбек адабиётшунослигида илк марта қадимги хитой манбалари “Шужинг”, “Ижинг”, “Жуангзи”, “Шанхайжинг”, “Хуайнанзи” каби мумтоз асарларнинг ўзига хос типологик табиати, жанрий хусусиятлари очиб берилган;
Хитой адабиётидаги рамз ва ташбиҳларининг (Инь-Янг, беш унсур, аждарҳо)  ўзбек адабиётидаги талқинлари далилланган;
Ёркент хонлиги давридан XX аср бошларигача бўлган Хитойдаги туркий адабиёт асосан Алишер Навоий, Машраб каби ўзбек ижодкорлари асарлари таъсирида  яратилганлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ўзбек-хитой тарихий алоқалари фонида икки халқ адабий қарашларидаги муштараклик билан боғлиқ тадқиқотнинг илмий натижалари асосида:
ўзбек – хитой халқлари адабий алоқалари тарихидаги қадимги туркий ва хитой манбаларида, Конгфутзи таълимоти ва Алишер Навоий асарларида комил инсон ғоясига оид мулоҳазалардан 5.1.17-рақамли “Шарқ мумтоз адабиётида комил инсон концепцияси” мавзусидаги фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 7 октябрь 89-03-3772-сон маълумотномаси). Натижада  ўзбек - хитой тарихий алоқаларининг умумий ва фарқли жиҳатлари, адабий генезис, поэтик онтология  ва эволюция билан боғлиқ маълумотлар мукаммаллашган;
Алишер Навоий ва Раҳимбобо Машраб анъаналарининг Ёркент хонлиги адабиёт вакиллари ижодий такомилига кўрсатган таъсири, форс-тожик эпик адабиёти қаҳрамонларининг Цин империяси даври адабиётидаги талқинларига оид хулосалардан ОТ-Ф8-027-рақамли “Қўлёзма манбаларнинг миллий маънавий ва адабий мерос тарғиботидаги аҳамияти” мавзусидаги фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 7 октябрь 89-03-3772-сон маълумотномаси). Натижада Хитойдаги туркий адабиёт асосан Алишер Навоий, Машраб каби ўзбек ижодкорлари асарлари таъсирида яратилганлигини аниқлашга хизмат қилган;
Хитой мумтоз асари “Беш китоб” (“У жинг”) ва ажам мумтоз адабиёти “Хамса” анъанасининг майдонга келиши, темурийлар даврида яратилган “Хамса”ларнинг Мин сулоласи даври адабиёти билан боғлиқ жиҳатлари, Хитой ҳудудида Хамса туркумидаги “Ҳайрат ул аброр”, “Фарҳод ва Ширин”, “Лайли ва Мажнун”, “Садди Искандарий каби янги талқинлардаги достонларнинг майдонга келишига оид хулосалардан ОТ-Ф1-138 рақамли «Темурийлар даврида яратилган “Хамса”ларнинг компаративистик тадқиқи» мавзусидаги фундаментал лойиҳа устида изланишлар олиб борилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 27 август 89-03-2976-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари темурийлар даврида яратилган “Хамса”ларнинг Мин сулоласи даври адабиёти билан боғлиқ жиҳатларини мукаммаллаштирган;
тадқиқот натижалари асосида “Ўзбекча-хитойча қисқача луғат” (ISBN_  978-9943-976-51-1) ва “Инглизча-хитойча-ўзбекча суратли луғат” (ISBN_  978-9943-976-50-4) каби луғатлар яратилган. Ушбу луғатлар ўзбек-хитой адабий ва коммуникатив алоқаларини яқиндан тушунишга ёрдам берган;
Хитой ва ўзбек адабиёти генезисига оид мулоҳазалар билан таништириш мақсадида Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Самарқанд вилоят ҳудудий бўлинмаси қошидаги “Садоқат” ижодий тўгараги ёш ижодкорларига маърузалар қилинган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2019 йил 4 октябрь №01-03-12/1054 рақамли маълумотномаси ҳамда Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Самарқанд вилоят бўлимининг 2019 йил 22 апрель маълумотномаси); 
Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг “Ўзбекистон тарихи” каналида “Ўзбек - Хитой адабий алоқалари генезиси” мавзуидаги кўрсатувда икки халқ адабиётида мавжуд бўлган умумий жиҳатлар илдизлари ва эврилишлари бир неча минг йиллар фонида янги маълумотлар асосида ёритилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2019 йил 28 майдаги 0902/157 маълумотномаси). Тадқиқотдаги маълумотлар миллий-маънавий меросни тарғиб қилишга қаратилган кўрсатувлар сценарийсини бойитишга хизмат қилган.