Sayt test rejimida ishlamoqda

Бозоров Зокир Мехриқуловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Бадиий таржимада лексик-стилистик бўёқдорликни сақлаш муаммолари (А.Қодирийнинг “Ўткан кунлар” романининг инглизча таржималари мисолида)”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси  рўйхатга олинган рақам: B2020.1.PhD/Fil464.
Илмий раҳбар: Тухтасинов Илҳомжон Мадаминович, педагогика фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат чет тиллар институти, PhD.03/30.12.2019.Fil/Ped.83.01.
Расмий оппонентлар: Холбеков Муҳаммаджон Нурқосимович, филология фанлари доктори, профессор; Холиқов Баҳодир Алиқулович, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: А.Қодирийнинг “Ўткан кунлар” романини инглизча таржималарида лексик-стилистик бўёқдорликни сақлаш муаммоларини ёритишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
бадиий матнга хос коннотатив маънога эга лексик бирликларнинг бадиий, импликация ва экспликация амаллари воситасида таржима қилиш самараси асосланган;
бадиий матннинг прагматик қийматини таржимада қайта яратишда лингво-семантик ва коммуникатив омилларнинг устуворлиги очиб берилган;
метафора, метонимия, муболаға ва фразеологик бирликларнинг бадиий матнда қўлланишининг концептуал-прагматик асослари аниқланган;
метафора, метонимия, муболаға стилистик воситаларини таржима қилиш стратегиялари ишлаб чиқилган;
фразеологик бирликларнинг стилистик хусусиятларини таржимада аналогия, доминант лексика асосида акс эттириш усуллари далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Бадиий таржимада лексик-стилистик бўёқдорликни сақлаш муаммолари, лексик-стилистик воситаларни таржима қилиш стратегияларнинг тадқиқи бўйича ишлаб чиқилган услубий ва амалий таклифлар асосида:
тадқиқот давомида илмий асосланган таржима методлари ва трансформацияларига оид назарий хулосалар асосида ОТ-Ф8-062 “Тил тараққиётининг деревацион қонуниятлари” номли фундаментал тадқиқотлар лойиҳасида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 3 июлдаги 89-03-2419-сон маълумотномаси). Ушбу фундаментал лойиҳа доирасида А.Қодирийнинг “Ўткан кунлар” романида лексик-стилистик воситаларининг қўлланилиши таҳлили бобидаги тилшунослик ва адабиётшуносликнинг тасвир обеъктига доир қарашларидан, метафора, метонимия, муболаға каби бадиий-тасвирий воситаларнинг бадиий матндаги ўрни ва таржима жараёнидаги ўзгаришлари қиёсий таҳлили натижаларидан фойдаланиш имкони яратилган;
олий таълим тизимида ўқитувчи ва талабаларнинг Ўзбекистонда таржима, унинг тавсифи, хоссаси, ўзига хос ҳусусиятлари борасида қобилиятини ошириш юзасидан янги ёндашувлар сифатида И-204-4-5 “Инглиз тили мутахассислик предметларидан ахборот-коммуникацион технологиялари асосида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш” номли инновацион тадқиқот лойиҳасида (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 3 июлдаги 89-03-2419-сон маълумотномаси) ўқитувчи ва талабаларнинг бадиий таржима жараёнида лексик-стилистик бўёқдорликни сақлаш муаммолари бўйича билимини ошириш, шунингдек таржима матни таҳлилида лексик-стилистик воситаларни ўзида мужассамлаштирган сўзлар, сўз бирикмалари, ибораларнинг маданий мазмунини сақлаган ҳолда таржима тилида баён этиш мақсадида яратилган услубий қўлланмалар ишлаб чиқишда, олий таълим муассасаларида ўтиладиган бадиий таржимага доир фанларнинг мавзу доирасини бойитиш ва мукаммаллаштиришда фойдаланиш имкони яратилган.
Қиёсий адабиётшунослик соҳасидаги билимини ва кўникмаларини шакллантириш ҳамда таълим тизими жараёнини мустаҳкамлашда Европа Иттифоқи томонидан Эрасмус + дастурининг 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-ЕРР-1-2015-UK-EPPKA2-CBHE-SP-ERASMUS + CBHE IMEP: “Ўзбекистонда олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва ҳалқаролаштириш” номли лойиҳаси . (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 3 июлдаги 89-03-2419-сон маълумотномаси) доирасида халқаролаштириш мақсадида яратилган қўлланмалар, мақолалар, тезислар ёзишда янги ёндашувлар сифатида мазкур тадқиқот ишидаги илмий хулосалардан фойдаланиш имконини берган.
Самарканд вилояти телевидинесиниг 2020 йил, 2 июль санасида эфирга узатилган "Ассалом Самарқанд" кўрсатувида (Самарканд вилояти телевидениесининг 2020 йил, 4 июлдаги 09-02/217-сон маълумотномаси) бугунги кунда ўзбек таржимачилиги ва унинг тараққиёт тенденциялари, шу билан бирга бадиий таржима ва унда миллий ўзига хосликнинг ифодаланиши ҳақида томошабинларга маълумот берилган. Натижада телетомошабинларнинг қиёсий адабиётшунослик борасида билим савиялари ошишига имкон яратилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish