Жураев Абдулла Хатамовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Учинчи ва бешинчи тартибли каррали характеристикали тенгламалар учун чегаравий масалалар”, 01.01.02 – Дифференциал тенгламалар ва математик физика (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.2.PhD/FM217.
Илмий раҳбар: Апаков Юсупжон Пулатович, физика-математика фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган муҳандислик-қурилиш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.12.2019.FM.05.04.
Расмий оппонентлар: Аманов Джумаклич, физика-математика фанлари доктори, доцент; Газиев Кобилжон Солижонович, физика-математика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади чекли ва чексиз соҳаларда вақт бўйича иккинчи тартибли ҳосилага эга бўлган каррали характеристикали учинчи ва бешинчи тартибли тенгламаларга чегаравий масалалар қўйиш, уни текшириш ҳамда бешинчи тартибли тенгламага қўйилган масалани Фурье усулида ечиш алгоритмини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
учинчи тартибли каррали характеристикали кичик ҳадларга эга бўлган тенглама учун тўғри тўртбурчакда иккинчи чегаравий масала ечимининг ягоналиги ва мавжудлиги тенгламанинг коэффициентлари ва берилган функцияларга қўйилган шартлар асосида исботланган;
учинчи тартибли каррали характеристикали кичик ҳадларга эга бўлган тенгламанинг кичик ҳадини тўғри тўртбурчакда қўйилган иккинчи чегаравий масаланинг корректлигига таъсири аниқланган ва бир жинсли масаланинг тривиал бўлмаган ечимлари қурилган;
учинчи тартибли каррали характеристикали кичик ҳадларга эга бўлган тенглама учун тўғри тўртбурчакда учинчи чегаравий масаланинг бир қийматли ечилиши тенглама коэффициентлари ва чегаравий шартлар ҳамда берилган функцияларга қўйилган шартлар асосида исботланган;
учинчи тартибли каррали характеристикали бир жинсли бўлмаган тенгламага тўғри тўртбурчакда қўйилган биринчи чегаравий масала ечимининг ягоналиги исботланган;
бешинчи тартибли каррали характеристикали вақт бўйича иккинчи тартибли ҳосилага эга бўлган тенгламага қўйилган коррект чегаравий масалаларни Фурье усулида ечиш алгоритми ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Чекли ва чексиз соҳаларда вақт бўйича иккинчи тартибли ҳосилага эга бўлган каррали характеристикали учинчи ва бешинчи тартибли тенгламаларга чегаравий масалалар қўйиш, уни текшириш ҳамда бешинчи тартибли тенгламага қўйилган масалани Фурье усулида ечиш алгоритмини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
учинчи тартибли вақт бўйича иккинчи тартибли ҳосилага эга бўлган тенгламага қўйилган масаланинг Грин функцияси қуриш ёрдамида ечиш усулидан «Юқори тартибли юкланган тенгламалар учун чегаравий масалалар» мавзусидаги № 245612-2015 (2015-2019) рақамли хорижий лойиҳада янги чегаравий масалаларни ечишда фойдаланилган (Е.А.Букетов номидаги Қарағанда давлат университетининг 2020 йил 13 февралдаги 02-07/733-сон маълумотномаси). Илмий натижани қўллаш қўйилган масала ечимини ошкор ёзишга имкон берган;
бешинчи тартибли каррали характеристикали вақт бўйича иккинчи тартибли ҳосилага эга бўлган тенгламага қўйилган чегаравий масалани ечишда таклиф этилган Фурье усули алгоритмидан «Тебраниш системаларида касрли ҳисобнинг тадбиқи» мавзусидаги № АААА-Б19-219021990010-4 рақамли хорижий лойиҳада юқори тартибли тенгламага қўйилган масалани ечишда фойдаланилган (ФГБОУ ВО Витус Беринг номидаги Камчатка давлат университетининг 2020 йил 19 февралдаги 90-01-сон маълумотномаси). Илмий натижани қўллаш юқори тартибли каррали характеристикали тенгламага қўйилган янги масаланинг ечимини ошкор ҳолда қуришга хизмат қилган.