Хикматов Фатхулла Хабибуллаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Давлат сиёсатида стратегик бошқарувнинг замонавий ҳусусиятлари (Ўзбекистон мисолида)», 23.00.02 – Сиёсий институтлар, жараёнлар ва технологиялар (сиёсий фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Siyos20.
Илмий раҳбар: Жумаев Рустам Зиятович, сиёсий фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, DSc.03/30.12.2019.Ss.01.08.
Расмий оппонентлар: Жўраев Юлдаш Очилович, юридик фанлари доктори, Самаров Рустам Садриддинович, фалсафа фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон халқаро ислом академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади давлат сиёсатида стратегик бошқарувнинг замонавий ҳусусиятларини очиб бериш ҳамда Ўзбекистон Республикасидаги стратегик бошқарув жараёнларини такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
стратегия тушунчаси, моҳияти ва назарий асосларидан келиб чиқиб давлат сиёсатида стратегик бошқарувни шакллантириш, ривожлантириш ва амалга оширишда ментал хусусиятларни (уруғ-аймоқчилик, маҳаллийчилик каби иллатларга қарши ўлароқ шахс қобиляти, имижи, салоҳияти, тажрибаси кабиларни) инобатга олиш лозимлиги очиб берилган;
мамлакат ижтимоий-сиёсий тараққиётида "Aқлли куч" (“smart power”) ва "юмшoқ куч" ("Soft power") стратегияларининг давлат ва жамият бошқаруви тизимини ривожлантиришда ресурслари, инструментлари ва имкониятлари кенгқамровли эканлиги очиб берилган ҳамда ундан Ўзбекистонда фойдаланиш яхши самара бериши мумкинлиги асосланган;
Ўзбекистоннинг ҳалқаро имижини яхшилаш, мустаҳкамлаш, сиёсий хавфсизликни таъминлаш, сиёсий рискни бошқариш ва инқирозли ҳолатларнинг олдини олиш каби устувор йўналишларда ички имкониятлар билан бирга ташқи субъектлар таъсиридан фойдаланиш самаралироқ эканлиги очиб берилган;
ривожланган давлатлар тажрибаларидан келиб чиқиб Ўзбекистонда ҳам миллий тараққиёт тизимининг барча соҳаларида қисқа, ўрта ва узоқ муддатли стратегияларни ишлаб чиқиш ижтимоий зарурият эканлиги илмий асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Давлат сиёсатида стратегик бошқарувнинг замонавий ҳусусиятлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
стратегия тушунчаси, моҳияти ва назарий асосларидан келиб чиқиб давлат сиёсатида стратегик бошқарувни шакллантириш, ривожлантириш ва амалга оширишда ментал хусусиятларни (уруғ-аймоқчилик, маҳаллийчилик каби иллатларга қарши ўлароқ шахс қобиляти, имижи, салоҳияти, тажрибаси кабиларни) инобатга олиш лозимлигига оид хулосаларидан “Фуқаролик жамияти” (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 25 августдаги 744-сон буйруғи, 744-070 рақамли гувоҳнома) ўқув қўлланмасининг “Ўзбекистонда фуқаролик жамиятининг илмий-назарий, методологик асослари” деб номланган мавзусини тайёрлашда, “Фуқаролик жамияти фанидан тушунча ва атамалар луғати” (Т.: Турон- Замин-Зиё. 2017 й. 21 б.т.) номли луғатда, Фуқаролик жамияти, Ўзбекистонда демократик жамият қуриш назарияси ва амалиёти фанларига оид мавзуларни тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 19.02.2020 йилдаги №89-03-684 сонли маълумотномаси). Натижада ўқув қўлланманинг назарий-методологик асоси такомиллашган.
мамлакат ижтимоий-сиёсий тараққиётида "Aқлли куч" (“smart power”) ва "юмшoқ куч" ("Soft power") стратегияларининг давлат ва жамият бошқаруви тизимини ривожлантиришда ресурслари, инструментлари ва имкониятлари кенгқамровли эканлиги очиб берилган ҳамда ундан Ўзбекистонда фойдаланиш яхши самара бериши мумкинлиги ҳамда давлат сиёсатида стратегик бошқарувни ишлаб чиқиш, таҳлил қилиш ва амалга ошириш технологиялари, сиёсий курснинг стратегик сценарийси технологияси борасидаги таклифлардан Ўзбекистонни ривожлантириш стратегияси. Фуқаролик жамияти (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 27 декабрдаги 1186-сонли буйруғи, 1186-029 рақамили гувоҳнома) номли дарсликнинг “Ҳаракатлар стратегияси – Ўзбекистон миллий тараққиёти янги босқичининг асоси” деб номланган иккинчи мавзусини, “Давлат ва жамият қурилиши тизимини такомиллаштириш” номли учинчи мавзусини тайёрлашда фойдаланилди (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг.2020 йил 19 февралдаги 89-03-684-сон маълумотномаси). Натижада ўқув қўлланманинг назарий-методологик асоси такомиллашган.
Ўзбекистоннинг ҳалқаро имижини яхшилаш, мустаҳкамлаш, сиёсий хавфсизликни таъминлаш, сиёсий рискни бошқариш ва инқирозли ҳолатларнинг олдини олиш каби устувор йўналишларда ички имкониятлар билан бирга ташқи субъектлар таъсиридан фойдаланиш самаралироқ эканлигига оид хулосаларидан Ўзбекистон Ёшлар иттифоқи Марказий Кенгашининг 2019-йил 2-ярим йиллик учун мўлжалланган иш режанинг 51-банди (Халқаро талабларга жавоб берадиган ёш раҳбар кадрларни тайёрлаш мақсадида Ўзбекистон Ёшлар иттифоқининг истиқболли ходимларини хорижий давлатларда малакаси ва тажрибасини оширишга қаратилган қўшма дастурларни амалга ошириш ҳамда уларни нуфузли хорижий олий таълим муассасаларида магистратура ва докторантура босқичларида таълим олишларига кўмаклашиш), 56-банди (Иттифоқ тизимлари фаолиятини оммавий ахборот воситаларида ёритиш, турли видео ва аудиороликлар тайёрлаш) ва 57-банди (“Ёшларга оид давлат сиёсатининг тарғиботига бағишланган ижтимоий роликлар” танловини ўтказиш) ни ишлаб чиқишда фойдаланилди. (Ўзбекистон Ёшлар иттифоқининг 2020 йил 21 февральдаги 04-13/741-сон маълумотномаси). Диссертацияда билдирилган хулоса ва таклифлардан Ўзбекистон Ёшлар иттифоқи фаолиятида фойдаланилиши Ўзбекистонда ёшларга оид давлат сиёсатининг стратегик йўналишларини такомиллаштириш, ёшлар ташкилотларининг стратегик бошқарувини ишлаб чиқиш, таҳлил қилиш ва амалга ошириш борасидаги ишларни янги йўналишда ишлаб чиқилишида назарий-методологик манба вазифасини ўтайди
ривожланган давлатлар тажрибаларидан келиб чиқиб Ўзбекистонда ҳам миллий тараққиёт тизимининг барча соҳаларида қисқа, ўрта ва узоқ муддатли стратегияларни ишлаб чиқиш ижтимоий зарурият эканлигига доир ҳамда Ўзбекистон давлатининг ҳалқаро имижини шакллантиришга қаратилган стратегияси илмий - амалий аҳамиятга эга бўлиб, Халқаро муносабатлар ахборот таҳлил қилиш маркази фаолиятида фойдаланилди. (Халқаро муносабатлар бўйича ахборот-таҳлилий марказининг 2020 йил 17 февралдаги 01/26-сон маълумотнома). Мазкур диссертация ишида келтирилган янгиликлар Халқаро муносабатлар ахборот таҳлил қилиш маркази фаолияти доирасида илғор хорижий тажриба, халқаро стандартлар, халқаро ташкилотлар ва экспертларнинг баҳолари, фикр-мулоҳазаларини ўрганиш ҳам муҳим аҳамиятга эга.