Зулфиқаров Шерзод Хуррамовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутати фаолиятини такомиллаштириш (қиёсий-ҳуқуқий таҳлил)», 12.00.02 – Конституциявий ҳуқуқ. Маъмурий ҳуқуқ. Молия ва божхона ҳуқуқи ихтисослиги бўйича (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В 2019.1.DSc/Yu5.
Илмий маслаҳатчи: Турсунов Ахтам Саломович, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Миллий гвардияси Ҳарбий-техник институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Миллий гвардияси Ҳарбий-техник институти, DSc.32/30.12.2019.Yu.74.01.
Расмий оппонентлар: Селиманова Светлана Михайловна, юридик фанлар доктори, профессор; Тўлаганов Абдуманноп Абдужабборович, юридик фанлар доктори, доцент; Якубов Шухрат Умматалиевич, юридик фанлар доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистон Республикасида Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати фаолиятини такомиллаштириш билан боғлиқ ҳуқуқий муносабатларни комплекс таҳлил қилиш асосида илмий-амалий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатларининг хўжалик бошқаруви органларига қонун ҳужжатларининг, давлат дастурларининг ижроси, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва қонун билан ҳимояланадиган манфаатларини бузиш ҳоллари, мансабдор шахсларни жавобгарликка тортиш, уларни лавозимидан озод этиш тўғрисидаги таклиф ва тавсияларни киритиш тартиби асосланган; 
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатларига ваколатлари муддати тугаганидан кейин ишга жойлашишга доир кафолатлар берилиши, ваколатлари муддати тугагач, депутатга ўзининг розилиги билан бошқа лавозимдаги иш берилиши зарурати илмий жиҳатдан  исботланган;
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатлигига  номзодлар белгиланган ишончли вакилларга эга бўлиши, ишончли вакилларининг сафар харажатлари давлат бюджетидан тўланиши, сайловолди ташвиқоти муддатининг бошланиши тартиби, номзодларнинг ҳуқуқий кафолатланиши зарурати асосланган; 
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати ваколатлари муддати тугаганлиги ёки Қонунчилик палатаси тарқатиб юборилганлиги муносабати билан аввалги лавозимига (ишига) қайтган тақдирда, меҳнат шартномасининг тарафлар ихтиёрига боғлиқ бўлмаган ҳолатлар бўйича бекор қилиниши тартиби асосланган;
Парламент сўровига, шунингдек, Қонунчилик палатаси депутатининг сўровига ўз вақтида жавоб юборилишини таъминлашга кўмаклашиши, қўмиталарнинг мажлисларида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Олий Мажлисдаги ваколатли вакили иштирок этиши лозимлиги “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатаси тўғрисида”ги Қонунини такомиллаштириш зарурияти билан асосланган;
Муаллифлик ёндашуви асосида Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутатининг ҳуқуқий мақоми тушунчаси тавсифи, давлат ҳокимияти органлари билан ўзаро муносабатлари орқали депутатларнинг ҳуқуқий мақомини гуруҳларга ажратиш тартиби, кафолатлар тизимини белгилаш, парламент ва депутат сўровларининг фарқли жиҳатларини аниқлаш билан боғлиқ хусусиятлари илмий-назарий жиҳатдан бойитилган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутати фаолиятини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатларининг хўжалик бошқаруви органларига қонун ҳужжатларининг, давлат дастурларининг ижроси, ўз зиммаларига юклатилган вазифалар ҳамда функцияларнинг ҳаётга тадбиқ этиш самарадорлигини оширишга қаратилган чора-тадбирлар кўриш юзасидан таклиф ва тавсиялар киритиши,  фуқароларнинг ҳуқуқлари ва қонун билан қўриқланадиган манфаатларини бузиш ҳолатлари талаби билан хўжалик бошқаруви органларига мурожаат қилиши,  мансабдор шахсларни жавобгарликка тортиш, уларни лавозимидан озод этиш тўғрисида хўжалик бошқаруви органларига тавсиялар киритиши бўйича таклифлар Ўзбекистон Республикасининг “Парламент назорати тўғрисида”ги Қонунида (21-модда) ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси ҳузуридаги Қонунчилик муаммолари ва парламент тадқиқотлари институтининг 2019 йил 8 майдаги 04-08-304-сон маълумотномаси). Мазкур таклифлар орқали парламент назорати субъекти сифатида Қонунчилик палатаси депутатлари эндиликда нафақат давлат органлари, мансабдор шахсларга, балки хўжалик бошқарув органларига ҳам ўз ваколатлари доирасида таклиф ва тавсиялар киритиши бўйича ҳуқуқий асос сифатида хизмат қилган;
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси  депутатларига ваколатлари муддати тугаганидан кейин ишга жойлашишга доир кафолатлар берилиши,  ваколатлари муддати тугагач, депутатга ўзининг розилиги билан бошқа лавозимдаги иш, шу жумладан, юқорироқ лавозимдаги иш ҳам берилиши мумкинлиги, корхона, муассаса, ташкилот қайта ташкил этилган ёки ходимлари сони (штати) ўзгарган тақдирда депутатга ваколатлари муддати тугаганидан кейин илгариги иш жойи бўйича бошқа аввалгисига тенг лавозим берилиши каби таклифлар “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутатининг ва Сенати аъзосининг мақоми тўғрисида”ги Қонунда (16-модда) ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси ҳузуридаги Қонунчилик муаммолари ва парламент тадқиқотлари институтининг 2019 йил 14 майдаги 04-08-319- сон маълумотномаси). Ушбу таклифлар Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутатининг меҳнат ҳуқуқи кафолатларини таъминлаган. Яъни,  ваколатлари тугаган депутатларни ишга жойлаштириш масаласи мазкур моддада ўзининг тўла ҳуқуқий ечимини  топишига хизмат қилган;
Халқ депутатлари вилоят Кенгаши депутатлигига номзодга беш нафарга қадар ишончли вакилга эга бўлиши, номзодлар ишончли вакилларининг Ўзбекистон Республикаси ҳудудидаги сафар харажатлари сайловни ўтказиш учун ажратиладиган маблағлар ҳисобидан тўланиши, сайловолди ташвиқоти номзодларни рўйхатга олиш учун белгиланган охирги куннинг эртасидан эътиборан бошланиши, нотўғри ахборотни, шунингдек, номзодларнинг шаъни ва қадр-қимматига путур етказадиган маълумотларни тарқатиш таъқиқланиши, номзодларга қўйилган талаблар бўйича таклифлар  Ўзбекистон Республикасининг Сайлов кодексида  (43,44,71-моддалар) ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Марказий сайлов комиссиясининг 2019 йил 23 июлдаги 496-2-сон маълумотномаси). Сайлов кодексига киритилган ўзгартишлар, номзодлар томонидан сайловолди ташвиқотини амалга оширишда бир вақтда бошланиши, номзодларнинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоялаш, номзодларга қўйилган талабларни аниқлаштиришга хизмат қилган;
    Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатаси депутати ваколатлари муддати тугаганлиги ёки Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатаси тарқатиб юборилганлиги муносабати билан аввалги лавозимига (ишига) қайтган тақдирда, меҳнат шартномасининг тарафлар ихтиёрига боғлиқ бўлмаган ҳолатлар бўйича бекор қилиниши бўйича таклифлар Ўзбекистон Республикаси Меҳнат кодекси 106-моддасининг 2-бандида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Коррупцияга қарши курашиш ва суд-ҳуқуқ масалалари қўмитасининг 2019 йил 19 сентябрдаги 06|1-05|848-сон маълумотномаси). Мазкур таклифлар Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг ваколат муддати тугагандан сўнг, уларга зарурий меҳнат кафолатини ҳуқуқий  таъминлашга хизмат қилган;
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисидаги ваколатли вакили Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг аъзоларига, давлат бошқаруви органларининг, маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органларининг мансабдор шахсларига юборилган парламент сўровига, шунингдек, Қонунчилик палатаси депутатининг сўровига ўз вақтида жавоб юборилишини таъминлашга кўмаклашиши, қўмиталарнинг мажлисларида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисидаги ваколатли вакили иштирок этиши мумкинлигига доир таклифлар  “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатаси тўғрисида”ги Қонунда (12, 20-моддалар) ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Коррупцияга қарши курашиш ва суд-ҳуқуқ масалалари қўмитаси 2019 йил 19 сентябрдаги 06|1-05|848-сон маълумотномаси). Мазкур таклифлар  Олий  Мажлисдаги ваколатли вакил парламент, депутат сўровларининг ўз вақтида ҳамда мазмунан асосланлантирилган жавоб берилишида ҳукуматнинг фаолиятига яқиндан кўмаклашишига ҳуқуқий ечим сифатида хизмат қилган;  
“Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати ҳуқуқий мақомини такомиллаштириш”га доир концептуал ғоя ва таклифлардан “Юриспруденция” йўналиши талабалари учун “Конституциявий ҳуқуқ” ( 2019й., 654-227 рақамли гувоҳнома) дарслигини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 20 июлдаги 654-сон буйруғи, 654-227 рақамли гувоҳнома). Натижада, ушбу мутахассислик бўйича таълим олаётган бакалаврлар, магистрантлар, шунингдек, давлат ҳокимияти вакиллик органлари аъзоларининг ҳуқуқий билими, ўқув ва илмий кўникмаларининг шаклланиши ва ривожланишига хизмат қилган.