Пулатов Фарход Азадовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Спорт ўйинлари билан шуғулланувчи 7-10 ёшли болаларда ўнақай ва чапақай ҳаракатларни симметрик тартибда шакллантириш устуворлиги”, 13.00.04 – Жисмоний тарбия ва спорт машғулотлари назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.3.PhD/Ped673. 
Илмий раҳбар: Олимов Мухсинбек Сотиволдиевич, педагогика фанлари номзоди, доцент 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, DSс.03/30.12.2019.Ped.28.01.
Расмий оппонентлар: Кошбахтиев Илдар Ахмедович, педагогика фанлари доктори, профессор; Хайдаров Бахтияр Тожиевич, педагогика фанлари номзоди, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади спорт ўйинлари билан шуғулланувчи 7-10 ёшли ўқувчиларда ҳаракатлар асимметриясини ўрганиш ва уни ишлаб чиқилган махсус машқлар ҳамда ҳаракатли ўйинлар ёрдамида симметризациялаш самарадорлигини педагогик тажрибада асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
спорт ўйинлари билан шуғулланувчи 7-10 ёшли болалар ва талабаларнинг анъанавий машғулотларида ижро этиладиган ўнақай-чапақай ҳаракатлар ўртасида ассимметрик фарқларни камайтириш (ўнг ва чап қўлда тўпни уриб ҳаракатланиш тезлиги, ўнг ва чап қўл – оёқ кучи ва аниқлиги, ўнг ва чап томонга айланиш таъсирида мувозанат сақлаш) асосида такомиллаштирилган;
ўнақай-чапақай ҳаракатлар асимметриясини педагогик таҳлили асосида ўрганиш ҳамда баҳолашга мўлжалланган модификациялаштирилган методик машқлар мажмуи ишлаб чиқилган;
7-10 ёшли болаларда кузатиладиган ўнақай-чапақай ҳаракатлар асимметриясини икки томонга тенг тақсимланган махсус машқлар ва ҳаракатли ўйинлар ёрдамида симметризациялашнинг педагогик механизми такомиллаштирилган;
ўнақай-чапақай ҳаракат функцияларини симметрик тартибда шакллантиришга ихтисослаштирилган машқлар ва ҳаракатли ўйинлар мажмуалари яратилган ҳамда уларни машғулотлар жараёнида қўллаш дастурлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Спорт ўйинлари билан шуғулланувчи 7-10 ёшли болаларда ўнақай ва чапақай ҳаракатларни симметрик тартибда шакллантириш устуворлиги бўйича олинган илмий натижалар  асосида:
спорт ўйинлари билан шуғулланувчи болаларда ўнақай-чапақай ҳаракат функцияларини симметрик тартибда шакллантириш бўйича ишлаб чиқилган машқлар мажмуалари бўйича эътироф этилган таклифлар асосида «Миллий ва ҳаракатли ўйинлар» номли дарслик ишлаб чиқилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 27 мартдаги 274-сон буйруғи, 274-275 рақамли гувохномаси). Натижада 7-10 ёшли ўқувчиларда ишлаб чиқилган махсус машқлар ва ихтисослаштирилган ҳаракатли ўйинлар ёрдамида 15-20% гача асимметрик фарқни камайиши ва 75-80% гача симметризациялаш имкониятига эришилган;
ўнақай-чапақай ҳаракатлар асимметриясини баҳолаш учун яратилган янги ва модификациялаштирилган методик тестлар бўйича тавсиялар асосида «Миллий ва ҳаракатли ўйинлар» номли дарслик нашр қилинган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 27 мартдаги 274-сон буйруғи, 274-275 рақамли гувохномаси) ва Тошкент вилояти, Қибрай туманидаги 2-умумтаълим мактабининг баскетбол, волейбол ва футбол билан шуғулланувчиларни ўқув дастурига турли тузатишлар киритиш асосида жорий қилинди (Ўзбекистон Республикаси жисмоний тарбия ва спорт вазирлигининг 2019 йил 21 майдаги 03-08-08-152-сонли маълумотнома). Натижада жисмоний тарбия дарсларига баскетбол, волейбол ва футболга хос ўнақай-чапақай ҳаракат функциялари ўртасидаги асимметрик фарқ 60-70% гача симметризациялашган;
ўнақай-чапақай ҳаракатларни симметрик тартибда шакллантириш учун ишлаб чиқилган мажмуалар ва уларни қўллаш бўйича таклиф ҳамда тавсиялар «Баскетбол назарияси ва услубияти» номли дарслик ишлаб чиқилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 28 июндаги 434-сон буйруғи,  434-273 рақамли гувохномаси). Натижада 7-10 ёшли болаларда ўнақай-чапақай ҳаракат функциялари ўртасидаги функционал асимметрия 87,9% га симметризациялашган;
спорт ўйинлари билан шуғулланувчи 7-10 ёшли мактаб ўқувчилари ва спортчи талабаларда ўнақай-чапақай ҳаракатлар асимметриясини ўрганиш ва уларни симметризациялаш бўйича «Спорт ўйинлари билан шуғулланувчиларда ўнақай-чапақай ҳаракат функцияларини симметрик шакллантириш афзаллиги» номли амалий тавсиялар «Спорт ва ҳаракатли ўйинлар (баскетбол)» ўқув қўлланмаси нашр этилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 28 июндаги 434-сон буйруғи,  434-286 рақамли гувохномаси). Натижада спорт ўйинлари билан шуғулланувчи юқори малакали сортчилар устида олиб борилган тадқиқот натижалари асосида ҳаракат малакаларини (қўл ва оёқ кучи, қўл тремори, белгиланган кучланиш ва вақт-оралиқни фарқлаш аниқлиги ва ҳ.) ўнг қўл-оёқ ва чап қўл-оёқ билан бажарилганда 65-75% гача асимметрик фарқ мавжудлиги аниқланган.