Рузиев Зафар Райимовичнинг

  докторлик диссертация ҳимояси ҳақида эълон

    I. Умумий маълумотлар.

Диссертацияси мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи): «Фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органларининг ваколатлари (конституциявий-ҳуқуқий таҳлил)», 12.00.02–Конституциявий ҳуқуқ. Маъмурий ҳуқуқ. Молия ва божхона ҳуқуқи (юридик фанлар).

Талабгорнинг илмий ва илмий-педагогик фаолият олиб боришга лаёқати бўйича тест синовидан ўтгани ҳақида маълумот: /юридик фанлар номзоди/.

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: 30.09.2014/В2014.3-4.Yu31.

Илмий маслаҳатчининг Ф.И.Ш, илмий даражаси ва унвони: Жалилов Шуҳрат Илҳомович, юридик фанлар доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси, 14.07.2016.Yu 30.01 рақамли илмий кенгаш.

Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Раҳимов Фаҳри Хайдарович, юридик фанлар доктори, профессор; Тошқулов Журабой Ўринбаевич, юридик фанлар доктори, профессор; Турсунов Ахтам Саломович, юридик фанлар доктори.

Етакчи ташкилот номи: Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги қошидаги Юристлар малакасини ошириш маркази.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

   II. Тадқиқотнинг мақсади: фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларининг ваколатларини янада кенгайтиришга, улар фаолиятининг ташкилий-ҳуқуқий асосларини такомиллаштиришга, давлат ваколатларини босқичма-босқич фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларига ўтказишга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.

    III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органлари фаолиятининг Ўзбекистон Республика-сининг «Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида»ги Қонунда белгилан-ган асосий принциплари қаторига «қонунийлик», «ижтимоий шериклик», «инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳурмат қилиш» каби принципларни қўшиш лозимлиги асосланган;

фуқаролар йиғини ҳудудида хусусий тадбиркорлик, жумладан оилавий тадбиркор-лик ва ҳунармандчиликни ривожлантиришга кўмаклашиш мақсадида «Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларининг хусусий тадбиркорлик ва оилавий бизнесни ривож-лантиришга кўмаклашиши» деб номланган янги модда киритиш тўғрисидаги таклиф ишлаб чиқилган;

фуқаролар йиғинининг раиси ва унинг маслаҳатчилари икки ярим йил муддатга сайланиши ҳамда фуқаролар йиғинининг раиси ва унинг маслаҳатчиларини сайлаш тар-тиби қонун ҳужжатлари билан белгиланишига оид қоидани Ўзбекистон Республикасининг «Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида»ги Қонунига киритиш так-лифи асосланган;

фуқаролар йиғини раисининг ваколатларини муддатидан илгари тугатиш асослари қаторига «соғлиғи ҳолатига ёки бошқа узрли сабабларга кўра узоқ вақт мобайнида ўз вазифасини бажаришга қодир бўлмай қолган тақдирда», «у Ўзбекистон Республикаси фуқаролигини йўқотганда», «у суднинг қонуний кучга кирган қарори асосида бедарак йўқолган деб топилган ёхуд вафот этган деб эълон қилинган тақдирда», «у вафот этган тақдирда» деган асосларни қўшиш зарурияти асослаб берилган;

суд ҳукми билан озодликдан маҳрум қилинган шахсларнинг сайловларда иштирок этиши чеклангани боис, суд томонидан муомалага лаёқатсиз деб топилган шахсларнинг фуқаролар йиғини раиси ва унинг маслаҳатчилари сайловида иштирок этиши мумкин эмаслиги тўғрисидаги қоидани Ўзбекистон Республикасининг «Фуқаролар йиғини раиси (оқсоқоли) ва унинг маслаҳатчилари сайлови тўғрисида»ги Қонунда аниқ белгилаш тўғрисидаги таклиф ишлаб чиқилган;

фуқаролар йиғини раиси ва унинг маслаҳатчилари сайловига тайёргарлик кўриш
ва ўтказиш муддатлари (давомийлиги)ни белгилаш ҳамда сайлов кампаниясини эълон қилувчи субъектни аниқ кўрсатиш лозимлиги асосланган;

фуқаролар йиғини раиси ва унинг маслаҳатчилари сайловини ташкил этиш ҳамда ўтказиш бўйича ишчи гуруҳ таркибини шакллантириш тартибини аниқ белгилаб қўйиш зарурияти исботланган;

фуқаролар йиғини раиси вазифасига номзодларни кўрсатиш тартибининг аниқ меха-низмини белгилаш, шу жумладан номзод кўрсатиш ишчи гуруҳ томонидан тегишли ҳу-дудда доимий яшовчи фуқароларнинг фикрини инобатга олган ҳолда амалга оширилиши лозимлиги асосланган;

фуқаролар йиғини раиси лавозимига номзодларга қўйиладиган талаблар қаторига Ўзбекистон Республикаси фуқароси бўлиш лозимлигини киритиш, шунингдек белгилан-ган тартибда муомалага лаёқатсиз ёки муомала лаёқати чекланган деб топилган шахслар ҳамда қасддан содир этган жиноятлари учун судланганлик ҳолати тугалланмаган ёхуд судланганлиги олиб ташланмаган шахслар фуқаролар йиғини раиси вазифасига сайланиш учун номзод этиб кўрсатилиши мумкин эмаслиги тўғрисидаги таклиф ишлаб чиқилган.

    IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:

фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органлари фаолиятининг асосий принциплари дои-расини янада кенгайтириш бўйича таклиф Ўзбекистон Республикасининг «Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида»ги Қонуннинг 5-моддасида, «Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларининг хусусий тадбиркорлик ва оилавий бизнесни ривож-лантиришга кўмаклашиши» деб номланган янги модда киритиш кераклиги тўғрисидаги таклиф ушбу Қонуннинг 17-моддасида, фуқаролар йиғинининг раиси ва унинг маслаҳат-чиларини сайлаш тизимига аниқлик киритишга қаратилган таклиф Қонуннинг 23-модда-сида ҳамда фуқаролар йиғини раисининг ваколатларини муддатидан илгари тугатиш асос-ларини аниқлаштириш бўйича таклиф Қонуннинг 24-моддасида ўз аксини топган (Ўзбе-кистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг 16.12.2015 й., 06/18/698-сонли, Ўзбе-кистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасининг 16.11.2015 й., Д-43-15-44-сонли ва Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Амалдаги қонун ҳужжатлари мониторинги институтининг 19.01.2016 й., 08-04/18-сонли далолатномалари). Мазкур так-лифлар фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари ваколатларини янада такомиллаш-тиришга хизмат қилган.

фуқаролар йиғини раиси ва унинг маслаҳатчилари сайловида суд томонидан муома-лага лаёқатсиз деб топилган шахсларнинг иштирок этишини чеклашга оид таклиф Ўзбе-кистон Республикасининг «Фуқаролар йиғини раиси (оқсоқоли) ва унинг маслаҳатчилари сайлови тўғрисида»ги Қонуннинг 3-моддасида, сайловларга тайёргарлик кўриш ва ўтка-зиш муддатларини ва субъектларини аниқ белгилаш тўғрисидаги таклифи ушбу Қонун-нинг 10-моддасида, фуқаролар йиғини раиси ва унинг маслаҳатчилари сайловини ташкил этиш ҳамда ўтказиш бўйича ишчи гуруҳи таркиби бўйича таклиф Қонуннинг 16-модда-сида ҳамда фуқаролар йиғини раиси лавозимига номзодларга талаблар белгилаш тўғри-сидаги таклиф Қонуннинг 17-моддасида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг 16.12.2015 й., 06/18/698-сонли ва Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасининг 16.11.2015 й., Д-43-15-44-сонли далолатнома-лари). Мазкур таклифлар фуқаролар йиғини раиси ва унинг маслаҳатчилари сайлови тизимини янада такомиллаштиришга имкон яратган.