Полатов Асхад Мухамеджановичнинг
докторлик диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Конструкцион материалларнинг чизиқсиз деформацияланиш масалаларини чекли элементлар усулида ечиш алгоритмлари ва сонли моделлаштириш», 05.01.07 – математик моделлаштириш. Сонли усуллар ва дастурлар мажмуи» (физика-математика фанлари).
Талабгорнинг илмий ва илмий-педагогик фаолият олиб боришга лаёқати бўйича тест синовидан ўтгани ҳақида маълумот: : /техника фанлари номзоди/.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: 12.05.2015/В2015.1.FM201
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети ҳамда Ўзбекистон Миллий университети, 16.07.2013.Т/FM.29.01.
Илмий маслаҳатчи: Халджигитов Абдували Абдисаматович техника фанлари доктори, профессор.
Расмий оппонентлар: Якобовский Михаил Владимирович физика-математка фанлари доктори, профессор; Алоев Рахматилло Джураевич физика-математка фанлари доктори, профессор; Нармурадов Чори Бегалиевич физика-математка фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади.
Чекли элементлар усулида ечишнинг сонли модели, ҳисоблаш усул ва алгоритмлари, ихтисослашган дастурий воситалар мажмуини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги.
чекли элементлар усули ва трансверсал-изотроп муҳитнинг кичик эластик-пластик деформациялари соддалаштирилган назарияси асосида уч ўлчовли конструкцион материаллардан иборат конструкцияларнинг физикавий чизиқсиз деформацияланиш масалаларини ечишнинг сонли модели ишлаб чиқилган;
мураккаб шаклдаги чекли элементли тўрни тузиш усули ишлаб чиқилган ва ечимнинг мавжудлиги, ягоналиги ва турғунлиги асосланган;
конструкцияларнинг физикавий чизиқсиз деформацияланиш масалаларини ечишда ҳисоблаш техникаси имкониятларидан тежамкор фойдаланиш технология ва механизмларига асосланган самарали сонли алгоритмлари ишлаб чиқилган;
тузилмаси толалик материалларни лойиҳалаштириш ва конструкция-ларни ҳисоб қилишдаги ҳисоблаш экспериментлари ўтказиш жараёнини автоматлаштириш учун ихтисослашган дастурий воситалар мажмуи ишлаб чиқилган;
тола ва боғловчи материал ҳажмий таркибининг толалик композит механик ҳусусиятларига таъсири даражасини ҳисоблаш алгоритми ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Толалик композит материаллардан ташкил топган жисмлардаги тола ҳажмий нисбати ва кучланганлик концентраторларининг конструкциялар физикавий чизиқсиз деформацияси таъсирига доир янги уч ўлчовли масалалар ечимлари ОТ-Ф1-127 «Пластиклик назарияси ва деформацияланувчи қаттиқ жисмларда ночизиқли тўлқин тарқалиши муаммолари» грант лойиҳасида (2007-2011) мураккаб тузилмавий шаклга эга конструкцияларда қўшимча тешиклар ўрнатилиши натижасида юксизланиш эффектини юзага келтирувчи тешиклар орасидаги масофага боғлиқликни аниқлашда қўлланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Фан ва технологияларни ривожлан-тиришни мувофиқлаштириш қўмитасининг 2016 йил 16 майдаги ФТК-03-13/308-сон маълумотномаси). Илмий натижанинг қўлланилиши кўп вариантли ҳисоблаш экспериментлари ўтказилиши ҳисобига материал сиғимлигини камайтириш бўйича, деформацияланувчи қаттиқ жисмларнинг мустаҳкамлигини башоратлаш ва тола билан асос материалнинг самарали нисбатларини аниқ баҳолаш имконини берган.