Sayt test rejimida ishlamoqda

Муратов Абат Сейпуллаевичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

 

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Кўп қатламли яримўтказгичли тузилмаларда манфий дифференциал қаршилик ва фото ЭЮКларнинг шаклланиш жараёнлари», 01.04.10–Яримўтказгичлар физикаси (физика-математика фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.3.PhD/FM284.

Илмий раҳбар: Исмайлов Канатбай Абдреймович, физика-математика фанлари доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Қорақалпоқ давлат университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети қошидаги Яримўтказгичлар физикаси ва микроэлектроника илмий-тадқиқот институти, PhD.30.08.2018.FM/T.01.12.

Расмий оппонентлар: Зикриллаев Нурулла Фатхуллаевич, физика-математика фанлари доктори, профессор;Имамов Эркин Зуннунович, физика-математика фанлари доктори, профессор.

Етакчи ташкилот: Фарғона политехника институти.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: кўп қатламли яримўтказгич тузилмаларда электр юритувчи кучи ва манфий дифференциал қаршилик шаклланишининг механизмларини аниқлашдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

кўп қатламли яримўтказгич тузилма вольтампер характеристикасининг исталган нуқтасидаги частотавий характеристикаси сонли ҳисобининг ҳамда τ механизм билан боғлиқ S симон вольтампер характеристикали яримўтказгич диод импедансининг алгоритми ишлаб чиқилган;

ҳисоб маълумотлари асосида импеданснинг ҳақиқий қисми частота ортиши билан нолдан (ωτpo=0.2 да) ўтиб, мусбатга айланиши исботланган;

N симон вольтампер характеристикали диод тузилмаларда бурилиш нуқталарида потенциал тўсиқ ортиши билан токлар ва кучланиш тушишлари камайиши аниқланган;

кўп қатламли яримўтказгич тузилмада бўйлама эффектнинг частотавий диапазони, энг аввало, релаксация вақти, ҳарорат ва ўтказувчанлик билан боғлиқ бўлган характерли вақтга боғлиқлиги аниқланган;

Томас-Ферми потенциалининг шаффофлиги Кулон потенциалининг шаффофлигидан r3 марта катталиги ва яримўтказгич-вакуум тизими орқали ўтадиган ток зичлиги аниқланган;

кўп қатламли яримўтказгич тузилманинг гетероконтакт соҳасида электрон гази мавжуд бўлганида электр майдони индукцияланган градиент кучларининг ҳосил бўлиши электр юритувчи куч ишорасининг инверсиясига олиб келиши аниқланиб, у келтирилган эквивалент схемага мувофиқ контактга йўналган монохроматик ёруғлик сигналининг частотасига боғлиқ бўлиши асосланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Кўп қатламли яримўтказгичли тузилмаларда манфий дифференциал қаршилик ва фотоэлектр юритувчи кучининг шаклланиш механизмларини аниқлаш асосида:

кўп қатламли яримўтказгич тузилма вольтампер характеристикасининг исталган нуқтадаги частота характеристикаси S симон вольтампер характеристикали яримўтказгич диод импедансининг сонли ҳисоблаш усуллари «FOTON» акциядорлик жамиятида p+–n–n+-тузилмали кремнийли диодларнинг импедансини баҳолашда фойдаланилган («Ўзэлтехсаноат» акциядорлик компаниясининг 2018 йил 25 декабрдаги 02-2878-сон маълумотномаси). Илмий натижаларининг қўлланилиши кремнийли диод тузилманинг частота диапазонини аниқлаш имконини берган;

кўп қатламли яримўтказгичли тузилма частотасининг ҳароратга боғлиқлиги бўйича олинган натижалар «FOTON» акциядорлик жамиятида кремнийли диодларнинг ишчи частотасини ҳарорат орқали бошқаришда фойдаланилган («Ўзэлтехсаноат» акциядорлик компаниясининг 2018 йил 25 декабрдаги 02-2878-сон маълумотномаси). Илмий натижаларининг қўлланилиши кремнийли диод тузилмалар асосидаги генераторларнинг частоталарини бошқариш чегараларини (10 кГц гача) аниқлаш имконини берган;

p+–n–n+-тузилмали яримўтказгичли диоднинг импеданси ва кўп қатламли яримўтказгичли тузилмаларнинг вольтампер характеристикасининг исталган нуқтасидаги частота характеристикаларини сонли ҳисоблаш усуллари «Электр истеъмоли тармоқларида радиоэлектрон асбобларни 100 В тешилиш кучланиши, 10 кВт гача импульсли тарқалиш қувватли ҳимоя қилувчи қурилмаларни яратишда асосий технологияни ишлаб чиқиш» лойиҳасида қўлланилган (2015–2017 йй.) («Новосибирск яримўтказгичли асбоблар заводи» акционерлик жамиятининг 2019 йил 21 январдаги 04/401-26-сон маълумотномаси). Илмий натижалардан фойдаланиш кремнийли диодлар асосида ўзгарувчан сигналларни тўғрилагич диодлар частотасини бошқариш чегарасини аниқлаш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish