Sayt test rejimida ishlamoqda

Миррахимова Наргиза Мирзахидовнанинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

 

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Бруцеллёзнинг турли клиник шаклларини ривожланишининг клиник-иммунологик ва генетик асослари», 14.00.10– Юқумли касалликлар (тиббиёт фанлар).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib306.

Илмий раҳбар: Ахмедова Халида Юлдашевна, тиббиёт фанлари доктори.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Эпидемиология, микробиология ва юқумли касалликлар илмий текшириш институти.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги илмий даражалар берувчи илмий кенгаш, DSc.27.06.2017.Tib.30.01.

Расмий опонентлар: Ибадова Гулнара Алиевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Худайкулова Гулнара Каримовна, тиббиёт фанлари доктори.

Етакчи ташкилот: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

IIТадқиқотни мақсади: бруцеллёзнинг турли клиник шаклларини ривожланишининг клиник-иммунологик ва генетик жиҳатларини асослашдан  иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

жигар, буйрак, бўғим халтачаси, эркакларда простата бези ва аёлларда тухумдонлар тўқима антигенларига махсус, сезгирлиги оширилган антиген боғловчи лимфоцитларнинг касалликни динамикасида аниқланиши, ўтказилган даволашнинг самарадорлигини кўрсатиши ва унинг кечишининг башоратлаш мезони бўлиши асосланган;

беморларда кўпгина дориларга чидамлиликнинг  С3435Т генининг полиморф генотипларини ташувчанликни аниқланиши, даволашда фойдаланиладиган дори воситаларининг самарадорлигини баҳолашнинг мезони эканлиги исботланган;

илк марта бруцеллёз инфекциясининг турли клиник шаклларини  ривожланиши билан  муайян HLA гистомослик антигени ва уларнинг А1В7 ва А1В12 гаплотиплари ўртасида боғлиқлик мавжудлиги асосланган;

бруцеллёзнинг турли клиник шаклларини ривожланишида антиген боғловчи лимфоцитларнинг ва дориларга чидамлиликнинг С3435Т генининг полиморф генотипларини ташувчанликни ахамиятиисботланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Бруцеллёзнинг турли клиник шаклларини ривожланишининг клиник-иммунологик ва генетик асосларини ўрганиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:

«Бруцеллезда ички аъзоларнинг шикастланишини иммунологик ташхисоти» номли услубий тавсиянома Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 20 июндаги 8н-д/150 маълумотномаси) ва амалиётга тадбиқ этилган. Мазкур услубий қўлланма бруцеллезнинг  ўткир шаклида ички аъзоларда ривожланадиган патологик жараённи эрта ташхислаш ва  сурункали шаклини ривожланишини олдини олиш учун антигенбоғловчи лимфоцитларнинг аҳамиятини аниқлашнинг имконини  берган;

бруцеллёзнинг ташхисоти бўйича олинган илмий  изланиш натижалари Соғлиқни сақлаш вазирининг 2015 йил 1 майдаги «Бактериологик, вирусологик ва ўта хавфли юқумли касалликлар лабораторияларида ўтказиладиган лаборатория усул­ларини такомиллаштириш тўғрисида» ги 177−сон буйруғининг 12-иловаси (Бруцеллёз касаллигининг лаборатория ташхиси бўйича услубий кўрсатма) асосида ўта хавфли юқумли касалликлар лабораторияларига жорий қилинган. Мазкур буйруқ ўта хавфли юқумли касалликлар лабораторияларида беморлардан олинган патологик намуналарнинг бруцеллёзга нисбатан текширув усулларини такомиллаштириш имконини берган;

бруцеллезнинг ўткир шаклида беморлар ички аъзоларида ривожланадиган патологик жараённи эрта ташхислаш ва  сурункали шакл ривожланишини олдини олиш учун антигенбоғловчи лимфоцитларнинг аниқлаш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Сурхондарё ва Бухоро вилоятининг юқумли касалликлар шифохонасининг амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 26 мартдаги 8н-з/39-сон маълумотномаси). Натижада, бруцеллез билан касалланган беморларнинг кўпгина аъзоларида ривожланадиган патологик жараённи эрта ташхислаш ҳисобига касалликнинг асоратларини камайишига   имконият  яратган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish