Хакимов Равшан Нигматиллаевичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Шок чақирувчи жароҳатларда травматологик муолажаларнинг вақти ва ҳажмини такомиллаштириш», 14.00.40–Шошилинч тиббиёт (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.DSc/Tib100.
Илмий маслаҳатчи: Хаджибаев Абдухаким Муминович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази, Dsc.28.02.2018.Tib.63.01.
Расмий оппонентлар: Мирошниченко Александр Григорьевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси); Ризаев Камал Саидакбарович, тиббиёт фанлари доктори; Хамраев Алишер Шахобович, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Москва шаҳри Соғлиқни сақлаш департаментига қарашли Н.В.Склифосовский номидаги Тез ёрдам илмий-тадқиқот институти давлат бюджети соғлиқни сақлаш муассасаси (Россия Федерацияси).
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: шокоген жароҳатлар билан шикастланган беморларнинг бошланғич ва ўткир даврида диагностика ва даволаш усулини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
олинган жарохатларни балл тизимида баҳолашга асосланиб, эрта ва кечиктирилган остеосинтез ўтказиш услуби такомиллаштирилган;
қўл-оёқ суякларининг шокоген синган қўшма жароҳатли беморларда эрта остеосинтез амалиётини мутлақ – ички қон кетиш, мия ичи гематомаси ISS<25 ва тўқима ичи босими диастолик босимдан 20–30 мм.см.уст.дан кам бўлган ҳолатларда, нисбий – кичик синишлар, шок ҳолатидан чиқмаганлик, ISS>25 ва тўқима ичи босими диастолик босимга тенг бўлган ҳолатларда ва қарши – номуқобил гемодинамика, давом этаётган шок ҳолати, ISS>45 ва тўқима ичи босими диастолик босимдан юқори бўлгандаги кўрсатмаларга асосланиб амалга оширилган;
ўта оғир аҳволдаги беморларда қўл-оёқ суякларининг синишларида травматик касалликнинг эрта босқичида бирламчи кам инвазив усулда суяклар стабилизацияси орқали босқичли жарроҳлик даво услуби такомиллаштирилган;
оғир аҳволдаги беморларда шикастланиш касаллигининг эрта даврида барқарор остеосинтез ўтказилиши умумий ҳолатини оғирлаштирмайдиган қўл-оёқлар гомеостазининг йўл қўйиладиган тўқима ичи босими – диастолик босимдан 20–30 мм.см.уст.дан кам бўлган ва диастолик босимга тенг бўлган кўрсаткичлари аниқланган;
шокоген жароҳатли беморларда дори-дармонларга боғлиқ бўлмаган – узун найсимон суякларни пармаламасдан қилинадиган остеосинтези, дори-дармонларга боғлиқ – таркибида янтар кислотаси бор эритмасини эрта ва босқичли қўллаш ҳамда жарроҳлик – каминвазив кам жароҳатловчи остеосинтез чораларини қўллаб ёғли эмболия асорати ривожланишининг олдини олиш такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Шокоген шикастланишларда травматологик ёрдам ҳажми ва муддатларини оптималлаштиришга бағишланган тадқиқот бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Суяк тизими жароҳатли беморларда ёғли эмболия синдроми ташхиси, давоси ва профилактикасига замонавий йўллар» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 10 октябрдаги 8н-р/34-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсияномани татбиқ қилиш натижасида қўл-оёқ суякларининг шокоген синишли қўшма жароҳатлар мавжуд бўлган беморларга юқори технологик давони жаҳон стандартлари даражасида кўрсатишга эришилган;
«Қўшма шокоген жароҳатларида тез тиббий ёрдам кўрсатишда ташхислаш-даволаш чора-тадбирлари алгоритми» ишлаб чиқилган ҳамда тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 18 февралдаги 8н-з/25-сон маълумотномаси). Мазкур ташхислаш-даволаш алгоритми қўшма жароҳат олган беморларда касалхонагача босқичда жароҳатнинг оғирлигини прогнозлашга ва келиб чиқадиган асоратларининг олдини олишга хизмат қилган;
шокоген шикастланишларда травматологик ёрдам ҳажми ва муддатларини оптималлаштиришга бағишланган тадқиқотдан олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалий фаолиятига, хусусан, РШТЁИМнинг Самарқанд ва Андижон вилояти филиаллари амалий фаолиятига татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 10 октябрдаги 8Н-д/34-сон маълумотномаси). Олинган натижаларнинг клиник амалиётга татбиқ этилиши қўл-оёқ суякларининг қўшма шокоген шикастланишларида операциядан кейинги асоратлар сонини 23,5%дан 6,5%гача қисқартириш ва даволанишга кетган умумий харажатларни 15%га камайишига имкон берган.
