Ерниязова Сарбиназ Мусаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қорақалпоғистан Республикаси Жўқорғи Кенгеси ва Вазирлар Кенгаши ўзаро муносабатларининг конституциявий-ҳуқуқий асослари», 12.00.02–Конституциявий ҳуқуқ. Маъмурий ҳуқуқ. Молия ва божхона ҳуқуқи (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.1.PhD/Yu183.
Илмий раҳбар: Саидов Акмал Холматович, юридик фанлар доктори, профессор, академик.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қорақалпоқ давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси, DSc.27.06.2017.Yu.23.01.
Расмий оппонентлар: Турсунов Ахтам Саломович, юридик фанлар доктори, профессор; Халимов Хакимбай Аширович, юридик фанлар номзоди.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Миллий гвардияси Ҳарбий-техник институти.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Қорақалпоғистан Республикаси Жўқорғи Кенгеси ва Вазирлар Кенгаши ўртасидаги ўзаро муносабатларнинг конституциявий-ҳуқуқий асосларини янада такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ҳокимият тармоқлари фаолиятини конституциявий тартибга солишнинг бугунги кун шароитида бевосита Қорақалпоғистон Республикаси олий қонун чиқарувчи органининг ҳукумат билан ўзаро ички ҳамкорликдаги ва ташқи муносабатлари шакллари, хусусан, ушбу ҳокимият тузилмалари ҳуқуқий мақомининг аниқ доираси, улар ваколатларини амалга оширишнинг янада соддалаштирилган тартиб-таомилларини яратиш зарурати асосланган;
Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясига, «Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси регламенти тўғрисида», «Парламент назорати тўғрисида», «Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши тўғрисида»ги қонунларга қонун чиқарувчи ва ижро этувчи ҳокимият тармоқлари ўртасидаги ўзаро муносабатларни янада аниқ йўналтирилган тарзда ҳуқуқий тартибга солишни такомиллаштиришга қаратилган ҳамда айнан Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси ва Вазирлар Кенгаши мисолида уларнинг ўзаро муайян ваколатлари тақсимоти нуқтаи назаридан тегишли ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш асослантирилган;
Қорақолпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси Вазирлар Кенгашининг раисига ишончсизлик билдириш, шунингдек Жўқорғи Кенгес томонидан ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг энг муҳим ва долзарб масалалари юзасидан ҳокимлар ҳисоботини эшитиш таклифи, ижро ҳокимияти органларининг муайян мансабдор шахсларини лавозимидан озод этиш ташаббуси билан чиқиш ҳуқуқини бериш тўғрисидаги нормаларни Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси ва бошқа қонун ҳужжатларига киритиш таклифи асослаб берилган;
Жўқорғи Кенгес Раисининг ҳуқуқий мақомини такомиллаштириш мақсадида унга мамлакатнинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг энг муҳим масалаларини кўриб чиқишда Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши мажлисларига раислик қилиш ҳуқуқи, шунингдек «вето» билдириш ҳуқуқини бериш ҳамда парламент назорати шаклларини Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси ва қонун ҳужжатларида акс эттириш асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қорақалпоғистан Республикаси Жўқорғи Кенгеси ва Вазирлар Кенгаши ўзаро муносабатларининг конституциявий-ҳуқуқий асослари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси билан Вазирлар Кенгашининг қонунчилик жараёнида ўзаро ички ҳамкорлигини ўрнатиш, уларнинг ваколатларини амалга оширишнинг соддалаштирилган тартиб-таомилларини жорий қилиш тўғрисидаги таклифи «Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши тўғрисида»ги Қонуннинг 5- ва 6-моддаларига киритилган қўшимчаларни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеснинг Қонунийлик, суд-ҳуқуқ масалалари ва фуқароларнинг ўзини-ўзи бошқариш органлари қўмитасининг 2016 йил 6 сентябрдаги 03-206-сон маълумотномаси). Ушбу таклифлар Қорақалпоғистон Республикасининг олий қонун чиқарувчи ва ижро органи ўртасидаги муносабатларнинг конституциявий-ҳуқуқий асосларини Жўқорғи Кенгес билан Вазирлар Кенгаши ўзаро ҳамкорлигининг ташкилий-ҳуқуқий механизмларини соддалаштириш нуқтаи назаридан такомиллаштиришга хизмат қилган;
Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси ва Вазирлар Кенгаши ўзаро муносабатларини самарали ташкил этиш мақсадида парламент назоратини шаклларини белгилаш таклифи Қорақалпоғистон Республикасининг «Парламент назорати тўғрисида»ги Қонунининг 5-моддасига киритилган қўшимчаларни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси Қонунчилик, суд-ҳуқуқ масалалари ва фуқароларнинг ўзини-ўзи бошқариш органлари қўмитасининг 2018 йил 30 августдаги 03-746-сон маълумотномаси). Ушбу таклиф ижро ҳокимияти органларининг фаолияти устидан Жўқорғи Кенгес ва унинг органлари назоратини кўчайтиришга хизмат қилган.
Жўқорғи Кенгес томонидан ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг энг муҳим ва долзарб масалалари юзасидан ҳокимлар ҳисоботини эшитиш таклифи Қорақалпоғистон Республикасининг «Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси Регламенти тўғрисида»ги Қонунига киритилган 611-моддасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси Қонунчилик, суд-ҳуқуқ масалалари ва фуқароларнинг ўзини-ўзи бошқариш органлари қўмитасининг 2018 йил 30 августдаги 03-746-сон маълумотномаси). Ушбу таклиф ижро ҳокимияти органларининг фаолияти устидан Жўқорғи Кенгес ва унинг органлари назоратини кўчайтиришга хизмат қилган.
