Эшкабилов Шукурали Давлатмуратовичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Чақалоқларда қизилўнгач атрезияси диагностикаси ва хирургик даво натижаларини яхшилаш», 14.00.35–Болалар хирургия (тиббиёт фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.PhD/Tib321.

Илмий раҳбар: Эргашев Бахтиёр Бердалиевич,тиббиёт фанлари доктори.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.

ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Академик В.Воҳидов номидаги Республика ихтисослаштирилган хирургия илмий-амалий тиббиёт маркази ва Тошкент тиббиёт академияси, DSc.27.06.2017.Tib.49.01.

Расмий оппонентлар: Эргашев Насриддин Шамсиддинович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Ахмедов Юсуф Махмудович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.

Етакчи ташкилот: С.Д. Асфендияров номидаги Қозоғистон миллий тиббиёт университети (Қозоғистон Республикаси).

Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: чақалоқларда қизилўнгач атрезиясида анте- ва постнатал ташхислашни оптималлаштириш ва хирургик даво усулини такомиллаштириш йўли билан даво натижаларини яхшилаш.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

ҳомилада қизилўнгач атрезияси ривожланишида ҳомиладорлик кечишининг ўзига хослиги ва перинатал хавф омиллари хусусиятлари, ушбу нуқсон ривожланишининг бошқа туғма нуқсонлар тизими таркибидаги миқдори очиб берилган;

кўп сувлилик қизилўнгач атрезияси ривожланиши билан боғлиқ бўлган энг муҳим ва осон аниқланадиган эхографик белги бўлиб, янги туғилган чақалоқларда қизилўнгач аномалияларини истисно қилиш учун зарурий постнатал текширувини талаб қилиши исботланган;

қизилўнгач атрезияси билан туғилган чақалоқларни туғруқхоналарда ва бошқа касалхонага траспортировка қилиш босқичларида энг кўп учрайдиган диагностик ва тактик хатоликлар аниқланган;

қизилўнгач атрезияси билан туғилган чақалоқларда гипотермия, гипоксия, гиповолемия ва гипогликемия каби оғирлаштирувчи омиллар мавжудлиги кўплаб аъзолар етишмовчилиги синдромининг ривожланиши ва амалиётдан олдинги даврда ўлимнинг юзага келиши учун асосий бошланғич механизми эканлигини исботланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Чақалоқларда қизилўнгач атрезияси ташхиси ва даволаш натижаларини яхшилашга қаратилган илмий тадқиқот натижаси асосида:

“Қизилўнгач атрезияси хирургик даволаш усули”га Интеллектуал мулк агентлигининг ихтирога патенти олинган (№IAP 05092, 2015 йил). Тавсия этилган усул қизилўнгач атрезиясида уни қайта тиклаш операциядан кейинги эрта асоратларни ва ўлим частотасини бир неча марта камайтирган;

“Чақалоқларда қизилўнгач атрезияси диагностикаси ва хирургик даво натижаларини яхшилаш” услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 11 июлдаги 8н-д/161-сон маълумотномаси). Таклиф этилган тавсияларни амалиётга татбиқ этиш касалликни эрта ташхислаш ва транспортировка қилиш орқали турли асоратлар ривожланиш хавфини камайтиришга имкон берган;

чақалоқларда қизилўнгач атрезияси ташхиси ва даволаш натижаларини яхшилаш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалий фаолиятига, хусусан, Республика перинатал маркази, Республика болалар кам инвазив ва эндовизуал илмий-амалий маркази амалий фаолиятига татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 11 июлдаги 8н-д/161-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари асосида таклиф этилган комплекс ёндашув чақалоқлар атрезияси ташхиси ва даволаш натижалари сифатини яхшилаб, асоратларни 34,3%дан 8,4%гача, ўлим ҳолатини 67,1%дан 32,1%гача, яъни мос равишда 4,1 ва 2,1 марта камайтириш имконини берган.