Адилов Джамшид Гайратовичнинг

фан доктори (DSc) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий  маьлумотлар.

Диисертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): «Сурункали вирусли С гепатит билан касалланган беморларнинг вирусга қарши жавобининг иммуногенетик механизмлари», 14.00.36–Аллергология ва иммунология (тиббиёт фанлари ).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.1.DSc/Tib129.

Илмий маслаҳатчи: Исмаилова Адолат Абдурахимовна, тиббиёт фанлари доктори.

Диссертация бажарилган муасасса номи: Иммунология ва инсон геномикаси институти.

ИК фаолит кўрсатаётган муасасса номи, ИК рақами: Иммунология ва инсон геномикаси институти,  DSc.30.08.2018.Tib.50.01.

Расмий оппонентлар: Ирсалиева Фатима Хуснутдиновна, тиббиёт фанлари доктори; Ахмедова Холида Юлдашевна, тиббиёт фанлари доктори; Камилов Фарход Хайдарович, тиббиёт фанлари доктори.

Етакчи ташкилот: Россия Фанлар aкадемияси Фундаментал ва клиник иммунология илмий текшириш институти.

Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: сурункали вирусли С гепатитида вирусга қарши жавобнинг иммуногенетик механизмларини аниқлашдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

сурункали вирусли С гепатитда вирус генотипи турига боғлиқ беморларда барқарор ва нобарқарор вирусологик жавоб шаклланиши исботланган; 

сурункали вирусли С гепатитли беморларда вирусга қарши даволаш давомийлигида клиник кечишининг иммуногенетик ҳолат ўзгариши билан  боғлиқлиги аниқланган;

сурункали вирусли С гепатитли беморларда вирусга қарши даволашдан аввал ва давомийлигида иммун тизим ҳужайравий бўғини кўрсаткичлари билан цитокинлар миқдори ўзгариши орасидаги боғлиқлик аниқланган;

илк бор соғлом ва сурункали вирусли С гепатитли беморларда ИЛ-28В генининг полиморфизми, кўп учрайдиган аллеллари ва гаплотипик ассоциациялари аниқланган;

сурункали вирусли С гепатитда вирусга қарши даволашдан аввал ва динамикада барқарор ва нобарқарор вирусологик жавоб шаклланишида  ИЛ-28В генининг rs12979860 ва rs8099917 локуси генлари учраши билан иммунологик кўрсаткичлар орасидаги боғлиқлик исботланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Сурункали вирусли С гепатитида вирусга қарши жавобнинг иммуногенетик механизмларни аниқлаш, ташхислаш ва даволашнинг янги услулларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:

«Сурункали вирусли С гепатитда ИЛ-28В генининг полиморфизми клиник-лаборатор ва вирусологик кўрсаткичлар орасидаги боғлиқлик» услубий қўлланмаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 12 июндаги 8н-д/143-сон маълумотномаси). Мазкур услубий қўлланма сурункали С вирусли гепатитни эрта ташхислаш, патогенези ва  клиникаси ҳақида маълумотлар олиш ҳамда келиб чиқадиган асоратларнинг олдини олишга  хизмат қилган;

«Сурункали вирусли С гепатитни дифференцирланган даволаш усули» услубий қўлланмаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 23 ноябрдаги 8н-д/313-сон маълумотномаси). Мазкур услубий қўлланма сурункали вирусли С гепатитли беморларни иммунологик ташхислаш, касаллик кечишини башорат қилиш ва ўз вақтида даволаш чора-тадбирларини қўллашга хизмат қилган;

«Сурункали вирусли С гепатитни вирусга қарши даволаш динамикасида  клиник-иммунологик хусусиятлари» услубий қўлланмаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 4 декабрдаги 8н-з/222-сон маълумотномаси). Мазкур услубий қўлланма сурункали вирусли С гепатитли беморлани клиник-иммунологик ташхислаш, касаллик кечиши ва асоратларнинг олдини олиш ҳамда даволашни барвақт бошлаш орқали оғирлигини прогнозлашга хизмат қилган;

сурункали вирусли С гепатитида вирусга қарши жавобнинг иммуногенетик механизмларни аниқлаш, ташхислаш ва даволашнинг янги услулларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалари соғлиқни сақлаш тизимига, жумладан, Юқумли касалликлар эпидемиологияси, микробиологияси илмий-тадқиқот институти сурункали вирусли касалликлар бўлими, Тошкент врачлар малакасини ошириш институти болалар юқумли ва паразитар касалликлари кафедраси ва иммуноген-тест илмий ташхислаш маркази амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 4 декабрдаги 8н-з/222-сон маълумотномаси). Жорий қилинган натижалар тиббий ёрдам сифатини оширган, ташхислаш ва даволашнинг янги услубларни қўллаш орқали касаллик ремиссия муддатини узайтириш, асоратларини камайтириш, беморлар ҳаёт сифатини яхшилаш ҳамда беморларни стационарда даволаниш муддатини қисқартириш ҳисобига иқтисодий самарадорликка имкон яратган.