Рузимова Интизор Хужамуратовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенциясини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш (Тарбия фанини ўқитиш методикаси мисолида)”,13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагогика).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4PhD/Ped 8761.
Илмий раҳбар: Мухсиева Азиза Шамсиддинова, педагогика фанлари доктори (DSc), профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Булатов Саидахбор Собитович, педагогика фанлари доктори, профессор; Ходжаниёзов Сардор Умарович, педагогика фанлари доктори профессор.
Етакчи ташкилот: Навоий давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантиришнинг педагогик имкониятларини такомиллаштиришга доир тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришнинг педагогик имкониятлари инсон онгининг ҳиссий идрокдан абстракт тафаккурга ўсишини қиёсий таснифлаш ҳамда талабаларни индивидуал қизиқишларини илмий тадқиқотга босқичма-босқич йўналтирилган тўла қийматли англашга қаратилган тезкор ва қулай билимларни ўзлаштиришга устуворлик бериш асосида аниқланган;
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш модели тадқиқотчиликка тайёргарлик компонентларини мақсадли, мазмунли, операцион, натижавий-баҳоловчи блокларга ажратиш, тадқиқотчилик қадриятлари ва тамойилларини мақсадли киритиб бориш ҳамда блоклар мазмунини ёритиб беришга кўра янги тасаввурлар ва амалий аҳамиятини эҳтиёжлар мотивлар ва мақсадларга мослаштириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш методикаси дидактик ва дастурий воситалар алоқадорлиги мақбул уйғунлигини медиа ресурслар орқали ўзаро маълумот алмашинишда фойдаланиш, янги тасаввурлар, ғоя ва фикрларни электрон таълим муҳитида босқичма-босқич шакллантириш ҳамда муаммоли вазиятлар ечимини ҳамкорликда манзилли излаш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш методикаси самарадорлиги ҳаракатлар режасини касбий ривожланишга мослаштириш, анализ-синтез рефлексив фаолият натижаларини таҳлил этиш, креатив мулоҳаза юритиш ҳамда баҳолаш мезонлари обективлигини мотивацион, рақамлилик ва ривожлантирувчи қиёсий баҳолаш даражаларига уйғун мослаштириш асосида такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш (Тарбия фанини ўқитиш методикаси мисолида) га доир тадқиқот натижалари асосида:
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришнинг педагогик имкониятлари инсон онгининг ҳиссий идрокдан абстракт тафаккурга ўсишини қиёсий таснифлаш ҳамда талабаларни индивидуал қизиқишларини илмий тадқиқотга босқичма-босқич йўналтирилган тўла қийматли англашга қаратилган тезкор ва қулай билимларни ўзлаштиришга устуворлик бериш асосида аниқлашга оид тавсиялар “Педагогик компетентлик” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган. (Олий таълим фан ва инновация вазирлигининг 2024-йил 7-майдаги 149-сон буйруғи асосида берилган 360102 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенциясини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришга эришилган.
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш модели тадқиқотчиликка тайёргарлик компонентларини мақсадли, мазмунли, операцион, натижавий-баҳоловчи блокларга ажратиш, тадқиқотчилик қадриятлари ва тамойилларини мақсадли киритиб бориш ҳамда блоклар мазмунини ёритиб беришга кўра янги тасаввурлар ва амалий аҳамиятини эҳтиёжлар мотивлар ва мақсадларга мослаштириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Тарбия фанини ўқитиш методикаси. Халқаро баҳолаш дастури” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган. (Олий таълим фан ва инновация вазирлигининг 2024-йил 11-ноябрдаги 429-сон буйруғи асосида берилган 429-393 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларни тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш имкониятлари кенгайтирилган;
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш методикаси дидактик ва дастурий воситалар алоқадорлиги мақбул уйғунлигини медиа ресурслар орқали ўзаро маълумот алмашинишда фойдаланиш, янги тасаввурлар, ғоя ва фикрларни электрон таълим муҳитида босқичма-босқич шакллантириш ҳамда муаммоли вазиятлар ечимини ҳамкорликда манзилли излаш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Педагогик компетентлик” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган. (Олий таълим фан ва инновация вазирлигининг 2024-йил 7-майдаги 149-сон буйруғи асосида берилган 360102 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларнинг мустақил тадқиқотчилик компетенсиялари кенгайтирилган;
бўлажак ўқитувчиларда тадқиқотчилик компетенсиясини ривожлантириш методикаси самарадорлиги ҳаракатлар режасини касбий ривожланишга мослаштириш, анализ-синтез рефлексив фаолият натижаларини таҳлил этиш, креатив мулоҳаза юритиш ҳамда баҳолаш мезонлари обективлигини мотивацион, рақамлилик ва ривожлантирувчи қиёсий баҳолаш даражаларига уйғун мослаштириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Тадқиқий педагогика” дарслиги мазмунига киритилган. (Олий таълим фан ва инновация вазирлигининг 2024-йил 11-ноябрдаги 429-сон буйруғи асосида берилган 429-382 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларнинг тадқиқотчилик компетенсиясининг ривожлантириш креативлиги оширилган.