Қолдибеков Ойбек Яхшибоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Нурота тоғ-маъданли ҳудуди юқори протерозой ётқизиқларининг биостратиграфияси», 04.00.05–Палеонтология ва стратиграфия (геология-минералогия фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.1.PhD/GM32.
Илмий раҳбар: Абдуазимова Зоя Муссаевна, геология-минералогия фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Минерал ресурслар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Нефть ва газ конлари геологияси ҳамда қидируви институти, Ўзбекистон нефть-газ саноати илмий-тадқиқот ва лойиҳалаш институти, Тошкент давлат техника университети, Россия давлат нефть ва газ университетининг Тошкент шаҳридаги филиали, DSc.27.06.2017.GM/Т.41.01.
Расмий оппонентлар: Евсеева Галина Борисовна, геология-минералогия фанлари доктори; Стельмах Анна Григорьевна, геология-минералогия фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Геология ва геофизика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: фойдали қазилма конлари ҳосил бўлишининг оптимал шароитларини аниқлаш учун маъданли объектларни ўз ичига олган юқори протерозой ётқизиқларини қидиришнинг биостратиграфик мезонларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қадимги қатламларни ажратишда ҳудудлараро ва глобал таққослаш учун палеонтологик усул Ўзбекистоннинг юқори протерозой ётқизиқлари биостратиграфиясида самарали ишлатилиши мумкинлиги исботланган;
илк бор юқори протерозой свиталари биостратиграфик тузилишини хаққонийлигини таъминловчи, таксонларнинг хилма-хиллигини ва стратиграфик тарқалишини белгиловчи ўзига хос биоценозлар ажратилган;
илк бор ҳудудда чўкинди чўкиш жараёнига биоген омилларнинг таъсири аниқланган, бу кремнийли ва карбонатли чўкиндиларнинг кечки протерозой хавзасида шаклланишида ўша вақт биотасида энг кенг тарқалган цианобактериялар ҳаёти фаолияти билан боғлиқлиги аниқланган;
Ғарбий Ўзбекистондаги асл ва бошқа маъданлар ҳосил бўлишида муҳим роль ўйнаган сувликсой свитасининг юқори протерозой вулканоген-кремний-карбонатли ётқизиқлари ва уларнинг ўхшашлари маъданли чўкиндиларнинг бошланғич она жинслари бўлиб хизмат қилганлиги исботланган.
илк бор Жанубий Тиён-Шон учун невлендия биотасига мансуб кечки протерозой макротошқотишмаларига монографик таъриф берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Нурота тоғ-маъданли ҳудудининг юқори протерозой ётқизиқларининг биостратиграфияси бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Нурота тоғ-маъданли ҳудудидаги юқори протерозой ётқизиқларини биостратиграфик ажратиш мезонлари «Регионал геологик тасвирлаш экспедицияси» ДУК объектларида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг 2018 йил 25 сентябрдаги 04/17-спр-сон маълумотномаси). Натижада юқори протерозой ётқизиқларини тўғри ажратиш ҳамда ҳудудлараро ва глобал таққослаш имконини берган;
ёш палеозой ётқизиқлар билан тектоник аралашиб ётган юқори протерозой қатламларини аниқлашнинг палеонтологик мезонлари «Регионал геологик тасвирлаш экспедицияси» ДУК объектларида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг 2018 йил 25 сентябрдаги 04/17-спр-сон маълумотномаси). Натижада Нурота ҳудудида юқори протерозой ва ёш палеозой ётқизиқларининг чегараларини ажратиш имконини берган;
қадимги қатламлар билан боғлиқ фойдали қазилмаларга истиқболли бўлган участкаларни аниқлаш мезонлари «Регионал геологик тасвирлаш экспедицияси» ДУК объектларида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг 2018 йил 25 сентябрдаги 04/17-спр-сон маълумотномаси). Натижада асл металларга энг истиқболли бўлган қуйи палеозойнинг кўмирлашган майда терригенли ва терриген-карбонатли ётқизиқлари билан тектоник алмашиниб келадиган юқори протерозойнинг кўмирлашган-кремний-карбонатли жинслари тарқалган майдонларни ажратиш имконини берган.