Мадиев Руслан Хаиткуловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Шўртан газ-кимё мажмуаси полиэтилен чиқиндисини комплекс қайта ишлаш технологияси», 02.00.06–Юқори молекуляр бирикмалар (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.4.PhD/Т966.
Илмий раҳбар: Кудышкин Валентин Олегович, кимё фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Полимерлар кимёси ва физикаси институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Полимерлар кимёси ва физикаси институти, DSc.27.06.2017.K/FM/T.36.01.
Расмий оппонентлар: Негматов Сайибжон Содиқович, техника фанлари доктори, профессор, академик; Содиқов Шухрат Ғофурович, кимё фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё-технология институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Шўртан газ-кимё мажмуасида чизиқли полиэтилен олиш жараёнида ҳосил бўладиган таркибида қуйи молекуляр полиэтилен тутган суюқ чиқиндини комплекс қайта ишлаш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор учта янги маҳсулот – қуйи молекуляр полиэтилен, углеводородларнинг паст 130–2100С ҳароратда қайновчи фракцияси ва куб қолдиғини олган ҳолда полиэтилен ишлаб чиқариш чиқиндисини қайта ишлашнинг самарали технологияси ишлаб чиқилган;
технологик жараёнларнинг моделларини шакллантириш орқали полиэтилен чиқиндисини қайта ишлашнинг асосий босқичлари аниқланган ва компонентларни ажратиш технологияси оптималлаштирилган;
чиқинди ва уни қайта ишлаш маҳсулотларининг эксплуатацион тавсифларини белгилаш имкониятини берувчи физик-кимёвий хоссалари аниқланган;
битум гидроизоляция материаллари ва лок-бўёқ маҳсулотлари ишлаб чиқаришда қўлланиладиган ёрдамчи пластификатор ва эритувчи олинган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Полиэтилен ишлаб чиқариш саноат чиқиндиларини қайта ишлашнинг чиқиндисиз комплекс технологиясини жорий этиш бўйича олинган натижалар асосида:
органик эритувчилардаги қуйи молекуляр полиэтилен суспензиясидан компонентларни ажратиб олиш усулига Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг ихтирога патенти олинган (№IAP 04947, 2011 й.). Натижада полиэтилен ишлаб чиқариш саноат чиқиндисини утилизация қилиш ҳамда импорт ўрнини қопловчи ва экспорга йўналтирилган маҳаллий маҳсулотлар ассортиментини кенгайтириш имконини берган;
учта янги турдаги маҳсулот қуйи молекуляр полиэтилен, паст ҳароратда қайновчи фракция ва куб қолдиғини олган ҳолда полиэтилен чиқиндисини қайта ишлаш технологияси «Wide Steel Round» МЧЖда амалиётга жорий этилган («Шўртан газ-кимё мажмуаси» МЧЖнинг 2018 йил 17 октябрдаги 030/6188-сон маълумотномаси). Натижада битум гидроизоляция материаллари олиш ва техник тавсифлари билан НЕФРАС С4-130/210 эритувчисига қўйиладиган талабларга тўлиқ мувофиқ бўлган паст ҳароратда қайновчи фракцияни олиш имконини берган.
