Ражабов Шерзод Умурзоқовичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Нодавлат пенсия жамғармаларини шакллантириш ва инвестицион фаолликни ошириш», 08.00.07–Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Iqt213.

Илмий раҳбар: Ахмаджон Ўлмасов, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент молия институти.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент молия институти,  DSc.27.06.2017.I.17.01.

Расмий оппонентлар: Вахабов Абдураҳим Восиқович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Жумаев Нодир Хосиятович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.

Етакчи ташкилот: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистонда нодавлат пенсия жамғармалари фаолиятини шакллантириш ва инвестицион фаолликни оширишга доир таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

пенсия таъминоти тизимининг ижтимоий адолати ва самарадорлигини ошириш, пенсия ёшига етган иқтисодий фаол аҳолининг молиявий рағбатлантирилишини кучайтириш бўйича ишловчи пенсионерларга пенсияларни тўлиқ миқдорда олиш ҳуқуқини беришга қаратилган тавсиялар ишлаб чиқилган;

пенсия таъминоти тизимида рағбатлантирувчи механизмларни жорий этиш ва пенсия миқдори ҳамда ходимнинг меҳнат ҳиссаси ўртасидаги ўзаро боғлиқликни оширишда пенсияларни ҳисоблашнинг таянч миқдори такомиллаштирилган;

амалдаги пенсия тизимини ислоҳ қилиш, аҳоли жамғармаларини шакллантириш, нодавлат пенсия жамғармаларини шакллантиришнинг молиявий манбалари барқарорлигини таъминлашда фуқароларнинг даромадларидан Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасига ушлаб қолинадиган суғурта бадалларини бекор қилиш таклифи асосланган;

хорижда меҳнат фаолиятини амалга оширувчи фуқаролар кафолатланган пенсияга даъвогарлик қилишлари учун улар томонидан пенсия жамғармасига энг кам иш ҳақининг тўрт ярим баравари миқдорида йиллик суғурта тўловларини ихтиёрий равишда тўлашнинг жорий этилиши, бунда тўловлар амалга оширилган даврлар белгиланган тартибда меҳнат стажига қўшилиши бўйича таклифи асосланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Ўзбекистонда нодавлат пенсия жамғармалари фаолиятини шакллантириш ва пенсия тизимини ислоҳ қилиш борасида ишлаб чиқилган таклифлар асосида:

пенсия таъминоти тизимининг ижтимоий адолати ва самарадорлигини ошириш, пенсия ёшига етган иқтисодий фаол аҳолининг молиявий рағбатлантирилишини кучайтириш мақсадида ишловчи пенсионерларнинг алоҳида гуруҳига пенсияларини тўлиқ миқдорда олиш ҳуқуқини бериш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 28 декабрдаги ПФ-5291-сон Фармонида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасининг 2018 йил 8 ноябрдаги ШД/30-01-32-1354-сон маълумотномаси). Мазкур таклифни амалиётга қўллаш натижасида 2018 йил давомида 363,1 млрд. сўмдан ортиқ маблағлар аҳоли фаровонлигини оширишга йўналтирилган;

фуқароларнинг меҳнатга ҳақ тўлаш туридаги даромадларидан Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасига ушлаб қолинадиган суғурта бадалларини бекор қилиш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 29 июндаги ПФ-5468-сон Фармонида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасининг 2018 йил 8 ноябрдаги ШД/30-01-32-1354-сон маълумотномаси). Мазкур таклифни амалиётга жорий этилиши натижасида аҳоли жамғармаларини шакллантириш, шу билан бирга нодавлат пенсия жамғармаларини шакллантириш молиявий манбаларининг барқарорлиги таъминланган;

пенсия таъминоти тизимида рағбатлантирувчи механизмларни жорий этиш ва пенсия миқдори ҳамда ходимнинг меҳнат  ҳиссаси ўртасидаги ўзаро боғлиқликни ошириш соҳасидаги фуқароларнинг 35 йилдан ортиқча иш стажининг ҳар бир тўлиқ йили учун пенсияларнинг таянч миқдорини ҳисоблаб чиқарилган ўртача иш ҳақининг 2% миқдорида оширишни белгилаш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 24 майдаги ПФ-5052-сон Фармонида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Бюджетдан ташқари  пенсия жамғармасининг 2018 йил 8 ноябрдаги ШД/30-01-32-1354-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг жорий этилиши натижасида йилига 333,0 млрд. сўмдан ортиқроқ пул маблағлари пенсия ёшига етган аҳолининг меҳнат қилиш даври давомийлигини рағбатлантиришга йўналтирилган;

хорижда меҳнат фаолиятини амалга оширувчи фуқаролар томонидан Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасига энг кам иш ҳақининг тўрт ярим баравари миқдорида йиллик суғурта тўловларини ихтиёрий равишда тўлаш тартиби жорий этилиши, бунда тўловлар амалга оширилган даврлар белгиланган тартибда меҳнат стажига қўшилиши бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 5 июлдаги ПҚ-3839-сон Қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасининг 2018 йил 8 ноябрдаги ШД/30-01-32-1354-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида хорижда меҳнат қилаётган фуқароларнинг пенсия олиш ҳуқуқи кафолатланган ҳамда Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасининг молиявий барқарорлиги таъминланган.