Давранов Орзу Абдужаббаровичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистон тўқимачилик саноати корхоналари иқтисодий салоҳиятини оширишнинг асосий йўналишлари», 08.00.03–Саноат иқтисодиёти (иқтисодиёт фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.PhD/Iqt3.

Илмий раҳбар: Бурханов Актам Усманович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.27.06.2017.I.16.01.

Расмий оппонентлар: Нуримбетов Равшан Ибрагимович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Исхаков Абдулахад Қаюмович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.

Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт вазирлиги.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистон тўқимачилик саноати корхоналари иқтисодий салоҳиятини ошириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

тўқимачилик корхоналари кластерининг пахта хомашёсини етиштирувчилар, бирламчи ва чуқур қайта ишловчилар, хизмат кўрсатувчилар ўртасида кооперация алоқаларини мақсадли ташкил этиш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган;

хорижий инвестициялар иштирокидаги тўқимачилик саноати корхоналарини ривожлантириш ва жойлаштириш учун махсус тўқимачилик ҳудудларини яратиш ҳамда уларга имтиёзлар ва переференциялар бериш таклиф этилган;

тўқимачилик саноати корхоналарини («Baypak Textile» қўшма корхонаси мисолида) модернизациялаш сиёсати асосий ишлаб чиқариш фондларини эскирганлик шароитида меҳнат ресурслари ва энергия тежовчи инновацион технологияларни эътиборга олган ҳолда амалга ошириш таклифи ишлаб чиқилган;  

тўқимачилик саноати корхоналари иқтисодий салоҳият даражасини баҳолаш усули корхоналар иқтисодий-хўжалик кўрсаткичларини қисқа ва узоқ муддатли иқтисодий салоҳият даражасига ажратган ҳолда таснифлаш асосида такомиллаштирилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Тўқимачилик саноати корхоналари иқтисодий салоҳиятини ошириш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосида:

тўқимачилик корхоналари кластерини пахта хомашёсини етиштирувчилар, бирламчи ва чуқур қайта ишловчилар, хизмат кўрсатувчилар ўртасида кооперация алоқаларини мақсадли ташкил этиш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 19 сентябрдаги «Пахта-тўқимачилик ишлаб чиқаришларини янада ривожлантиришга доир қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида»ги 744-сон қарорининг 2-бўлимида (2-банди) инобатга олинган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Машинасозлик, автомобиль, электротехника, мудофаа, пахтани қайта ишлаш саноатини ва енгил саноатни ривожлантириш, маҳсулотларни стандартлаштириш масалалари ахборот-таҳлил департаментининг 2018 йил 24 сентябрдаги 04-6-1-сон маълумотномаси). Ушбу таклифни амалиётга жорий этиш натижасида тўқимачилик корхоналарида сифатли, арзон ва рақобатбардош маҳсулотларини ишлаб чиқариш имконияти яратилган;

хорижий инвестициялар иштирокидаги тўқимачилик саноати корхоналарини ривожлантириш ва жойлаштириш учун махсус тўқимачилик ҳудудларини яратиш ҳамда уларга имтиёзлар ва переференциялар бериш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 19 сентябрдаги «Пахта-тўқимачилик ишлаб чиқаришларини янада ривожлантиришга доир қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида»ги 744-сон Қарорининг 7-бўлимида (1-банди) инобатга олинган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Машинасозлик, автомобиль, электротехника, мудофаа, пахтани қайта ишлаш саноатини ва енгил саноатни ривожлантириш, маҳсулотларни стандартлаштириш масалалари ахборот-таҳлил департаментининг 2018 йил 24 сентябрдаги 04-6-1-сон маълумотномаси). Ушбу таклифни амалиётга жорий этилиши пахта хом-ашёси етиштирувчи корхоналарни ўз вақтида ва зарур ҳажмда молиявий ресурслар билан таъминлаш имконини берган;

тўқимачилик саноати корхоналарини («Baypak Textile» қўшма корхонаси мисолида) модернизациялаш сиёсати асосий ишлаб чиқариш фондларини эскирганлик шароитида меҳнат ресурслари ва энергия тежовчи инновацион технологияларни эътиборга олган ҳолда амалга ошириш бўйича таклифи «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасига аъзо тўқимачилик корхоналари амалиётида жорий қилинган («Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2018 йил 19 апрелдаги ДМ-172-сон ва «Baypak Textile» қўшма корхонасининг 2018 йил 19 январдаги 12-сон маълумотномалари). Ушбу таклифнинг амалиётга татбиқи натижасида корхонанинг иқтисодий салоҳияти 2017 йилда 2016 йилга нисбатан 16,5%га ошган;

тўқимачилик саноати корхоналари иқтисодий салоҳият даражасини баҳолаш усулини корхоналар иқтисодий-хўжалик кўрсаткичларини қисқа ва узоқ муддатли иқтисодий салоҳият даражасига ажратган ҳолда таснифлаш асосида такомиллаштирилган усули “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасига аъзо тўқимачилик корхоналарининг иқтисодий салоҳият даражасини доимий мониторинг қилиб бориш учун жорий этилган («Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2018 йил 19 апрелдаги ДМ-172-сон, «Baypak Textile» қўшма корхонасининг 2018 йил 19 январдаги 12-сон, «Chinoz Textile» МЧЖнинг 2018 йил 23 январдаги 17-сон ва «Uztex Tashkent» қўшма корхонасининг 2018 йил 26 январдаги 18-сон маълумотномалари). Ушбу таклиф корхона «иқтисодий салоҳияти» даражасини доимий мониторинг қилиб бориш имкониятини берган.