Хакимов Дилшодбек Мамадалиевичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ажратувчи аралашувлар илғор технологиялари: портал гипертензиянинг замонавий хирургиядаги аҳамияти ва ўрни», 14.00.27–Хирургия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.1.DSc/Tib284.
Илмий маслаҳатчи: Девятов Андрей Васильевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Академик В.Воҳидов номидаги Республика ихтисослаштирилган хирургия илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Академик В.Воҳидов номидаги Республика ихтисослаштирилган хирургия илмий-амалий тиббиёт маркази ва Тошкент тиббиёт академияси, DSc.27.06.2017.Tib.49.01.
Расмий оппонентлар: Гранов Дмитрий Анатольевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Акилов Хабибулла Атауллаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Акбаров Миршавкат Миролимович, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: С.М. Киров номидаги Ҳарбий-тиббий академияси федерал давлат бюджет олий таълим ҳарбий таълим муассасаси (Россия Федерацияси).
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади:қониқарсиз натижаларнинг сабабларини омилли таҳлил қилиш ва амалиётнинг тактик-техник жиҳатларини такомиллаштириш йўли билан портал гипертензия синдроми билан беморларда гастроэзофагеал коллекторни тотал ажратиш самарадорлигини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ПГли ЖЦ турли кўринишларининг геморрагик синдром ривожланиш частотасига таъсири ўрганилган ва антропометрик, клиник-лаборатор ва инструментал маълумотлар асосида ҚОВКВдан қон кетиш ривожланиш асосий хавф омиллари аниқланган;
ПГ синдроми билан беморларда ГЭКТА асл усули қониқарсиз натижалари ҳамда амалиётнинг техник жиҳатлари ва патологик жараён кечиши томонидан қон кетишнинг қайталаниши сабаб-оқибат боғлиқликлари аниқлаштирилган;
портал генезли қон кетишларни даволаш ва олдини олишда энг истиқболли амалиёт бўлиб ҳисобланувчи гастроэзофагеал коллекторни каркас устида лигатура ёрдамида ажратиш усули ишлаб чиқилган;
ГЭКТА лигатурали усулида ошқозон деворида структур ўзгаришлар аниқланган ва тўлиқ чандиқли транссекция шаклланиб, кардиал соҳа тарафга интрамурал қон оқимининг тўхташи жиҳатдан усулнинг самарадорлиги исботланган;
ҚОВКВдан қон кетишни даволаш ва қайталанишларнинг олдини олиш жиҳатдан ГЭКТА модификацияланган усулининг самарадорлиги ва унинг турли этиологияли ПГ билан беморлар яшаб қолиш кўрсаткичларига таъсири аниқланган;
ПГ билан беморларда ошқозоннинг экстра- ва интрамурал веналар коллектори миниинвазив транссекцияси учун лапароскопик ажратиш усули ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
ПГли ЖЦ билан беморларни ташхислаш ва даволашни яхшилашга бағишланган тадқиқот бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Портал гипертензияда илғор технологиялар» ва «Портал генезли қизилўнгач-ошқозондан қон кетишларда эндоскопик технологиялар» услубий тавсияномалари тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 6 июндаги 8н-д/164-сон ва 2018 йил 16 февралдаги 8н-д/34-сон маълумотномалари). Бу турдаги амалиётни бажаришнинг техник жиҳатларини такомиллаштириш амалиётдан кейинги яқин ва узоқ муддатлардаги махсус асоратлар ривожланиш хавфини, хусусан, геморрагик синдромни 27%дан 14,6%гача, гастростазни 19,6%дан 8,2%гача, анастомозит ёки эрозияли гастритни 23,9%дан 16,4%гача ва оқибатда ўлим кўрсаткичини 12,7%дан 6,8%гача камайтириш имконини берган;
портал генезли қон кетишлар билан беморларни хирургик даволаш сифатини оширишга бағишланган тадқиқотнинг олинган илмий натижалари соғлиқни сақлаш амалий фаолиятига, хусусан, Академик В.Вохидов номидаги Республика ихтисослаштирилган хирургия илмий-амалий тиббиёт маркази, Республика шошилинч тиббий ёрдам Андижон, Наманган ва Фарғона вилоят филиаллари амалий фаолиятига (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 22 октябрдаги 8н-д/217-сон маълумотномаси) татбиқ этилган. Гастроэзофагеал коллекторни тотал ажратишнинг таклиф этилган усуллари асосида ПГ билан беморлар орасида яшаб қолиш кўрсаткичларини 1 йиллик кузатувда 74%гача, 3 йиллик кузатувда 70%гача ва 5 йиллик кузатувда 64%гача яхшилашга эришилган, шунингдек республика хирургик хизматининг турли тиббиёт муассасаларида даволаш хизмати кўрсатиш миқёси кенгайтирилган.
