Шарифов Азимбек Эргаш ўғлининг
Педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Профессионал таълим муассасаларида ўқувчиларнинг касбий-экологик компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш” (Кимё саноати техникумлари мисолида), 13.00.05 – Касб-ҳунар таълими назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.4.PhD/Ped697
Илмий раҳбар: Эсанбобоев Фахриддин Тоштемирович, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Профессионал таълимни ривожлантириш институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Профессионал таълимни ривожлантириш институти, DSc.05/29.12.2023.Ped48.01
Расмий оппонентлар: Шарипова Диляра Джуманиязовна педагогика фанлари доктори, профессор; Химматалиев Дўстназар Омонович педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: профессионал таълим муассасаларида ўқувчиларнинг экологик компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
профессионал таълим муассасаларида ўқувчиларнинг экологик компетентлигини ривожлантириш модели мақсаддан натижага йўналтирилган мазмунли, технологик жараёнли ва дигностик компонентлар узвийлигида ҳамда методологик ёндашувлар, таълимий функсиялар ҳамда умумдидактик ва махсус тамойилларга устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
профессионал таълим муассасаларида ўқувчиларнинг экологик компетентлигини ривожлантиришнинг мазмуний-мувофиқлаштирувчи ва субъэктив-мазмунли педагогик шарт-шароитлари ижтимоий ва шахсий аҳамиятга эга касбий муаммоларни ҳал қилиш, келажакдаги касбни танлашга оид қарорларни қабул қилиш, қизиқиш ва мотивларни шакллантириш ҳамда мобилли услубий таъминотни такомиллаштириш асосида таъминланган;
профессионал таълим ва ишлаб чиқаришнинг ўзаро ҳамкорлигида ўқувчиларнинг экологик компетентлигини ривожлантириш методикаси ягонадан умумийга ва умумийдан чегаравий умумийликгача бўлган илмий ва ўқув билишнинг гносеологик, методологик, дидактик асосларини рефлекциялаш ҳамда эмпирик асос, назарий ядро ва диалектик натижага қаратилган методикалар асосида такомиллаштирилган;
профессионал таълим ўқувчиларининг экологик компетентлигини ривожлантиришнинг асосий компонентлари мазмунига мувофиқ, мотивацион, когнитив, фаолиятли, рефлексив мезонлари касбий фаолиятга тайёрлашнинг дастурий-мобилли аппаратини педагогик аппаратга мувофиқлаштириш ҳамда баҳолашнинг индикатор кўрсаткичларини аниқлаштириш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
профессионал таълим муассасаларида ўқувчиларнинг экологик компетентлигини ривожлантириш модели мақсаддан натижага йўналтирилган мазмунли, технологик жараёнли ва дигностик компонентлар узвийлигида ҳамда методологик ёндашувлар, таълимий функсиялар ҳамда умумдидактик ва махсус тамойилларга устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга доир таклифлар Профессионал таълимни ривожлантириш институтининг ИЛ-5821081323-рақамли “Дуал таълим тизимида кадрлар тайёрлашнинг инновацион таълим технологияларини ишлаб чиқиш” (2023-2025 йй.) номли грант лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 10-декабрдаги №02/02-3526-сонли маълумотномаси). Натижада ишлаб чиқилган модел профессионал таълим муассасалари ўқувчиларининг экологик компетентлигини ривожлантиришга хизмат қилган;
профессионал таълим муассасаларида ўқувчиларнинг экологик компетентлигини ривожлантиришнинг мазмуний-мувофиқлаштирувчи ва субъэктив-мазмунли педагогик шарт-шароитлари ижтимоий ва шахсий аҳамиятга эга касбий муаммоларни ҳал қилиш, келажакдаги касбни танлашга оид қарорларни қабул қилиш, қизиқиш ва мотивларни шакллантириш ҳамда мобилли услубий таъминотни такомиллаштириш асосида таъминлашга доир таклифлар “Касбий фаолиятда кимё” номли номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 10-декабрдаги №02/02-3526-сонли маълумотномаси). Натижада таъминланган педагогик шарт-шароитлар профессионал таълим муассасалари ўқувчиларининг экологик компетентлигини ривожлантиришга хизмат қилган;
профессионал таълим ва ишлаб чиқаришнинг ўзаро ҳамкорлигида ўқувчиларнинг экологик компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш, ўқувчиларининг экологик компетентлигини ривожлантиришнинг мотивацион, когнитив, фаолиятли, рефлексив мезонларини такомиллаштиришга оид таклифлардан профессионал таълим малака талаблари ва фан дастурларини такомиллаштиришда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 10-декабрдаги №02/02-3526-сонли маълумотномаси). Натижада такомиллаштирилган методика ва баҳолаш мезонлари кимё ўқитиш сифатини ва педагогик тажриба-синов ишлари самарадорлигини ошишига хизмат қилган.