Sayt test rejimida ishlamoqda

Хўжамов Музаффар Расулжоновичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
    

I.Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистонда озиқ-овқат сиёсати: муаммо ва ечимлар (ХХ асрнинг 40–50-йиллари) ”  07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4. PhD/Tar1211
Илмий раҳбар: Расулов Абдулла Нуритдинович, тарих фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон давлат университети, DSc.03/31.12.2020.Tar.60.01.
Расмий оппонентлар: Хошимов Соибжон Абдураззакович, тарих фанлари доктори, профессор; Рахматов Мурод Ғайбуллаевич тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD)
Етакчи ташкилот:  Фарғона давлат университети 
 Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади  совет ҳокимиятининг Ўзбекистонда ХХ асрнинг 40–50-йилларидаги озиқ-овқат сиёсати мазмун-моҳиятини таҳлил қилишдан иборат.     
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
совет ҳукуматининг хўжалик юритишдаги деструктив бошқарув сиёсати ва унинг салбий жиҳатлари, Марказнинг нотўғри озиқ-овқат таъминоти оқибатлари натижасида инқирозли ҳолатларнинг юз бериши, жумладан, мавжуд ғалланинг совет ҳукумати томонидан мажбурий тортиб олиниши натижасида вужудга келган муаммолар ҳамда унинг оқибатлари ва содир бўлган зиддиятли ҳолатлар Ўзбекистон ССР мисолида ёритилган; 
совет ҳукуматининг Иккинчи жаҳон уруши йилларида фронт учун Ўзбекистон ССРда олиб борган озиқ-овқат сиёсати, жумладан, “Мудофаа фонди”, “Нон фонди” ҳамда “Гўшт фонди” масалалари ва бу борда республика миқёсида ҳудудларда олиб борилган чора-тадбирлар, Тошкент шаҳри ҳамда вилоятларда озиқ-овқат муаммоси ечимида истеъмол учун тошбақа ва қоракўл қўзи боқиш ҳамда уни топшириш каби жараёнлар, урушдан сўнг ҳам озиқ-овқат таъминотидаги салбий ҳолатлар натижасида вужудга келган тақчиллик сабаб, Совет Иттифоқи таркибидаги республикаларда рўй берган ва ошкор этилмаган очарчилик масалалари матбуот, архив маълумотлари ҳамда тарихнинг жонли гувоҳлари – оғзаки тарих (дала) материаллари асосида кўрсатилган; 
маъмурий-буйруқбозлик тизими, озиқ-овқат таъминоти, хусусан, техника экинлари майдонларининг кенгайтирилиши, шакар, қанд ва қанд лавлаги етиштириш борасида олиб борилган ишлар, ғалла, гўшт-сут ҳамда бошқа маҳсулотлар таъминотида вужудга келган муаммолар, аҳоли таъминотида қўлланилган карточка тизими, унинг самарасизлиги ҳамда тақсимотдаги талон-тарож қилиш ҳолатлари, озиқ-овқат таъминотини яхшилаш мақсадида республика ҳудудида ташкил этилган ёрдамчи хўжаликлар ва уларнинг қониқарсиз фаолияти очиб берилган; 
Ўзбекистон ССРда аҳолининг озиқ-овқат истеъмолига қаратилган чора-тадбирлар, шаҳар ва қишлоқ аҳолиси озиқ-овқат таъминотидаги нотўғри сиёсат натижасида содир бўлган зиддиятли ҳолатлар, нарх-наво, пул ислоҳоти ҳамда бунинг аҳоли турмуш тарзига таъсири,  ХХ асрнинг 50-йилларнинг ўрталарида вужудга келган нон таъминотидаги исрофгарчилик ҳолатлари, унинг оқибатлари, бу борада республика ҳукумати олиб борган амалий ишлар, озиқ-овқат муаммолари бўйича Совет Иттифоқининг бошқа республикалари ва чет эл давлатларида амалга оширилган ишлар қиёсий таҳлил қилинган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Совет ҳокимиятининг Ўзбекистон ССРда озиқ-овқат сиёсати ва унинг оқибатлари (ХХ асрнинг 40–50-йй.) тадқиқот иши давомида олинган илмий хулоса ва таклифлар асосида:
совет ҳукуматининг хўжалик юритишдаги деструктив бошқарув сиёсати ва унинг салбий жиҳатлари, Марказнинг нотўғри озиқ-овқат таъминоти оқибатлари натижасида инқирозли ҳолатларнинг юз бериши, жумладан, мавжуд ғалланинг совет ҳукумати томонидан мажбурий тортиб олиниши натижасида вужудга келган муаммолар ҳамда унинг оқибатлари ва содир бўлган зиддиятли ҳолатлар Ўзбекистон ССР мисолида бўлгани ҳақидаги маълумотлардан Наманган вилояти тарихи ва маданияти давлат музейи  экспозицион режаларни тузиш, кўргазмалар ташкил этиш ҳамда экскурсия матнларини янги маълумотлар билан бойитишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданий мерос агентлигининг 2023-йил 22-ноябрдаги 05-05/4338-сон маълумотномаси). Тақдим этилган материаллар совет ҳокимиятининг Ўзбекистонда амалга оширган озиқ-овқат сиёсати ва унинг оқибатларини тўлақонли ёритишга хизмат қилган;
совет ҳукуматининг Иккинчи жаҳон уруши йилларида фронт учун Ўзбекистон ССРда олиб борган озиқ-овқат сиёсати, жумладан, “Мудофаа фонди”, “Нон фонди” ҳамда “Гўшт фонди” масалалари ва бу борда республика миқёсида ҳудудларда олиб борилган чора-тадбирлар, Тошкент шаҳри ҳамда вилоятларда озиқ-овқат муаммоси ечимида истеъмол учун тошбақа ва қоракўл қўзи боқиш ҳамда уни топшириш каби жараёнлар, урушдан сўнг ҳам озиқ-овқат таъминотидаги салбий ҳолатлар натижасида вужудга келган тақчиллик сабаб, Совет Иттифоқи таркибидаги республикаларда рўй берган ва ошкор этилмаган очарчилик масалаларига оид маълумотлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали давлат муассасаси”нинг “Таълим ва тараққиёт”, номли дастурлари ссенарийларини тайёрлашда (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали давлат муассасаси”нинг 2023-йил 14-декабрдаги 04-36/1904-сонли далолатномаси). Натижада кўрсатувнинг бирламчи тарихий манбалар асосидаги илмий далил ва совет ҳукуматининг Иккинчи жаҳон уруши йилларида фронт учун Ўзбекистон ССРда олиб борган озиқ-овқат сиёсатига оид илмий янгиликлар билан бойитилиши таъминланган.
маъмурий-буйруқбозлик тизими, озиқ-овқат таъминоти, хусусан, техника экинлари майдонларининг кенгайтирилиши, шакар, қанд ва қанд лавлаги етиштириш борасида олиб борилган ишлар, ғалла, гўшт-сут ҳамда бошқа маҳсулотлар таъминотида вужудга келган муаммолар, аҳоли таъминотида қўлланилган карточка тизими, унинг самарасизлиги ҳамда тақсимотдаги талон-тарож қилиш ҳолатлари, озиқ-овқат таъминотини яхшилаш мақсадида республика ҳудудида ташкил этилган ёрдамчи хўжаликлар ва уларнинг қониқарсиз фаолияти ҳақидаги илмий янгиликлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали давлат муассасаси”нинг “Ўзбекистон ёшлари” номли дастурлари ссенарийларини тайёрлашда (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали давлат муассасаси”нинг 2023-йил 14-декабрдаги 04-36/1904-сонли далолатномаси). Тақдим этилган материаллар кўп сонли томошабинларнинг Ўзбекистонда совет ҳокимиятининг озиқ-овқат сиёсати ва унинг бу борадаги қарорлари, республикада уруш ва маъмурий буйруқбозлик, озиқ-овқат таъминоти сиёсати натижасида вужудга келган озиқ-овқат тақчиллиги, фронт таъминоти ва озиқ-овқат захираларининг режасиз сарфлаб юборилиши тўғрисидаги янги илмий маълумотларга эга бўлишига хизмат қилган. 
    Ўзбекистон ССРда аҳолининг озиқ-овқат истеъмолига қаратилган чора-тадбирлар, шаҳар ва қишлоқ аҳолиси озиқ-овқат таъминотидаги нотўғри сиёсат натижасида содир бўлган зиддиятли ҳолатлар, нарх-наво, пул ислоҳоти ҳамда бунинг аҳоли турмуш тарзига таъсири,  ХХ асрнинг 50-йилларнинг ўрталарида вужудга келган нон таъминотидаги исрофгарчилик ҳолатлари, унинг оқибатлари, бу борада республика ҳукумати олиб борган амалий ишлар, озиқ-овқат муаммолари бўйича Совет Иттифоқининг бошқа республикалари ва чет эл давлатларида амалга оширилган ишлар қиёсий таҳлиллардан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2022–2023-йилларда ўтказилган тарғибот фаолиятида фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2023-йил 19-декабрдаги № 02-22/1442-сонли далолатномаси).

Yangiliklarga obuna bo‘lish