Sayt test rejimida ishlamoqda

Азаматов Шехроз Убайдилло ўғлининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Самарқанд тупроқ-иқлим шароитига мос олма пайвандтагларини ин витро шароитида микроклонал кўпайтириш», 03.00.12 – Биотехнология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.4.PhD/В1063.
Илмий раҳбарлар: Қоʻшиев Ҳабибжон Ҳожибобоевич, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат ветеринария медицинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети,  PhD.03/30.12.2019.B.72.02.
Расмий оппонентлар: Тохиров Бахтиёр Бахшиллоевич, биология фанлари номзоди, доцент; Хўжамшукуров Нортожи Абдихолиқович, биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: олманинг маҳаллий ҳамда хориждан интродуксия қилинган тупроқ-иқлим шароитига мос пайвандтагларини микроклонал кўпайтириш асосида патогенсиз кўчатларини олиш ва истиқболли навларни микропайвандлаш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Илк бор Ўзбекистон шароитида Олманинг интродуксия қилинган М.9-пакана, ММ.106-ярим пакана ва ММ.111-кучли ўсувчи пайвандтаглари ҳамда Пинк Ладй ва Жеромине пайвандуст навларини микроклонлаш асосида патогенсиз кўчатлари олинган;
озуқа муҳити таркибини тупроқ таркиби элементлари билан мувофиқлаштирилган ҳолда пайвандтаг ва пайвандуст олма навлари эксплантларини ин витро шароитда микроклонал кўпайтириш ва илдизлатишнинг муқобил ўсув регуляторлари таркиби ва консентрасиялари аниқланган ва барча вариантларда энг юқори илдиз ҳосил қилиш даражаси 4 мг/л ИМКли озуқа муҳитда ўртача 78,6%ни ташкил этиши исботланган;
олманинг хориждан интродуксия қилинган ва пайвандтаг сифатида танланган истиқболли навларини биотехнологик (ин витро) микроклонал кўпайтириш асосида патогенсиз кўчатларини олишнинг оптимал шароити аниқланган;
ин витро шароитида тупроқ-иқлим шароитга чидамли олма пайвандтагларни микроклонлаш асосида патогенсиз кўчатларини олиш ва уларга истиқболли навларни микропайвандлаш технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Олманинг хориждан интродуксия қилинган ва пайвандтаг сифатида танланган истиқболли навларини микроклонал кўпайтириш асосида патогенсиз кўчатларини олиш тизими ҳамда микропайвандлаш технологиясини ишлаб чиқиш асосида:
Ўзбекистон шароитида олманинг интродуксия қилинган М.9-пакана, ММ.106-ярим пакана, ММ.111-кучли ўсувчи ҳамда Пинк Ладй ва Жеромине пайвандуст навларини ҳамда истиқболли пайвандтагларни ин витро шароитида микроклонлаш асосида яратилган микропайвандлаш технологиясидан фойдаланилиб олма навларининг микроклонлаш тизими Самарқанд вилоятининг Жомбой туманида фаолият кўрсатаётган “Боғбон” ин витро ишлаб чиқариш мажмуасида  амалиётга жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 28 майдаги 05/07-04-229-рақамли маълумотномаси). Натижада, Самарқанд вилояти тупроқ иқлим шароитга мос олма навларининг минглаб кўчатлари етиштирилиб, интесив типидаги боғлар ташкил этиш имконини берган;
олманинг хориждан интродуксия қилинган ва пайвандтаг сифатида танланган истиқболли навларини биотехнологик (ин витро) кўпайтиришнинг оптимал шароитлари боʻйича тавсиялар Самарқанд вилоятидаги “Боғбон” ин витро ишлаб чиқариш мажмуасида олма  навлари коʻчатларини етиштириш жараёнларига жорий қилинган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 28 майдаги 05/07-04-229-рақамли маълумотномаси). Натижада, тавсияларда фойдаланиш олманинг хориждан интродуксия қилинган ва пайвандтаг сифатида танланган истиқболли навларини микроклонал кўпайтириш асосида патогенсиз кўчатларини олиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish