Турдиева Зилола Вахабджановнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Седатив таъсирга эга фитокомпозиция асосида дори препаратларини ишлаб чиқишнинг фармакотехнологик аспектлари», 15.00.01 – Дори технологияси (фармацевтика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.DSc/Far38.
Илмий маслаҳатчилар: Юнусова Холида Маннановна, фармацевтика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тoшкeнт фapмaцeвтикa институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тoшкeнт фapмaцeвтикa институти, DSс.04/30.12.2019.Far.32.01.
Расмий оппонентлар: Олимов Немат Каюмович, фармацевтика фанлари доктори, профессор; Халилов Равшанжон Муратджанович, техника фанлари доктори, катта илмий ходим; Абдуллажонова Нодира Ғуломжоновна, кимё фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги «Фармацевтика маҳсулотлари ҳавфсизлиги маркази» Давлат муассасаси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: маҳаллий доривор ўсимликлар (Urtica dioica L., Leonurus cardiaca L., Melissa officinalis L.) композициясидан седатив таъсирга эга қуруқ экстракт олиш ва унинг асосида настойка, эликсир, таблетка, гранула ва капсула дори шаклидаги дори воситалар технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор тинчлантирувчи таъсирга эга доривор ўсимликлар композициясидан «Биоседацион» настойкаси ҳамда «Фитосед» эликсирининг муайян технологияси ишлаб чиқилган; 
илк бор экспериментларни математик режалаштиришнинг Бокс-Уилсон  усулидан фойдаланиб, фитокомпозициядан флавоноидларни тўлиқ экстракция қилиш учун оптимал шароитлар танланган ва седатив таъсирга эга «Седэкс» қуруқ экстрактини олишнинг технологияси ишлаб чиқилган;
олинган қуруқ экстрактни липофил ёт моддалардан тозалаш учун мақбул экстрагент сифатида бензиндан фойдаланиш мақсадга мувофиқлиги исботланган;
«Седэкс» қуруқ экстрактини олиш учун пуркагичли қуритгич ишлатилиши тавсия этилган; бунда кириш ва чиқишдаги ҳарорат, эритмани юбориш тезлиги, форсункага юбориладиган ҳаво босими ҳамда эритманинг оптимал концентрацияси аниқланган; 
фитокомпозиция асосидаги настойка, эликсир, қуруқ экстракт, гранула, капсула ва таблетка шаклида олинган дори препаратларининг сифат меъёрлари амалдаги меъёрий ҳужжатлар талаблари асосида ишлаб чиқилган;
«Седэкс» қуруқ экстракти асосидаги седатив таъсирга эга «Седгран» капсуласи ва суспензия тайёрлашга мўлжалланган гранулаларнинг ҳамда  «Седтаб» таблеткаларининг илмий асосланган таркиби ва муайян технологиялари ишлаб чиқилган; 
«Биоседацион» настойкасининг седатив таъсири ва хавфсизлиги аниқланиб, унинг самарадорлиги новопассит солиштирма препаратидан кам эмаслиги исботланган;
«Седтаб» таблетка, «Седгран» гранула, «Седэкс» қуруқ экстракти ва  «Фитосед» эликсирининг яққол намоён этилган седатив таъсири ҳамда безарарлиги клиник олди тадқиқотлари натижаларига асосан исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Седатив таъсирга эга фитокомпозиция асосида дори препаратларини ишлаб чиқишнинг фармакотехнологик аспектлари бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
«Биоседацион» настойкаси учун корхона фармакопея мақоласи (КФМ 42 Уз-23325087-5409-2024) ЎзР ССВ ҳузуридаги «Фармацевтика маҳсулотлари ҳавфсизлиги маркази» Давлат муассасаси томонидан тасдиқланган. Натижада, доривор ўсимликлардан олинган седатив таъсирга эга суюқ дори шаклидаги препаратларнинг ассортиментини кенгайтириш имконини берган;
«Седэкс» қуруқ экстракти учун корхона фармакопея мақоласи (КФМ 42 Уз-15745533-3853-2024) ЎзР ССВ ҳузуридаги «Фармацевтика маҳсулотлари ҳавфсизлиги маркази» Давлат муассасаси томонидан тасдиқланган. Натижада маҳаллий доривор ўсимликлар асосида седатив таъсирга эга дори воситасини ишлаб чиқиш имконини берган;
«Биоседацион» настойкаси ЎзР ССВ ҳузуридаги «Фармацевтика маҳсулотлари ҳавфсизлиги маркази» Давлат муассасаси томонидан рўйҳатдан ўтказилган (DV/M №04652/06/24 гувоҳнома). Мазкур препаратнинг рўйҳатдан ўтказилиши уни маҳаллий фармацевтик корхоналар  томонидан ишлаб чиқариш имконини берган;
«Биоседацион» настойкаси учун тажриба саноат регламенти «Lekinterkaps» МЧЖ билан ҳамкорликда ишлаб чиқилган ва тасдиқланган (ОПР 42 Уз-0387323325087-2024). Мазкур ҳужжатнинг тасдиқланиши натижасида седатив дори воситаси учун меъёрий ҳужжатларни ўрнатилган тартибда ишлаб чиқилиши ва рўйхатга олиниши таъминланган;
«Седэкс» қуруқ экстракти учун тажриба саноат регламенти ҚК «Samarkand-England Eco-Medical» МЧЖ билан ҳамкорликда ишлаб чиқилган ва тасдиқланган (ОПР 42 Уз-2072228-02-24). Мазкур ҳужжатнинг тасдиқланиши натижасида седатив дори воситаси «Седэкс» қуруқ экстракти учун меъёрий ҳужжатларни ўрнатилган тартибда ишлаб чиқилиши ва рўйхатга олиниши таъминланган.