Мустафаев Шомурод Нормўминовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Глобаллашув шароитида талабаларни ғоявий-эстетик тарбиялаш технологияси», 13.00.01–Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.1.PhD/Ped41.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат университети.
Илмий раҳбар: Қуронов Муҳаммад Қуронович, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, PhD.28.03.2018.Ped.02.05.
Расмий оппонентлар: Махмудов Мэлс Ҳасанович, педагогика фанлари доктори, профессор; Халилов Фахриддин Нурииддинович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: глобаллашув шароитида бадиий ҳаваскорлик тўгаракларида талабаларни ғоявий‑эстетик тарбиялаш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бадиий тўгаракларда талабаларни ғоявий-эстетик тарбиялаш тизими баркамол талаба фазилатлари кластери ва педагогик босқичлар (концептуал, когнитив, операционал) интеграцияси (татбиқ этиш, меъёрлаштириш, функционаллаш) асосида такомиллаштирилган;
талабаларни ғоявий‑эстетик тарбиялашнинг методик талаблари (халқчиллик, аниқлик, натижавийлик, самарадорлик, қиёсийлик, кўргазмалилик, хилма хиллик, долзарблилик) асосида миллий ғоя руҳи сингдирилган тўгаракларни ташкил этиш компонентлари (ғоявий-эстетик вазифа, сингдирилган мазмун, шакл-услуб-восита) аниқлаштирилган;
ўқишнинг суггестив технологиясини қўллаш имкониятлари артпедагогиканинг ғоявий‑эстетик тарбиялашга йўналтирилган педагогик шартлар тизимини (бадиий эмоционал, ёрқин таассурот, қизиқтириш, талаффуз, мимика-техника) модуллаштириш асосида такомиллаштирилган;
маънавий-маърифий фаолиятни ривожлантиришнинг педагогик йўналишлари (уйғунлик, тизимлилик, масъулият, мувофиқлаштириш) мазмунига устуворлик бериш асосида талабалардаги ижодкорлик сифатини оширишга оид таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Глобаллашув шароитида бадиий ҳаваскорлик тўгаракларида талабаларни ғоявий‑эстетик тарбиялаш технологиясини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
талабаларни ғоявий-эстетик тарбиялашнинг методик тамойиллари, баркамол талаба фазилатлари кластери, бузғунчи ғоялар, “оммавий маданият” ва унинг таркибий қисмларига қарши курашга оид таклифларидан Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 17 февралдаги “Олий таълим муассасаларида талабалар театр студиялари фестивалини ўтказиш тўғрисида”ги 160-сон, 2016 йил 14 майдаги “Олий таълим муассасалари ўртасида “Ягонасан муқаддас Ватан” республика кўрик-танловини ўтказиш тўғрисида”ги 190-сон буйруқлари билан тасдиқланган меъёрий ҳужжатлар ва тадбирларни ташкил этишда фодаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 4 октябрдаги 01-07/221-сон маълумотномаси). Мазкур тадбирлар бадиий тўгаракларда талабаларни ғоявий-эстетик тарбиялаш тизими босқичларининг таъсирчанлигини ҳамда ёшларимизнинг маънавий таҳдидларга қарши курашнинг субъектларига айлантириш самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
бадиий тўгараклар машғулотларида талабаларни ғоявий‑эстетик тарбиялашнинг методик талаблари, талабаларнинг креативлик салоҳиятини оширишнинг ғоявий-эстетик модели, маънавий-маърифий фаолиятини ривожлантиришнинг педагогик йўналишларига оид таклифлар педагог кадрлар малакасини ошириш тизими учун ишлаб чиқилган “Бадиий ҳаваскорлик тўгаракларида талабаларни ғоявий-эстетик тарбиялаш бўйича махсус курс” мазмунига сингдирилган (Республика маънавият ва маърифат марказининг 2018 йил 4 октябрдаги 02/016-1770-18-сон маълумотномаси). Мазкур дастур асосида педагог кадрлар малакасини ошириш жараёнида олий таълим муассасаларидаги бадиий тўгараклар фаолиятида ғоявий-эстетик тарбия жараёнининг самарали технологияларини ташкил қилиш имконияти яратилган;
талабаларни ғоявий‑эстетик тарбиялаш жараёнлари, суггестив модулли кичик универсал технология, ижодкорлик сифатини шакллантиришга оид таклиф ва тавсиялар “Мусиқа тўгаракларини ташкил этиш”, “Тарбиявий ишлар методикаси”, “Мусиқа ўқитиш методикаси” фанларини ўқитиш мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 28 мартдаги 89-03-1165-сон маълумотномаси). Мазкур методик таклиф ва тавсиялар олий таълим муассасаларида маънавий-ахлоқий, тарбиявий ишларни такомиллаштиришга имконият яратган.
