Адилов Бахрамбек Кахрамоновичнинг
фалсафа доктори (ПҳД) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Жазони ижро этиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларининг умумий қоидаларини такомиллаштириш”, 12.00.08 – Жиноят ҳуқуқи. Жиноят-ижроия ҳуқуқи (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2024.3.PhD/Yu1604.
Илмий раҳбар: Абдурасулова Кумриниса Раимкуловна, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги Академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги Академияси, ДСc.31/30.12.2019.Ю.25.02.
Расмий оппонентлар: Закирова Адина Гулямовна, юридик фанлар доктори, профессор; Файзуллаева Тамара Хамидуллаевна юридик фанлар номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади жиноят-ижроия қонунчилигининг умумий қоидаларини такомиллаштиришга доир илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборатдир.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
маҳкумларга нисбатан инсоний муомалада бўлиш, шаъни ва қадр-қимматини ҳурмат қилишдан иборат халқаро ҳуқуқ нормасини алоҳида принцип сифатида
жиноят-ижроия қонунчилигида белгилаш зарурати асослантирилган;
ҳуқуқий ҳимоя бўйича миллий қонунчиликдаги барча воситалардан фойдаланган маҳкумларнинг инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилувчи халқаро ташкилотларга мурожаат этишга ҳақли эканлигини қонунчилик ҳужжатларида мустаҳкамлаш лозимлиги исботланган;
амалдаги қонунчиликка ўзига нисбатан инсоний муомалада бўлиниши, инсоннинг шаъни ва қадр-қиммати ҳурмат қилинишдан иборат ҳуқуқни киритиш орқали маҳкумларнинг ҳуқуқий ҳолатини янада кенгайтириш зарурлиги асослаб берилган;
тарбиявий ишларни маҳкумларни тузалиш йўлига ўтмаганлар ва тузалиш йўлига ўтганлар тоифаларига ажратган ҳолда амалга ошириш ижобий натижалар бериши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Жазони ижро этиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларининг умумий қоидаларини такомиллаштириш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
маҳкумларга нисбатан инсоний муомалада бўлиш, шаъни ва қадр-қимматини ҳурмат қилишдан иборат халқаро ҳуқуқий нормани алоҳида принцип тариқасида жиноят-ижроия қонунчилигида белгилашга доир таклифлардан Ўзбекистон Республикаси Жиноят-ижроия кодексининг 6-моддасини такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлар институтининг 2024-йил 21-сентябрдаги №3/08-181-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши жиноят-ижроия қонунчилигининг принципларини халқаро ҳуқуқ нормаларига мувофиқ такомиллаштиришга хизмат қилган;
ҳуқуқий ҳимоя бўйича миллий қонунчиликдаги барча воситалардан фойдаланиб бўлган маҳкумларнинг, инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилувчи халқаро ташкилотларга мурожаат этишга ҳақли эканлигини қонунчиликда белгилаш таклифидан Ўзбекистон Республикаси Жиноят-ижроия кодексининг 9-моддаси биринчи қисми бешинчи хатбошисини такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлар институтининг 2024-йил 21-сентябрдаги №3/08-181-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши маҳкумларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари бузилганда инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилувчи халқаро ташкилотларга мурожаат қилиш ҳуқуқини кафолатлашга хизмат қилган;
амалдаги қонунчиликка ўзига нисбатан инсоний муомалада бўлиниши ҳамда инсоннинг шаъни ва қадр-қиммати ҳурмат қилинишдан иборат ҳуқуқни киритишга доир таклифлар Ўзбекистон Республикаси Жиноят-ижроия кодексига янгидан киритилган 111 моддани ишлаб чиқишда инобатга олинган (Ўзбекистон Республикаси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлар институтининг 2024-йил 21-сентябрдаги 3/08-181-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши маҳкумларнинг ҳуқуқий мақомини жиноят-ижроия қонунчилигининг принципларига мувофиқ тарзда мустаҳкамланишига хизмат қилади;
тарбиявий ишларни маҳкумларни тузалиш йўлига ўтмаганлар ҳамда тузалиш йўлига ўтганлар тоифаларига ажратган ҳолда амалга ошириш бўйича таклифдан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2023-йил 31-августдаги “Жазони ижро этиш муассасаларида маҳкумларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш тизими такомиллаштирилганлиги муносабати билан Вазирлар Маҳкамасининг “Озодликдан маҳрум этиш жойларидан озод қилинган шахсларни ижтимоий-маиший таъминлаш ва ишга жойлаштириш тизимини янада такомиллаштириш бўйича амалий чора-тадбирлар тўғрисида”ги 2018-йил 17-июлдаги 543-сон қарорига ўзгартиришлар киритиш ҳақида”ги 430-сон қарорининг иловасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2023-йил 28-ноябрдаги 12-15-120-сон далолатномаси). Ушбу таклифларнинг жорий этилиши жазони ижро этиш муассасаларида маҳкумлар билан олиб бориладиган тарбиявий ишларнинг самарадорлигининг ортишига хизмат қилган.