Оллаберганова Дилноз Қодирбергановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Осиё-Америка диаспора адабиётида аёл перспективаси тадқиқи
(М. Юзуфзой ва Х. Ҳусайний асарлари мисолида)”, 10.00.04 – Европа, Америка
ва Австралия халқлари тили ва адабиёти ихтисослиги (инглиз тили) (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4.PhD/Fil2897.
Илмий раҳбар: Рузматова Дилноза Раматжановна, филология фанлари боʻйича фалсафа доктори (ПҳД), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.27.01.
Расмий оппонентлар: Садиқов Зоҳид Яқубжанович, филология фанлари доктори, профессор; Адилова Шахноза Рахимовна, филология фанлари боʻйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Осиё-Америка диаспора адабиётида аёл перспективаси муаммосини Холид Ҳусайний ва Малала Юсуфзой ижоди мисолида илмий-таҳлилий, қиёсий ва назарий умумлаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
аёл перспективаси негизида Осиё-Америка диаспора адабиётидаги миллий ва умуминсоний ғояларнинг изчил таҳлили натижасида мазкур адабий ёʻналишнинг шарқ ва ғарбга хослик хусусиятлари ҳамда категориялари диаспора адабиёти қонуниятлари асосида таснифланган;       
Афғонистон ва Покистондаги мусулмон жамиятларида аёлнинг мақоми, аёл – оила – жамият триадасининг бадиий тасвирини яратишда Осиё-Америка диаспора адабиёти намояндаларининг этник келиб чиқиш, маданият, дин ҳамда ижтимоий қатлам каби омиллардан фойдаланиш маҳорати бадиий тасвир воситалари ёрдамида далилланган;
бахциз болалик – чекланган таълим – ночор турмуш муаммолари ечимида бош ва иккинчи даражали аёл қаҳрамонлар руҳиятида юзага келган эврилишлар, ички курашлар, қалб жароҳатлари, қатъият ҳамда жасоратлари аёллик перспективаси ва бадиий психологизм тамойиллари асосида очиб берилган;
Холид Ҳусайний ҳамда Малала Юсуфзой асарларидаги айни замон ва маконда аёлга бўлган аёвсиз муносабат, поймол этилган қадр-қиммат ҳамда мангу ва тарихий мавзуларни биографик метод ёрдамида тасвирлаш маҳорати бадиий-консептуал яхлитликда илмий-назарий жиҳатдан исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Холид Ҳусайний ва Малала Юсуфзой асарлари мисолида Осиё-Америка диаспора адабиётидаги аёл перспективасини тадқиқ этиш жараёнида олинган илмий натижа ва хулосалар асосида:
аёл перспективаси негизида Осиё-Америка диаспора адабиётидаги миллий ва умуминсоний ғояларнинг диаспора адабиёти қонуниятлари орқали таҳлили натижасида ушбу адабий ёʻналишнинг оʻзига хос хусусиятлари ҳамда категориялари таснифланганига оид хулосалардан Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университетида Британия Кенгаши (Бритиш Cоунcил) кўмагида 2020-2022-йилларда амалга оширилган 1683580 рақамли “Энглиш ас а счоол субжеcт” мавзусидаги халқаро лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университетининг 2024-йил 6-майдаги 01/1655-сон маълумотномаси). Натижада Холид Ҳусайний ва Малала Юсуфзой асарларида аёл қаҳрамонларнинг тасвир йўсинлари биографик метод билан алоқадорлиги ҳамда диаспора адабиётининг ўзига хос поетик хусусиятлари лойиҳа мазмун-моҳиятини бойитган;
Афғонистон ва Покистондаги мусулмон жамиятларида аёлнинг мақоми, аёл – оила – жамият триадасининг бадиий тасвирини яратишда Осиё-Америка диаспора адабиёти намояндаларининг этник келиб чиқиш, маданият, дин ҳамда ижтимоий қатлам каби омиллардан фойдаланиш маҳорати қиёсий далилланганига оид назарий ва амалий маълумотлардан Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университетида 2022-2023-йилларда амалга оширилган Эрасмус+ дастурининг “ИCМ, КА-107-International Credit Mobility between European Union and Uzbekistan HEIs, 2020-1-УК01-КА107-078419” номли халқаро амалий лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университетининг 2024-йил 30-августдаги 01/511-сон маълумотномаси). Натижада “Холид Ҳусайний ва Малала Юсуфзой ижодида аёл образининг ижтимоий-руҳий талқини” (2022) мавзусидаги илмий мақоладан тажриба алмашув материаллари ва ўқув-услубий мажмуа яратишда қўлланилган;
бахциз болалик-чекланган таълим-ночор турмуш муаммоларига ечим излашда бош ва иккинчи даражали аёл қаҳрамонлар руҳиятида юзага келган эврилишлар, ички курашлар, қалб жароҳатлари, қатъият ҳамда жасоратлари аёллик перспективаси ва бадиий психологизм тамойиллари орқали асосланганига оид хулосалардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг Халқаро алоқалар ва бадиий таржима бўлимининг илмий-ижодий фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2024-йил 16-апрелдаги 01-03/453-сон маълумотномаси). Натижада Холид Ҳусайний ва Малала Юсуфзой бадиий маҳорати, асарлар таржимаси билан боғлиқ муаммоларни ҳал қилишга эришилган;
Холид Ҳусайний ҳамда Малала Юсуфзой асарларидаги мангу ва тарихий мавзулар ифодаси, айнизамон ва маконда аёлга бўлган аёвсиз муносабат, поймол этилган қадр-қимматни Осиё-Америка диаспора адабиётида ижодкорларнинг биографик метод асосида тасвирлаш маҳорати бадиий-консептуал яхлитликда илмий-назарий жиҳатдан исботлангани хусусидаги назарий таклифлардан Хоразм вилояти телерадиокомпанияси томонидан “Ассалом Хоразм”, “Адабий муҳит”, “Маърифатнома”, “Нажот билимда” дастурларининг сценарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Хоразм вилояти телерадиокомпаниясининг 2024-йил 23-апрелдаги 360-сон маълумотномаси). Натижада мазкур телекўрсатувлар учун тайёрланган материалларнинг мазмуни мукаммаллаштирилган ҳамда илмий-назарий далилларга бой бўлиши таъминланган.