Юлдашева Сайёрахон Саидакбаровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “8-9-синф ўқувчиларининг технологик компетенсияларини ривожлантириш методикаси”, 13.00.02 - Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (технология таълими) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Ped3697.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Исянов Равил Генадиевич, педагогика фанлари номзоди, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Карлибаева Гулжахон Эрмекбаевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Маматов Дилмурод Норматович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади 8-9 синф ўқувчиларининг технологик копетенсияларини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
8-9 синф ўқувчиларида технологик компетенсияларни ривожлантиришнинг дидактик имкониятлари рақамли кўникмалар, янги технологияларни қабул қилиш, рақамли саводхонлик, мослашувчанлик ва тезкорлик компетенсияларини босқичма-босқич бозор иқтисоди тузилмасига интеграциялаш ҳамда технологик тайёрлашнинг мақсадли, мазмуний ва процессуал компонентларини истиқболли технологияларга мослаштириш асосида аниқланган;
8-9 синф ўқувчиларининг технологик компетенсияларини ривожлантириш методикаси ўқувчиларнинг технологик компетенсияларни ривожлантириш, симуляция, виртуал лабораториялардан фойдаланиш самарадорлигини оширишга қаратилган тузилмавий ва функсионал узвий боғлиқ техник хариталарнинг интерактивлиги ва мослашувчанлигига устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
8-9 синф ўқувчиларида технологик компетенсияларни ривожлантиришнинг ташкилий-тузилмавий модели ижобий мотивация, когнитив ва трансформатив ҳамда операцион ва аксоилогик фаолиятни “Жигсаw”- индивидуал ва кичик гуруҳларда ишлаш, онлине маърузалар ва дарслар (Cоурсера, Эдх), симуляциялар ва виртуал лабораториялар орқали таълим траекторияларини индивидуаллаштириш асосида такомиллаштирилган;
технологик компетенсияларни ривожлантириш жараёнида оила-маҳалла-таълим муассасаси ва технопаркларнинг ҳамкорлик самарадорлиги: касб танлашга йўллашда мустақил ва танқидий фикрлаш қобилиятлари узвийлигини кетма-кет таъминлаш ҳамда мантиқий хулосалар чиқариш, мулоҳаза қилиш ва ўз фикрини илгари суриш жараёнларини оптималлаштириш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 8-9 синф ўқувчиларининг технологик компетенсияларини ривожлантириш методикаси бўйича илмий тадқиқот натижалари асосида:
8-9 синф ўқувчиларида технологик компетенсияларни ривожлантиришнинг дидактик имкониятлари рақамли кўникмалар, янги технологияларни қабул қилиш, рақамли саводхонлик, мослашувчанлик ва тезкорлик компетенсияларини босқичма-босқич бозор иқтисоди тузилмасига интеграциялаш ҳамда технологик тайёрлашнинг мақсадли, мазмуний ва процессуал компонентларини истиқболли технологияларга мослаштириш асосида аниқлашга оид тавсиялар “Технология таълими методикаси” фани ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 9-ноябрдаги 11-05-6427/04 рақамли далолатномаси). Натижада билан ўқувчиларда касбий қизиқишларни аниқлаш ва компетенсияларни ривожлантириш сифатини ошириши таъминланган;
8-9 синф ўқувчиларининг технологик компетенсияларини ривожлантириш методикаси ўқувчиларнинг технологик компетенсияларни ривожлантириш, симуляция, виртуал лабораториялардан фойдаланиш самарадорлигини оширишга қаратилган тузилмавий ва функсионал узвий боғлиқ техник хариталарнинг интерактивлиги ва мослашувчанлигига устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Технология таълими методикаси” фани ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 9-ноябрдаги 11-05-6427/04 рақамли далолатномаси). Натижада, технология фанини ўқитиш ва компетенсиявий ёндашув асосида ўқувчиларда касбий қизиқишларни аниқлаш ва компетенсияларни ривожлантириш самарадорлиги ортишига эришилган;
8-9 синф ўқувчиларида технологик компетенсияларни ривожлантиришнинг ташкилий-тузилмавий модели ижобий мотивация, когнитив ва трансформатив ҳамда операцион ва аксоилогик фаолиятни “Жигсаw”- индивидуал ва кичик гуруҳларда ишлаш, онлине маърузалар ва дарслар (Cоурсера, Эдх), симуляциялар ва виртуал лабораториялар орқали таълим траекторияларини индивидуаллаштириш асосида такомиллаштириш бўйича тавсиялар “Технология таълими методикаси” фани ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 9-ноябрдаги 11-05-6427/04 рақамли далолатномаси). Натижада технология таълими дарсларида 8-9 синф ўқувчиларининг технологик компетенсияларини ривожлантиришнинг ташкилий-тузилмавий моделини такомиллаштиришга эришилган;
технологик компетенсияларни ривожлантириш жараёнида оила-маҳалла-таълим муассасаси ва технопаркларнинг ҳамкорлик самарадорлиги: касб танлашга йўллашда мустақил ва танқидий фикрлаш қобилиятлари узвийлигини кетма-кет таъминлаш ҳамда мантиқий хулосалар чиқариш, мулоҳаза қилиш ва ўз фикрини илгари суриш жараёнларини оптималлаштириш орқали такомиллаштиришга оид таклифлар “Технология таълими методикаси” фани ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 9-ноябрдаги 11-05-6427/04 рақамли далолатномаси). Натижада касб танлашга йўллашда мустақил ва танқидий фикрлаш қобилиятлари узвийлигини кетма-кет таъминлаш ҳамда мантиқий хулосалар чиқариш, мулоҳаза қилиш ва ўз фикрини илгари суриш жараёнларини оптималлаштириш орқали такомиллаштиришга эришилган.