Мелиева Хуснида Хафизалиевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг ахборот компетентлигини ривожлантириш методикаси” 13.00.06 – Рақамли таълим назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/Ped8459.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Рўзиқулова Нигора Шухратовна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Карлибаева Гулжаҳон Эрмекбаевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Жўраев Воҳид Тожимаматович, педагогика фанлари доктори (DSc), доцент.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантиришнинг педагогик имкониятлари инновацион таълим шаклларининг дидактик тамойиллари ва методологик ёндашувларнинг таълимий мақсадларга йўналтирилганлигини таъминлаш, шахсий мақсад ва тажрибаларини уйғунлаштириш ҳамда таълимни соддалаштириш ва модернизация қилиш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш модели амалий фаолият тамойиллари ва контекстуал ёндашувларнинг мақсад, мазмун ва натижа компонентларни узвийлаштириш, ҳодиса ёки жараён ҳақидаги билимларни тизимлаштириш, касбий муаммоларни касбий ва ўқув-касбий фаолият турларига йўналтириш ҳамда таълим субектлари ва ҳамкор ташкилотларининг ўзаро интеграцион таъсирини мобил технологияларни яратишнинг контекстуал ёндашувлари ва дидактик талабларига трансформациялаш асосида такомиллаштирилган;
мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш методикаси тренажёрлар, мозайкалар, ўйинлар, конструкторлар воситасида математик ахборотларни таҳлил қилиш, синтезлаш ва танқидий баҳолаш, қайта ишлаш, визуализация қилиш, ахборот моделларини амалга ошириш ва узатиш жараёнларини график органайзер, муаммоли топшириқ ва “савол-жавоб” жадвали каби методикаларга устуворлик бериш ҳамда интерактивликни таъминлашга қаратилган технологияларни амалда қўллашга устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш самарадорлиги баҳолашнинг мотивацион-қийматли, когнитив-амалий ва рефлексив-лойиҳавий мезонларини ижодий фаол, ижро-фаол, нисбатан фаол баҳолаш даражаларига пропорсионал мослаштириш ҳамда таълимий электрон платформа ресурсларидан интенсив фойдаланишда мақсадли натижаларга эришиш мувофиқлигини барқарор таъминлаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш асосида:
мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантиришнинг педагогик имкониятлари инновацион таълим шаклларининг дидактик тамойиллари ва методологик ёндашувларнинг таълимий мақсадларга йўналтирилганлигини таъминлаш, шахсий мақсад ва тажрибаларини уйғунлаштириш ҳамда таълимни соддалаштириш ва модернизация қилиш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Олий математика (рус тилида)” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-05-7581/04 рақамли маълумотномаси). Натижада, талабаларнинг фанга оид ахборотларни ўзлаштириш даражаларини аниқлаш имконини берган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш модели амалий фаолият тамойиллари ва контекстуал ёндашувларнинг мақсад, мазмун ва натижа компонентларни узвийлаштириш, ҳодиса ёки жараён ҳақидаги билимларни тизимлаштириш, касбий муаммоларни касбий ва ўқув-касбий фаолият турларига йўналтириш ҳамда таълим субектлари ва ҳамкор ташкилотларининг ўзаро интеграцион таъсирини мобил технологияларни яратишнинг контекстуал ёндашувлари ва дидактик талабларига трансформациялаш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Олий математика (рус тилида)” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-05-7581/04 рақамли маълумотномаси). Натижада, бошланғич таълим йўналиши талабаларининг математика фанинг мазмуни ва талабалар томонидан ўзлаштириш имкониятлари ҳамда фанни ўқитиш самарадорлиги оширилган;
мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш методикаси тренажёрлар, мозайкалар, ўйинлар, конструкторлар воситасида математик ахборотларни таҳлил қилиш, синтезлаш ва танқидий баҳолаш, қайта ишлаш, визуализация қилиш, ахборот моделларини амалга ошириш ва узатиш жараёнларини график органайзер, муаммоли топшириқ ва “савол-жавоб” жадвали каби методикаларга устуворлик бериш ҳамда интерактивликни таъминлашга қаратилган технологияларни амалда қўллашга устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Олий математика (рус тилида)” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-05-7581/04 рақамли маълумотномаси). Натижада, бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида “Олий математика” фанини ўқитишнинг замонавий ўқув-методик таъминотини ва дидактик имкониятлари такомиллаштирилган;
мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини ахборот компетентлигини ривожлантириш самарадорлиги баҳолашнинг мотивацион-қийматли, когнитив-амалий ва рефлексив-лойиҳавий мезонларини ижодий фаол, ижро-фаол, нисбатан фаол баҳолаш даражаларига пропорсионал мослаштириш ҳамда таълимий электрон платформа ресурсларидан интенсив фойдаланишда мақсадли натижаларга эришиш мувофиқлигини барқарор таъминлаш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Олий математика (рус тилида)” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-05-7581/04 рақамли маълумотномаси). Натижа, мобил технологиялар воситасида бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг ахборот компетентлиги ривожлантирилган.